Od tytułu tej powieści wzięło nazwę pokolenie – generacja Polaków urodzona około roku 1920, która w chwili wybuchu wojny wkraczała w dojrzałość. Jej losy, jej uwikłanie w tragiczne konflikty historii przedstawił Bratny wiernie i bez upiększeń, nie omijając spraw drażliwych i bolesnych. Część pierwsza – „Śmierć po raz pierwszy” – ukazuje młodych konspiratorów AK w okupowanej Warszawie: ich walkę, ich dojrzewanie, klimat duchowy środowiska i nastrój warszawskiej ulicy.