-
Artykuły
„Nowa Fantastyka” świętuje. Premiera jubileuszowego 500. numeru magazynu
4 -
Artykuły
Maj 2024: zapowiedzi książkowe. Gorące premiery książek – część 2
3 -
Artykuły
To do tych pisarek należał ostatni rok. Znamy finalistki Women’s Prize for Fiction 2024
9 -
Artykuły
Maj 2024: zapowiedzi książkowe. Gorące premiery książek – część 1
14
-
Patronat LC
-
Patronat LC
-
Patronat LC
-
Patronat LC
-
Patronat LC
Jesteś dobrym czytelnikiem? Na pewno?
Skoro tu jesteś, to wiemy już, że lubisz czytać. Ale czy czytasz we właściwy sposób? Czy jesteś d o b r y m czytelnikiem? Jeśli się odważysz, przejdź przez test, jakiemu poddawał swoich studentów Vladimir Nabokov.
Wśród pisarzy istnieje spore grono takich, którym ewidentną przyjemność sprawiało pisanie o doświadczeniu czytania: o samym procesie, o ulubionych książkach, ale również o przyjemności, jaka płynie z lektury. Do grupy tej należą m.in. Franz Kafka, Italo Calvino, Umberto Eco, J.M. Coetzee, Orhan Pamuk i Roland Barthes. Kafka niepokojąco, przenikliwie, odrobinę złowieszczo przekonywał, że:
Jeśli książka, którą czytamy, nie przebudzi nas niczym pięść, która uderza nas w głowę, po co zatem ją czytamy? Dobry Boże, bylibyśmy szczęśliwi również wtedy, kiedy nie mielibyśmy książek, a te książki, które czyniłyby nas szczęśliwymi, moglibyśmy pisać sami. Lecz tym, czego potrzebujemy, są te książki, które spadają na nas jak nieszczęście, które głęboko nami wstrząsają, jak śmierć kogoś, kogo kochamy bardziej niż siebie samych, jak samobójstwo.
Książka musi być oskardem, aby przełamać morze lodu, które jest wewnątrz nas.
I dla kontrastu, zgoła inne podejście, reprezentowane i genialnie wysłowione przez Rolanda Barthesa, który uważał, że wprost przeciwnie: czytanie powinno właśnie czynić nas szczęśliwymi, powinno dawać nam przyjemność:
Na czym polega przyjemność tekstu? Ma dwa bieguny: właściwą przyjemność, czyli powolne oddawanie się leniwej lekturze, najczęściej długich powieści realistycznych, niczym obżarstwo systematyczne i nie znające nasycenia (kulminacji, orgazmu). Coś w rodzaju łaskotania po plecach. Albo rozkosz, nachodzącą nas niespodziewanie, momentalną, zaraz przemijającą, zawsze przedwczesną, nie dającą się zaplanować i przewidzieć. Słowem: orgazm, odlot, oszołomienie. (…) Każdy czytelnik jest rozpołowiony (psychoanaliza używa metafory „rozłupania”), będąc zarazem – na przemian – czytelnikiem przyjemności i rozkoszy.
W tym szlachetnym literackim towarzystwie ważne miejsce zajmuje Vladimir Nabokov, który poza tym, że był nadzwyczajnym prozaikiem, przez osiemnaście lat pracował również jako wykładowca literatury na paru uczelniach amerykańskich. W jego odczuciu czytanie może być formą zdyscyplinowanego udoskonalania się i wiwisekcji. Tej ostatniej poddaje swój umysł w Wykładach o literaturze. Częścią jednego z nich jest quiz, jaki przygotował dla swoich studentów, by sprawdzić ich przekonania o tym, co kształtuje „dobrego czytelnika”.
Według Nabokova jedną z istotniejszych cech jest posiadanie wyczucia stylu. I dobrzy czytelnicy, jego zdaniem, posiadają je, zanim jeszcze zaczną czytać książki. Przekreśla to wiele osób, ale w swoich wykładach pisarz przekonuje, że umiejętność tę można pozyskać poprzez czytanie, można ją również w ten sposób cyzelować i rozwijać.
Poniżej znajdziecie wspomniany test. Składa się z dziesięciu definicji dobrego czytelnika. Nabokov prosił studentów o wybranie spośród nich czterech, których połączenie znaleźć można w dobrym czytelniku.
Sprawdźcie, czy jesteście dobrymi czytelnikami w rozumieniu Nabokova. Wybierzcie cztery zdania, które Waszym zdaniem definiują dobrego czytelnika.
1. Czytelnik powinien należeć do klubu książki.
2. Czytelnik powinien doszukiwać się w książkach aspektów społeczno-ekonomicznych.
3. Czytelnik powinien identyfikować się z bohaterem/bohaterką.
4. Czytelnik powinien bardziej cenić historie z akcją i dialogami niż takie, które są ich pozbawione.
5. Czytelnik powinien oglądać ekranizacje książek.
6. Czytelnik powinien być początkującym pisarzem.
7. Czytelnik powinien posiadać wyobraźnię.
8. Czytelnik powinien mieć dobrą pamięć.
9. Czytelnik powinien posiadać słownik.
10. Czytelnik powinien cechować się wyczuciem stylu.
Po zakończonym teście Nabokov podawał właściwe odpowiedzi. Poznacie je po przejściu na następną stronę tego artykułu.
