Poza winą i karą. Próby przełamania podjęte przez złamanego
- Kategoria:
- filozofia, etyka
- Tytuł oryginału:
- Jenseits von Schuld und Sühne
- Wydawnictwo:
- Homini
- Data wydania:
- 2007-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2007-01-01
- Liczba stron:
- 244
- Czas czytania
- 4 godz. 4 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788389598660
- Tłumacz:
- Ryszard Turczyn
- Tagi:
- holocaust
Jean Améry napisał cykl esejów zatytułowany "Poza zbrodnią i karą" w dwie dekady po uwolnieniu z obozu koncentracyjnego w Bergen-Belsen. Przedstawia tutaj skrajny przypadek, jakim są funkcjonowanie intelektulisty w obozie oraz tortury. Człowiek intelektu, powiada Améry, przywykł podawać w wątpliwość istnienie władzy, w obozie jednak brakuje ku temu jakichkolwiek przesłanek: "W potwornym i nieprzezwyciężalnym kształcie wznosiła się przed więźniem władza państwa SS, rzeczywistość, której nie dało się obejść i która przez to na koniec zaczynała się wydawać rozsądna". Refleksje Améry`ego, jego konstrukcje myślowe i jego dialektyka, otworzyły zupełnie nową perspektywę w toczącym się w tamtych latach "dyskursie o Auschwitz".
Améry zdiagnozował bezsilność umysłu, który w obozie nie dość, że nie stanowi dla intelektualisty oparcia, to wręcz prowadzi "wprost ku tragicznej dialektyce samozniszczenia". Améry w swoich esejach myśli przeciwko sobie samemu. Jest bezkompromisowo szczery i w prowokacyjny sposób nawołuje do niedowierzania samemu sobie.