Anaïs Nin urodziła się 21 lutego 1903 roku w Neuilly-sur-Seine pod Paryżem jako Angela Anaïs Juana Antolina Rosa Edelmira Nin y Culmell. Była francuską pisarką, znaną przede wszystkim ze swoich krótkich opowiadań erotycznych i bezpruderyjnego Dziennika, w którym przez dziesięciolecia notowała intymne wyznania dotyczące swojego życia i związków. Miała korzenie duńsko-francuskie po matce, amerykańskiej śpiewaczce, i kubańsko-katalońskie po ojcu, hiszpańskim pianiście. W wieku 11 lat wyjechała z matką i braćmi do Stanów Zjednoczonych, skąd wróciła do Francji w 1924 roku, poślubiwszy rok wcześniej Hugha Guilera, bogatego nowojorskiego bankiera. W latach 20. i 30. obracała się wśród intelektualnych i artystycznych elit Paryża. Jej debiut literacki przypadł na lata trzydzieste, wtedy też przeżyła głośny romans z poznanymi w 1931 roku amerykańskim pisarzem Henrym Millerem i jego żoną June. Po tym okresie wróciła do Nowego Jorku. Nie rozwodząc się formalnie z Guilerem, w 1955 roku wyszła za mąż za 16 lat młodszego od siebie kalifornijskiego leśnika Ruperta Pole'a i przez 11 lat pozostawała równocześnie w dwóch związkach małżeńskich. Do jej najbardziej znanych dzieł – obok „Dziennika” – należą zbiory opowiadań Delta Wenus i Małe ptaszki.

Zmarła 14 stycznia 1977 roku w Los Angeles.

W dzisiejszym odcinku audiocyklu zachęcamy do bliższego poznania pisarki. W rozmowie z Grażyną Gronczewską historyczka i tłumaczka literatury, Anna Kołyszko, kreśli sylwetkę Anaïs Nin, opowiada o jej skomplikowanej relacji z ojcem oraz o okolicznościach powstania książki Henry i June, której bazę stanowi ocenzurowana wcześniej część jej „Dziennika”, poświęcona burzliwemu związkowi artystki z amerykańskim pisarzem Henrym Millerem i jego żoną. Fragment książki „Henry i June” Anaïs Nin w przekładzie Elżbiety Zychowicz czyta Elżbieta Kijowska.

Posłuchajcie fragmentu pierwszego odcinka audycji o Anaïs Nin:

Fragment słuchowiska z cyklu „Finezje literackie”, prod. Polskie Radio S.A. (1998), udostępniony dzięki uprzejmości serwisu ninateka.pl.

„Finezje literackie” to cykl audycji Polskiego Radia, poświęcony znanym przedstawicielom świata literatury oraz zjawiskom literackim. W poszczególnych odcinkach poznajemy znakomitych twórców słuchając fragmentów utworów, niekiedy w ich własnym wykonaniu, oraz przez wypowiedzi bliskich im osób, komentarze krytyków i historyków.

W drugiej części cyklu możemy posłuchać o tym, co zaważyło na charakterze relacji pisarki z Henrym Millerem. Anna Kołyszko zauważa pewne analogie – mimo jawnym kontrastów – w twórczości obojga artystów i podkreśla walor cierpienia w dziele Nin, oraz fakt, że samym sobą pisze się rzeczy najprawdziwsze i najbardziej żywiołowe. W audycji mamy również okazję wysłuchać kolejnego fragmentu książki „Henry i June” w przekładzie Elżbiety Zychowicz, czytanego przez Elżbietę Kijowską, oraz fragmentu „The Diary” [„Dziennika”] Anaïs Nin z zimy 1931/32, który czyta – w nagraniu archiwalnym – sama artystka.

W trzecim odcinku dowiemy się więcej o dramatis personae książki „Henry i June”, w tym zwłaszcza o drugiej żonie Henry’ego Millera, tancerce z klubu nocnego, która wraz z pojawieniem się w jej życiu skandalizującego pisarza porwana została ze swojego pół-światka prosto na artystyczne salony. W audycji pojawiają się również kolejne fragmenty książki i „Dziennika”.

W przedostatniej części cyklu Anna Kołyszko mówi o głębokiej więzi erotycznej i intelektualnej łączącej Anaïs Nin z Henry’m Millerem, o silnej więzi emocjonalnej, która w tym samym czasie łączyła ją z mężem oraz o głębokiej fascynacji June. Zastanawia się również nad przyczynami szybkiego wypalenia tego powikłanego, intensywnego i namiętnego związku.

W ostatnim odcinku cyklu Anna Kołyszko przywołuje osobiste wspomnienia o korespondencyjnej znajomości z Anaïs Nin, która wysłała wówczas dwudziestoparoletniej zafascynowanej jej twórczością studentce z Polski pakiet swoich książek i zaprosiła do Stanów Zjednoczonych na prowadzone przez siebie seminaria. Anna Kołyszko mówi również o tym, jak zainteresowanie prozą Nin i Millera odbiło się na jej późniejszych wyborach zawodowych. 

Zachęcamy do obejrzenia wszystkich części!

Za udostępnienie materiałów serdecznie dziękujemy serwisowi ninateka.pl.