Powieści kryminalne i detektywistyczne dla dzieci

Seria „Kroniki Archeo”, Agnieszka Stelmaszyk, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,5/10

Pierwszy tom z serii Kroniki Archeo, „Tajemnica Klejnotu Nefertiti”, został wydany w 2010 roku. Początkowo Agnieszka Stelmaszyk, jego autorka, zakładała, że cykl zakończy się na tomie szóstym. Seria tak się jednak spodobała młodym czytelnikom, że pisarka postanowiła swoją pracę kontynuować – ostatecznie ukazało się dwanaście książek z cyklu, ostatni, czyli „Dom Fauna”, pojawił się w sprzedaży w 2020 roku.

Kroniki Archeo opowiadają o pięciorgu dzieciach: 8-letniej Ani i 12-letnim Bartku (którzy są rodzeństwem), a także o Mary Jane, Jimie i Martinie. Razem z nimi dzieci będą poszukiwać ukrytych skarbów, odkrywać pilnie strzeżone tajemnice, odwiedzą przeróżne zakątki świata: od Austrii, Włoch, przez Egipt po Japonię. Zanim jednak wszelkie zagadki zostaną wyjaśnione, na bohaterów czyhać będzie wiele niebezpieczeństw, a czytelników napięcie nie opuści aż do ostatnich stron każdej z powieści.

Kroniki Archeo najlepiej będzie się czytało dzieciom we wczesnym wieku szkolnym – od 7. do 11. roku życia. Wszystkie książki z serii zostały też wydane w formie audiobooków, w serwisie lubimyczytać.pl cykl uzyskał średnią ocen 7,5/10. Jak napisała o najwyżej ocenionym tomie „Dom Fauna” (8,1/10) użytkowniczka Kinga:

Seria „Biuro detektywistyczne Lassego i Mai”, Martin Widmark, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,7/10

Seria szwedzkiego autora Martina Widmarka została już przetłumaczona na kilkadziesiąt języków, doczekała się niejednej filmowej adaptacji, a kolejne jej tomy przez długi czas nie schodzą z list bestsellerów m.in. także w Polsce. Barbara Gawryluk, autorka polskich tłumaczeń książek o dwojgu młodych detektywów, powiedziała w jednym z wywiadów, że Wildmark – przystępując do pisania pierwszej powieści z tego cyklu – miał tylko jeden cel: zachęcić do samodzielnego czytania te dzieci, które po książki raczej z własnej woli nie sięgają. Autorowi zależało na tym, by najmłodsi podczas lektury nawet nie zauważyli, że czytają kolejne strony. Chciał, by tak skutecznie wciągnęła ich w świat przedstawiony dana opowieść.

Historie o tym, co dzieje się w Valleby, pozwoliły również obudzić w czytelnikach potrzebę rozwiązywania przedstawianych w książkach zagadek. W serii „Biuro detektywistyczne Lassego i Mai” dwoje tytułowych bohaterów poszukuje sprawców klasycznych przestępstw: napadu na bank, kradzieży pieniędzy w cyrku czy diamentów ze sklepu jubilerskiego. Tym, co różni powieści Wildmarka od książek o podobnej tematyce, ale przeznaczonych dla dorosłych jest fakt, że w jego utworach dzieci okazują się o wiele bardziej sprytne niż ci, którzy osiągnęli już pełnoletność.

Cykl „Biuro detektywistyczne Lassego i Mai” uzyskał w serwisie lubimyczytać.pl średnią ocen 7,7/10. Wśród najwyżej ocenionych tomów jest „Tajemnica wyścigu” (8,1/10), o której użytkowniczka Kotkad napisała:

Seria „Detektywi z Tajemniczej 5”, Marta Guzowska, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 7,9/10

Nazwisko Marty Guzowskiej znane jest zapewne wielu wielbicielom i wielbicielkom powieści kryminalnych, skierowanych do dorosłego czytelnika. Autorka, z wykształcenia archeolożka, przepracowała w tym zawodzie ponad 20 lat. Zainteresowanie dalekimi podróżami, mapami świata pisarka wyniosła jeszcze z dzieciństwa, ze starego domu w podwarszawskim Brwinowie, który pobudzał jej wyobraźnię.