#####
Studenci Nabokova zawsze mieli tendencję do tego, by obstawiać takie odpowiedzi jak „identyfikacja z bohaterem”, „akcja i dialogi”, „perspektywa społeczno-ekonomiczna”. Oczywiście, to, co według Nabokova tworzy dobrego czytelnika, to posiadanie wyobraźni, dobrej pamięci, słownika i wyczucia stylu. Nabokov zapewniał studentów, że na jego wykładach będą rozwijać tę ostatnią cechę.
Jak Wam poszedł test? I jakie Waszym zdaniem cechy powinien posiadać dobry czytelnik?
komentarze [41]
Ja nie rozgraniczam czytelników na dobrych i złych, myślę, że nie istnieje taki podział. Każdy czyta dla siebie - to co lubi, jak lubi i kiedy lubi... Dlatego żadnego testu nie zamierzam robić
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Mój wybór to 5, 7, 8, 10.
Przy czym 5 wybrane na siłę :)
Zdecydowanie zgadzam się z Nabokovem. Nie trzeba się z tym rodzić. Każdy z tych walorów można właśnie rozwijać poprzez czytanie, czyli wyobraźnię, pamięć, słownictwo i wyczucie stylu. Dodam, że nawet osobiste gusta nie są niezmienne, bo też z upływem czasu i nabywaniem czytelniczego doświadczenia ewoluują. Wniosek jeden: Czytelnik to osoba dynamiczna :)
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Myślę, że dobry czytelnik, to taki, który czyta to, co go interesuje. Wtedy każda książka i każdy autor zostaną przez niego docenieni.
Na pewno czytelnika powinna cechować wyobraźnia, bo nie można chyba czytać o czymś, czego się nie widzi i nie czuje w wyobraźni.
Co do potrzeby posiadania słownika - niekoniecznie.
I jeszcze jedno - tak jak napisała Róża Bzowa -...
Każdy czyta dla siebie :) Nie ma podziału na dobrych i złych czytelników, są tylko ci co w ogóle nie czytają książek ;)
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
A dlaczego nie ma? Są. Tak jak są dobrzy szewcy i reżyserzy filmów czy lekarze. Sama umiejętność szycia butów, robienia filmów czy leczenia nie znaczy, że ktoś robi to dobrze. Tak samo sama umiejętność (oraz upodobanie) do czytania nie oznacza, że czytający coś z tego wynosi czy się rozwija.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Różo
Ciekawe spostrzeżenie ... Sama umiejętność szycia butów nie oznacza, że robi się to dobrze?
Jeśli nie robi tego dobrze, to oznacza, że owej umiejętności nie posiada. Co najwyżej zgodzę się z tym, że posiada wiedzę jak je zrobić, ale nie posiada umiejętności.
Inaczej wychodzi nam swoisty oksymoron :)
Masz rację. Chodziło mi o to, że ta umiejętność (biegłość) może być realizowana na różnym poziomie: przeciętnym lub mistrzowskim, a nawet odkrywczym czy twórczym.
To, że świetnie czytam na głos nie oznacza, że potrafię zinterpretować (a nawet zrozumieć) to, co przeczytałem, a biegła znajomość języka nie oznacza, że na pewno się z kimś dogadam.
Zrobiłam test dla zabawy, ale okazuje się, że wybrałam te same 4 kryteria, co Nabokov. Dla mnie był to jednak wybór na zasadzie odrzucania gorszych opcji, jednak z wymogiem posiadaniem wyobraźni zgadzam się całym sercem.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Sama czytam dla przyjemności. Nie ma dla mnie znaczenia czy jestem dobrym czy złym czytelnikiem.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Wychodzi na to, że jestem dobrym czytelnikiem wg Nabokova.
W wielu punktach testu całkowicie się z nim zgadzam.
"Powinien identyfikować się z bohaterami" - zdecydowanie nie powinien, najlepiej czyta mi się te powieści, z których bohaterami bardzo mi nie po drdze, których nie popieram i których nie rozumiem. Może własnie po to, by ich "poznać". Jesli miałbym czytać "o...
Dobry czytelnik powinien mieć chęć i czas na czytanie. Tylko tyle i aż tyle. Cała reszta nie ma znaczenia, ponieważ zależy od pisarza. Jeśli pisarz jest do kitu, to nie pomoże żadna z lansowanych przez Nabokova cech. Wymagania wobec czytelnika są zwykłą asekuracją pisarza, który zawsze może napisać: co prawda czytelnicy mojego gniota nie chcą czytać, ale to nie moja wina,...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej