Problemem z dobrymi nowymi tekstami jest też to, że prawdopodobnie po prostu ich nie ma. Dawni polscy autorzy pod względem wiedzy, osobowości, przemyśleń czy doświadczeń w stosunku do tego, co jest w stanie wytworzyć świat i "kultura" współczesna to przepaść. Jasne, może się trafić coś ciekawego jak ślepej kurze ziarno, ale to muszą być pojedyncze procenty w porównaniu z przeszłością

Problemem z dobrymi nowymi tekstami jest też to, że prawdopodobnie po prostu ich nie ma. Dawni polscy autorzy pod względem wiedzy, osobowości, przemyśleń czy doświadczeń w stosunku do tego, co jest w stanie wytworzyć świat i "kultura" współczesna to przepaść. Jasne, może się trafić coś ciekawego jak ślepej kurze ziarno, ale to muszą być pojedyncze procenty w porównaniu z...

Zgoda, ale dlatego trzeba szukać rzeczy z "archiwum" żeby można było czytać coś dobrego. Nowości, ale słabych czy początkujących autorów nie są alternatywą. Co ciekawe brak mi w fantastyce ostatnich lat pewnych polskich autorów, którzy piszą ale są wiązani z "prawicowymi" wartościami. Mam wrażenie, że szczególnie po publikacji Komudy, redakcja bardzo "uważa" żeby się tacy autorzy nie pojawili. A oni piszą opowiadania i pewnie by coś można od nich dostać. No chyba że NF zrobiła sobie taką robotę tą żenującą akcją po publikacji Komudy, że już nie ma chętnych. :-) To już prawie cztery lata a zamiast znanych polskich pisarzy mamy nawałnicę ukraińskich twórców. Przed wojną było ich jak na lekarstwo, a po lutym 2022 jakby nagle ktoś sobie przypomniał że mamy takich sąsiadów. Sam to świadczy o intelektualnym poziomie decydentów w NF - akcje na popularność, medialne popięcie się pod trendy, zamiast nowych pomysłów, poszukiwania i próbowania nowych rozwiązań.

Zgoda, ale dlatego trzeba szukać rzeczy z "archiwum" żeby można było czytać coś dobrego. Nowości, ale słabych czy początkujących autorów nie są alternatywą. Co ciekawe brak mi w fantastyce ostatnich lat pewnych polskich autorów, którzy piszą ale są wiązani z "prawicowymi" wartościami. Mam wrażenie, że szczególnie po publikacji Komudy, redakcja bardzo "uważa" żeby się tacy...

Czyli podążanie za tryndami, śpiewanie w chórze, płynięcie w głównym nurcie podlane nieznośnym wokeizmem. Czyli w sumie przeciwne bieguny do tego co było. Smutne jak wyparowuje bez śladu dawna ciekawa i twórcza zawartość intelektualna, nie tylko w fantastyce. Patrząc na tematy i poziom tzw. debaty czy życia, pożal się Boże, intelektualnego zbiera się na wymioty. Współczuję tym, co teraz dorastają środowiska, w którym przyszło im dorastać

Czyli podążanie za tryndami, śpiewanie w chórze, płynięcie w głównym nurcie podlane nieznośnym wokeizmem. Czyli w sumie przeciwne bieguny do tego co było. Smutne jak wyparowuje bez śladu dawna ciekawa i twórcza zawartość intelektualna, nie tylko w fantastyce. Patrząc na tematy i poziom tzw. debaty czy życia, pożal się Boże, intelektualnego zbiera się na wymioty. Współczuję...

Pamiętam to. Żałosny fakt klęczenia w imię politycznej poprawności, strachu przed nagonką zboczeńców wszelkiej maści, słabości. Dno.
Czytałem namiętnie NF w latach 90 i początek 20xx. Ulubione pismo czytane od dechy do dechy.
Potem próbowałem wrócić, ale poziom był o wiele niższy. Kupowałem pojedyncze numery co kilka miesięcy, aż w końcu stwierdziłem, że co umarło, to nie żyje.

Pamiętam to. Żałosny fakt klęczenia w imię politycznej poprawności, strachu przed nagonką zboczeńców wszelkiej maści, słabości. Dno.
Czytałem namiętnie NF w latach 90 i początek 20xx. Ulubione pismo czytane od dechy do dechy.
Potem próbowałem wrócić, ale poziom był o wiele niższy. Kupowałem pojedyncze numery co kilka miesięcy, aż w końcu stwierdziłem, że co umarło, to nie żyje.