„Detektywi z Tajemniczej 5” zostali stworzeni na wyraźne życzenie dzieci autorki – seria o Ance, Piotrku i jego siostrze Jadze, a także oswojonym szczurze Sherlocku łączy przygodową fabułę z interaktywną formą – młody czytelnik zapraszany jest razem z książkowymi bohaterami do rozwiązywania kolejnych zagadek. W pierwszej części trwają poszukiwania zaginionej kamei, w kolejnych dzieci odwiedzą m.in. Pałac Kultury i Nauki, mazurskie lasy, a nawet Żelazową Wolę. Będą tam na nie czekać kolejne zagadki.

Cykl oceniono w serwisie lubimyczytać.pl na 7,9/10. O „Zagadce ducha Chopina” czytelniczka Ejotek napisała tak:

„Tajemnica rodu w Bielinach”, Katarzyna Berenika Miszczuk, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 7,7/10

Katarzyna Berenika Miszczuk to autorka cieszących się dużą popularnością książek dla dorosłych czytelników, m.in. thrillera psychologicznego „Druga Szansa”, na podstawie którego powstał netflixowy serial „Otwórz oczy”. Pod koniec 2021 roku ukazała się pierwsza powieść tej pisarki, skierowana do najmłodszych czytelników. „Tajemnica domu w Bielinach” to pierwszy tom planowanej serii powieści „Klub Kwiatu Paproci”. Opowiada o rodzeństwie, które po rozwodzie rodziców zostaje zmuszone do przeprowadzki ze stolicy do Bielin. Dzieci zamieszkują w domu ciotki Mirki, która w młodości była szeptuchą, teraz za to coraz bardziej zdaje się tracić kontakt z rzeczywistością. Młodzi bohaterowie z wielkiego miasta poznają zupełnie inny świat, pełen starych wierzeń, bóstw, demonów (jednak opisanych i przedstawionych tak, aby zaciekawić, a nie przestraszyć). Nad „Tajemnicą domu w Bielinach” unosi się atmosfera tajemniczości, a jeśli o zagadki chodzi – dzieci będą musiały się dowiedzieć, co kryje w sobie stare domostwo ciotki. „Tajemnica rodu w Bielinach” to opowieść nie tylko o przygodach młodych bohaterów, ale i o zmianach, które przychodzą, gdy nie jesteśmy na nie gotowi.

Książka Katarzyny Bereniki Miszczuk otrzymała w serwisie lubimyczytać.pl średnią ocen 7,7/10. Użytkowniczka Karola_wie napisała o niej tak:

„Klementyna lubi kolor czerwony”, Krystyna Boglar, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 6,8/10

Książkę Krystyny Boglar wydano w serii Mistrzowie Ilustracji, ponieważ za jej opracowanie graficzne odpowiadał zmarły w 2109 Bohdan Butenko, ceniony rysownik, ilustrator, grafik. Utwór opowiada o Asi, Marku i Pulpecie, którzy spędzają wakacje u pani Śmietanowej. Pewnego nudnego dnia spotykają w lesie zapłakaną dziewczynkę, której zaginęła… Klementyna. Razem wyruszają więc na jej poszukiwania, a przy okazji przeżywają przygodę, o której grzecznym dzieciom się nie śniło. Opowieść trzyma w napięciu aż do ostatnich stron, po drodze wywoła też prawdopodobnie wśród najmłodszych czytelników niejeden wybuch śmiechu. „Klementyna lubi kolor czerwony” znana jest zapewne niektórym dzisiejszym rodzicom z ich lat dziecięcych, więc jej lektura może stanowić świetny sposób na rozrywkę nie tylko dla najmłodszych, ale i sposób dla mamy i taty na to, by powrócić do emocji sprzed lat.

Książka „Klementyna lubi kolor czerwony” uzyskała w serwisie lubimyczytać.pl średnią ocen 6,8/10. Jak napisała o niej użytkowniczka sqot_es:

Powieści kryminalne i detektywistyczne dla młodzieży

„Tuzin tajemnic. 12 niezwykłych zagadek kryminalnych”, praca zbiorowa, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 6,7/10

„Tuzin tajemnic” może się dobrze sprawdzić jako pierwsza lektura detektywistyczna dla młodszych nastolatków dlatego, że składa się na nią 12 opowiadań, a uczniom pierwszych klas zazwyczaj łatwiej wytrwać przy krótszych historiach. W antologii znajdują się teksty 12 pisarek, tworzących na co dzień powieści kryminalne. Wśród nich są takie autorki jak m.in. Robin Stevens (twórczyni serii „Zbrodnia Niezbyt Elegancka”, o której więcej informacji znajduje się poniżej), a także Katherine Woodfine (autorka serii „Taylor i Rose. Tajne Agentki”) czy Sally Nicholls (autorka „Guzikowej książki”). Choć więc ten tom opowiadań stworzono współcześnie, to akcja przedstawionych historii rozgrywa się w przeszłości – nawet w XVIII wieku. Opowiadania podzielono na cztery rozdziały: zbrodnie popełnione w zamkniętych pomieszczeniach, sensacyjne zdarzenia z udziałem zwierząt, morderstwa z użyciem trucizny i śledztwa w zamkniętym kręgu podejrzanych.

„Tuzin tajemnic” otrzymał w serwisie lubimyczytać.pl średnią ocen 6,7/10. Jak napisała użytkowniczka Buba:

Seria „Szkoła Szpiegów”, Stuart Gibbs, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 7,3/10

Stuart Gibbs, zanim zaczął pisać, pracował w zoo w Filadelfii (jest z wykształcenia biologiem), gdzie badał kapibary, potem jednak zaczął poświęcać się przede wszystkim tworzeniu książek dla dzieci i młodzieży. Cykl „Szkoła Szpiegów” nazywany jest połączeniem książek o Jamesie Bondzie, Różowej Panterze, Jasiu Fasoli i Harrym Potterze. To dużo jak na jedną serię powieści, jednak bez wątpienia dzieje się w tych utworach niemało. Ich bohater, Benjamin Ripley, wiódł spokojne życie zwykłego nastolatka do czasu, gdy w drzwiach jego domu nie stanął tajemniczy mężczyzna, wręczając mu powołanie do tajnej Akademii Szpiegostwa. To właśnie tam uczą się najzdolniejsi uczniowie z całego kraju, wybrani do udziału w kolejnych misjach. Benjamin, klasowy kujon, początkowo nie może uwierzyć, że i on ma szansą dołączyć do tej elitarnej i niezwykłej instytucji, jednak szybko okazuje się, że nie jest to takie proste. Na dodatek bohater już w pierwszej książce zostaje wplątany w niemałą szpiegowską aferę. Kolejne tomy dowodzą tylko, że życie agenta – choć niewątpliwie ciekawe i pełne przygód – wcale nie jest usłane różami.

Cykl „Szkoła Szpiegów” otrzymał w serwisie lubimyczytać.pl średnią ocen 7,3/10. O „Szkole Szpiegów na wakacjach” użytkownik zaczytASY napisał:

Seria „Zbrodnia Niezbyt Elegancka”, Robin Stevens, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 7,9/10

Robin Stevens swoją pracę magisterską napisała z kryminologii, potem pracowała jako redaktorka w wydawnictwie, a jeszcze później sama zaczęła pisać powieści dla młodzieży właśnie o tematyce kryminalnej. Jej cykl Zbrodnia Niezbyt Elegancka jest przeznaczony dla młodszych nastolatków – jego bohaterki to dwie dziewczynki – Daisy Wells i Hazel Wong, akcja książek dzieje się w latach 30. XX wieku. Hazel i Daisy uczęszczają do szkoły z internatem, w którym panują i surowe zasady, i nuda: czas odmierzają lekcje, apele, posiłki, poranna i wieczorna toaleta. Nic więc dziwnego, że dziewczęta zawiązują Towarzystwo Detektywistyczne Wells&Wong, mając nadzieję, że wreszcie coś ciekawego się wydarzy i będą mogły porozwiązywać kilka zagadek.

