Spalony

Niezbyt interesuje mnie piłka nożna, a zwłaszcza jej brudne kulisy, ale po "Spalonego" sięgnąłem głównie z uwagi na tematykę obyczajową m.in. nałogów z którymi zmagał się Ajwen. Przyznam, że liczyłem, iż tej obyczajówki będzie więcej. Początek jest obiecujący i mocny zarazem, bo zaczyna się pobytem w szpitalu psychiatrycznym w Kobierzynie, gdzie w 2002 roku w czasie MŚ w Korei i Japonii Iwan przechodził odwyk. Później wracamy się do dzieciństwa i śledzimy kolejne szczeble kariery piłkarskiej z domieszką anegdotek oraz afer w które wplątywał się Iwan. Od czasu do czasu mamy rozdział poświęcony charakterystyce piłkarzy grających w Wiśle, reprezentacji czy Górniku. I tak dochodzimy do kilku krótkich końcowych rozdziałów z opisami kolejnych pijackich ciągów oraz prób samobójczych. W wydaniu z 2021 roku Stanowski dodał jeszcze od siebie dwa rozdziały o losach Iwana od czasu wydania pierwszej wersji "Spalonego". Nie powiem żebym się rozczarował. Książkę czyta się wartko, widać w niej wkład Stanowskiego, który co by o nim nie mówić, ma bardzo dobre pióro. Książkę zamówiłem w 2021 roku wraz z autografem, jednak dopiero teraz przeczytałem. Miałem do niej kilka podejść i pewnie odrzucały mnie opisy piłkarskich kulis oraz kolejnych meczów (sprzedanych bądź nie),bo pierwsze kilka rozdziałów dotyczących dzieciństwa i młodości w Nowej Hucie przeczytałem z marszu jak książka przyszła. Kolejny impuls do przeczytania "Spalonego" pojawił się gdy ukazała się informacja o śmierci Andrzeja Iwana. Czyżby piąta (albo szósta) próba samobójcza się powiodła?

Niezbyt interesuje mnie piłka nożna, a zwłaszcza jej brudne kulisy, ale po "Spalonego" sięgnąłem głównie z uwagi na tematykę obyczajową m.in. nałogów z którymi zmagał się Ajwen. Przyznam, że liczyłem, iż tej obyczajówki będzie więcej. Początek jest obiecujący i mocny zarazem, bo zaczyna się pobytem w szpitalu psychiatrycznym w Kobierzynie, gdzie w 2002 roku w czasie MŚ w...

Brutalna, ciężka biografia piłkarza. Warto!

Brutalna, ciężka biografia piłkarza. Warto!

Brutalna, otwarta, szczera, ciekawa i pouczająca.

Brutalna, otwarta, szczera, ciekawa i pouczająca.

"Spalony" jest moją 3cią książką z cyklu "o upadłych piłkarzach", po wcześniejszej lekturze "Zasypanego" o Igorze Sypniewskim i "Przegranego" o Grzegorzu Królu. Wydaje mi się, że opowieść niestety już świętej pamięci Andrzeja Iwana jest najmniej przejmującą z nich. Co nie znaczy, że nie porusza w ogóle. Odwołując się do terminologii piłkarskiej - jest to książka dwóch połówek -pierwsza to momentami śmieszne, czasem również straszne przygody naszego bohatera - czyta się lekko, raczej bez większych emocji i refleksji. Natomiast druga część dotyka już o wiele bardziej poważnych kwestii jak uzależnienia czy próby samobójcze. Śmiesznie już nie jest, raczej tylko strasznie i smutno, bo w gruncie rzeczy Pan Andrzej daje się poznać jako fajny, ale niestety bardzo zagubiony i zniewolony przez nałogi człowiek ...

"Spalony" jest moją 3cią książką z cyklu "o upadłych piłkarzach", po wcześniejszej lekturze "Zasypanego" o Igorze Sypniewskim i "Przegranego" o Grzegorzu Królu. Wydaje mi się, że opowieść niestety już świętej pamięci Andrzeja Iwana jest najmniej przejmującą z nich. Co nie znaczy, że nie porusza w ogóle. Odwołując się do terminologii piłkarskiej - jest to książka dwóch...

