Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Na wstępie przyznam się, że biologia ewolucyjna to mój temat nr 1 jeśli chodzi o książki popularno-naukowe. Z racji zupełnie innego profilu wykształcenia absolutnie nie nazwę się żadnym ekspertem. Niemniej jednak uważam, że takie autorytety jak Richard Dawkins, Matt Ridley, Robert Sapolsky, Jared Diamond, czy Frans de Waal sporo mnie nauczyły. Wymienieni przeze mnie popularyzatorzy biologii, poza pewnymi oczywistymi różnicami zdecydowanie mogą zostać zaliczeni do "wyznawców" czysto adaptacyjnej ewolucji, socjobiologii i psychologii ewolucyjnej, dlatego z dużym zdziwieniem odebrałem fakt, że są też naukowcy krytykujący te gałęzie biologii. Na takiej pozycji stoi właśnie Richard Prum. Oczywiście nie jest żadnym (tfu) kreacjonistą, ani w żaden sposób nie podważa teorii ewolucji - wręcz przeciwnie, wielokrotnie podkreśla, że podąża ścieżką Karola Darwina wierniej, niż niektórzy ze słynnych ewolucjonistów. Zasadnicza różnica tkwi w tym, iż Prum dopuszcza możliwość, a wręcz ją promuje, że cechy epigamiczne w świecie ptaków i ssaków nie mają żadnej wartości adaptacyjnej. Piękny, czy udziwniony wygląd i ekstrawaganckie, kosztowne energetycznie gody nie stanowią sygnałów jakości genów, zdrowia osobnika, czy celowego upośledzenia, mającego pokazać wybitny fitness, a są (zaledwie i aż) spełnieniem kapryśnych preferencji płci przeciwnej. Na 400 stronach autor przytacza kolejne przykłady i argumentacje tej tezy, co momentami bywa ciut nużące, jeśli nie podziela się jego ornitologicznej pasji. Ale już rozdziały na temat cech i zachowań naczelnych, w szczególności hominidów z gatunku homo sapiens, to bardzo świeże i dające do myślenia spojrzenie na ewolucję i wplataną w nią "walkę płci". Chociaż nie wszystkie z pomysłów i wyjaśnień Richarda Pruma mnie przekonują, to lektura była to cenna, gdyż pozwoliła w ogóle dowiedzieć się, że nawet wśród ewolucjonistów są podziały i że faktycznie szukanie dla wszystkiego i wszędzie wartości adaptacyjnej potrafi prowadzić do absurdalnych teorii.