Dzieło powstałe prawdopodobnie na początku XII wieku uważa się za najpiękniejszy poemat epicki średniowiecznej Francji. Opowiada on o powrocie wojsk Karola Wielkiego z wyprawy do Hiszpanii. Niespodziewanie tylne straże wpadają w zasadzkę urządzoną przez Saracenów w pirenejskim wąwozie. Następuje krwawa bitwa i ginie wielu rycerzy Karola Wielkiego na czele z wodzem - odważnym i dumnym Rolandem. Pieśń stanowi pochwałę wierności, braterstwa i honoru, a pierwsze miejsce wśród innych średniowiecznych pieśni rycerskich zapewnia jej talent literacki nieznanego z nazwiska autora.