Nie przyjemnie prawdziwa

Nie przyjemnie prawdziwa

Aktualizacja po przeczytaniu drugiego wydania.
Trochę się zastanawiałem, czy książce wystawić ostatecznie 7 czy 8. Za wyższą oceną przemawia fakt, że dobrze się ją czyta, ale o niższej zdecydowały to, że nie jest to do końca dobra biografia (o czym piszę w dalszej części). Dwa dodatkowe rozdziały na końcu (z nowszego wydania) są mocne i jeszcze bardziej zbliżają książkę do 8.
Książka "Spalony", pióra Krzysztofa Stanowskiego, opowiada o Andrzeju "Ajwenie" Iwanie, piłkarzu Wisły Kraków i Górnika Zabrze, reprezentancie Polski, medaliście Mistrzostw Świata czy Turnieju Juniorów UEFA. W późniejszym okresie życia znanym bardziej jako ekspert/komentator sportowy, ale też z historii związanych z problemami z hazardem, alkoholem i finansami.
Książkę czyta się bardzo dobrze, choć przedstawia ostatecznie smutną historię człowieka, o wielkim potencjale, który (jak sam twierdzi) ostatecznie skazany był na porażkę i upadek. Nie jest to cukierkowa lektura.
Sam początek daje nam znać, że nie będzie łatwo, kiedy czytamy o pobycie w szpitalu psychiatrycznym Kobierzynie i widoku z zakratowanego okna.
"Spalony" podzielony jest na trzy części - radosny początek, w którym piłkarz wspina się na szczyt i ta część jest bogata w (czasem przesadzone) anegdoty, poważny środek, w którym problemy Ajwena zaczynają brać górę, a w piłkarzu rodzi się rozgoryczenie i świadomość końca kariery oraz upadek, który pokazuje ostateczny rezultat równi pochyłej. To według mnie bardzo udany zabieg literacki, który sprawia, że mamy szanse wciągnąć się w historię i polubić samego bohatera biografii, aby w ostatecznym rozrachunku osobiście przeżyć jego tragedię. Są oczywiście rozdziały słabsze, ale praktycznie całość czyta się z ciekawością, a wiele historii czy to z reprezentacji czy Wisły pozwala spojrzeć na znane postacie z innej perspektywy. Dodatkowo, możemy spojrzeć jak to wszystko wyglądało "za komuny". Ta książka udała się Stanowskiemu i naprawdę można polecić ja każdemu - i to nie tylko znawcom piłki (choć Ci mogą być przytłoczeni początkowym natłokiem nazwisk).
"Spalony" ma jednak swoje wady nie jako książka, ale jako biografia i to zadecydowało, u mnie, o obniżeniu oceny. Po pierwsze, książka opisuje, tak naprawdę, tylko pewne epizody z życia Iwana, a co więcej, wiele istotnych kompletnie przemilcza. Nie dowiemy się z tej książki nic o dzieciństwie, czy rodzinie Iwana (mimo, że to mamy obiecane na okładce),a także życiu po zakończeniu kariery. Przykładowo, prawie nic nie ma o jego małżeństwie, a to dość istotny temat w kontekście czyjejś biografii, szczególnie takiej. Co więcej, część książki, to też nie opowieść o Iwanie, a bardziej Iwana o kolegach z boiska (klubowego czy reprezentacyjnego) i spoza niego. W tym czasie epizody w zagranicznych klubach książka po prostu przemyka. Ostatnią wadą jest to, że sam tytuł i opis książki zapowiada nam bardzo odważne wyznania i, to, że "będzie się działo". Dodatkowo, sam początek, o którym wspomniałem już nas na to przygotowuje. Ostatecznie okazuje się, że zamiast oczekiwanego huku armaty dostajemy jedynie krótką serię z karabinu. Początek z Kobierzynem nie znajduje de facto swojej kontynuacji, wiele tematów jest pominiętych (np. rodzina),cześć wygładzona ("Stylowa"),a sam upadek jest przedstawiony krótko, tak jakby autor chciał odhaczyć ten temat (choć w drugim wydaniu to "naprawia" dodając dwa mocne rozdziały).
Mimo tego wszystkiego książkę warto polecić i przeczytać. Jeśli ktoś jest fanem Ajwena, Nowej Huty, Wisły czy Reprezentacji z tamtego okresu, to do mojej oceny może bez problemu dodać przynajmniej jedną gwiazdkę.

Aktualizacja po przeczytaniu drugiego wydania.
Trochę się zastanawiałem, czy książce wystawić ostatecznie 7 czy 8. Za wyższą oceną przemawia fakt, że dobrze się ją czyta, ale o niższej zdecydowały to, że nie jest to do końca dobra biografia (o czym piszę w dalszej części). Dwa dodatkowe rozdziały na końcu (z nowszego wydania) są mocne i jeszcze bardziej zbliżają książkę do...

Przeczytałem prawie za jednym zamachem . Bardzo smutna i tragiczna postać Andrzeja Iwana . Książka naprawdę rewelacyjna . Rzadko który sportowiec tak szczerze przedstawia swoje życie . Szkoda , że nie było happy endu .

Przeczytałem prawie za jednym zamachem . Bardzo smutna i tragiczna postać Andrzeja Iwana . Książka naprawdę rewelacyjna . Rzadko który sportowiec tak szczerze przedstawia swoje życie . Szkoda , że nie było happy endu .

Książka przedstawia prawdziwe życie piłkarza bez cukierkowych rozdziałów. Gorzka prawda, człowieka który walczył z demonami od lat

Książka przedstawia prawdziwe życie piłkarza bez cukierkowych rozdziałów. Gorzka prawda, człowieka który walczył z demonami od lat

Bardzo gorzka książka o problemach ale z momentami przy których można się uśmiechnąć.

Bardzo gorzka książka o problemach ale z momentami przy których można się uśmiechnąć.

Dobrze się czyta, niewiele jest kartek, które wymagają szybkiego przewertowania, może poza opisami meczów. Postawę Andrzeja w tej książce możemy odebrać jako bardzo melancholijną, niemniej wiele w niej szczerości, której na próżno szukać w innych tego typu dokoloryzowanych autobiografiach. Przyjemnie się czytało, mimo że nie byłem nawet jeszcze w planach w czasach kiedy pan Andrzej grał, książka pomogła mi się choć trochę w nie przenieść, wbrew pozorom wiele w nich było normalności.

Dobrze się czyta, niewiele jest kartek, które wymagają szybkiego przewertowania, może poza opisami meczów. Postawę Andrzeja w tej książce możemy odebrać jako bardzo melancholijną, niemniej wiele w niej szczerości, której na próżno szukać w innych tego typu dokoloryzowanych autobiografiach. Przyjemnie się czytało, mimo że nie byłem nawet jeszcze w planach w czasach kiedy pan...