Rzeczywiście okazuje się, że spraw, którymi Daisy i Hazel zajmują się w dziewięciu do tej pory wydanych w języku polskim książkach, jest niemało. W pierwszej części ginie nauczycielka, panna Bell, a potem także… znika jej ciało, w powieściach pojawią się również: trucizny na urodzinowych przyjęciach, zabójstwo prefekt naczelnej, a także… podróż Orient Expressem, w którą wyruszają bohaterki i która, jak można się domyślać, nie przebiegnie bez pewnych komplikacji.

Cykl uzyskał w serwisie lubimyczytać.pl średnią ocen 7,9/10. O najnowszym tomie, „Zbrodni na piątkę”, użytkowniczka Buba napisała tak:

„Kapelusz za sto tysięcy”, Adam Bahdaj, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,0/10

Adam Bahdaj napisał „Kapelusz za sto tysięcy” w 1966 roku, a mimo to książka cały czas nie traci na aktualności, o czym może świadczyć m.in. fakt, że nadal wystawiane są na jej podstawie spektakle (np. sztuka w krakowskim Teatrze Groteska miała swoją premierę w listopadzie 2021 roku). W serwisie lubimyczytać.pl systematycznie przybywa też kolejnych opinii na temat tej powieści. Główną bohaterką utworu jest Dziewiątka (a oficjalnie: Krystyna Cuchowska) – dziewczynka będąca przywódczynią młodzieżowego (i razem z nią dziewięcioosbowego) gangu z Saskiej Kępy.

Postać ta przeżywa na wakacjach prawdziwie szpiegowską przygodę – pan Walery Kolanko, pewien wiolonczelista, którego spotyka nad morzem, zgubił bowiem swój kapelusz, na którego poszukiwania wyrusza dziewczynka. Kapelusz nie jest bowiem zwykłym nakryciem głowy – mężczyzna ukrył w nim 100 tysięcy, które wygrał w loterii. W książce pojawia się również m.in. Maciek, pomagający Dziewiątce oraz Profesor Barabasz, przyjaciel Walerego. Czy uda im się odnaleźć zaginioną fortunę, ukrytą w kapeluszu?

„Kapelusz za sto tysięcy” otrzymał w serwisie lubimyczytać.pl średnią ocen 7,0/10. Jak napisała użytkowniczka Athoualia:

Seria o Enoli Holmes, Nancy Springer, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,4/10

W zestawieniu nie mogło też zabraknąć Enoli Holmes, bystrej młodszej siostry Sherlocka i Mycrofta. Panowie co prawda nie zdają sobie sprawy (choć dziewczynka im o tym systematycznie przypomina), że tym, co Enolę uszczęśliwiłoby najbardziej, byłoby zaprzestanie ograniczania jej wolności i pozostawienie jej możliwości decydowanie o sobie. Mycroft i Sherlock z powieści Nancy Springer to staroświeccy dżentelmeni, uważający, że dla ich siostry będzie najlepiej, by – jak w przypadku wielu innych kobiet w XIX-wiecznej Anglii – wszelkie decyzje o jej życiu podejmowali mężczyźni z rodziny. Dlatego też Enola postanawia uciec z rodzinnego domu – nie tylko jednak po to, by uzyskać niezależność, ale i by odnaleźć matkę. W Londynie nastolatka nie próżnuje – zarabia na swoje utrzymanie, zakładając pod męskim pseudonimem agencję detektywistyczną. W języku polskim ukazało się do tej pory pięć książek z tej serii (a w języku angielskim – sześć), w każdej z nich Enola rozwiązuje kolejne zagadki, nierzadko radząc sobie z nimi lepiej niż podążający jej tropem słynny brat Sherlock. Warto dodać, że książki Nancy Springer zostały też sfilmowane – pierwsza część ukazała się na Netflixie w 2020 roku, druga będzie miała swoją premierę najprawdopodobniej w 2022 roku.

Cykl o Enoli Holmes uzyskał od użytkowników serwisu lubimyczytać.pl średnią ocen 7,4/10. Użytkowniczka Otulonaksiazkami napisała o „Sprawie osobliwego wachlarza” tak:

A jakie pozycje Wy dodalibyście do listy książek detektywistycznych i kryminalnych dla najmłodszych czytelników? Czekamy na Wasze odpowiedzi w komentarzach!

[as]