No cóż, ci co w 86 roku przeczytali w Fantastyce opowiadanie ''Wiedźmin'' też pewnie powiedzieli: Sapkowski...? Nie kojarzę...

No cóż, ci co w 86 roku przeczytali w Fantastyce opowiadanie ''Wiedźmin'' też pewnie powiedzieli: Sapkowski...? Nie kojarzę...

Siłą takich czasopism jak Science-Fiction czy NF było właśnie to, że każdy mógł tam wystartować, nie musiał mieć pleców, nie musiał nikogo znać ani chodzić do właściwej szkoły w lepszej dzielnicy, liczył się pomysł i wykonanie.
Kupowało się numer za kilka złotych i było czytania na tydzień a nawet i miesiąc (bo przecież to się pochłaniało między innymi lekturami). Czytało się po nocy, na wakacjach, na nudnej lekcji fizyki. Dziś nie ma za bardzo gdzie debiutować, bo internet rządzi się nieco innymi prawami. Swoją drogą, przedwczoraj przechodziłem przy jednym z trzech iksów (tzw. osiedle Torwar) i ze zdziwieniem dostrzegłem tabliczkę z portretem Hollanka, który jak się okazuje mieszkał przy Górnośląskiej.

Siłą takich czasopism jak Science-Fiction czy NF było właśnie to, że każdy mógł tam wystartować, nie musiał mieć pleców, nie musiał nikogo znać ani chodzić do właściwej szkoły w lepszej dzielnicy, liczył się pomysł i wykonanie.
Kupowało się numer za kilka złotych i było czytania na tydzień a nawet i miesiąc (bo przecież to się pochłaniało między innymi lekturami). Czytało...

Racja z możliwością umieszczania tekstów nieznanych/mniej znanych autorów. To jeden aspekt. Drugim, nie mniej ważnym jest zdolność redakcji do jednak wybierania, po jakości tekstów. To chyba kiedyś było; każdego numeru nie kupowałem, ale dobrych kilka się zdarzyło w złotych latach pisma.
Po kicaniu przed tynczowym zamordyzmem pismo jest spalone, jak dla mnie

Racja z możliwością umieszczania tekstów nieznanych/mniej znanych autorów. To jeden aspekt. Drugim, nie mniej ważnym jest zdolność redakcji do jednak wybierania, po jakości tekstów. To chyba kiedyś było; każdego numeru nie kupowałem, ale dobrych kilka się zdarzyło w złotych latach pisma.
Po kicaniu przed tynczowym zamordyzmem pismo jest spalone, jak dla mnie

Nie sądzę by Stanisław Lem był "kultowy na całym świecie"... to troszkę przesada. Wielu z tych, którzy w Polsce, by zgodzili się z "kultowością" Lema... nigdy nie przeczytało żadnej jego książki :) Sapkowski, owszem, ludzie na świecie mogą kojarzyć, bo teraz są inne czasy. Lem nie miał szczęścia do ekranizacji (chociaż lubię ekranizację "Solaris" Tarkowskiego).

Nie sądzę by Stanisław Lem był "kultowy na całym świecie"... to troszkę przesada. Wielu z tych, którzy w Polsce, by zgodzili się z "kultowością" Lema... nigdy nie przeczytało żadnej jego książki :) Sapkowski, owszem, ludzie na świecie mogą kojarzyć, bo teraz są inne czasy. Lem nie miał szczęścia do ekranizacji (chociaż lubię ekranizację "Solaris" Tarkowskiego).

Moim zdaniem, Lem w środowisku fanów literatury science-fiction na całym świecie jednak jest kultowy, choć na pewno my Polacy inaczej postrzegamy ową kultowość niż ludzie, którzy Polakami nie są. Dla cudzoziemców najwybitniejsze książki Lema to np. "Solaris", "Głos Pana", "Niezwyciężony" czy "Eden". Tymczasem dla nas Polaków, zwłaszcza dla tych, którzy tak jak ja (chociaż mgliście) pamiętają cokolwiek z "epoki słusznie minionej", najciekawsze będą "Dzienniki gwiazdowe", "Bajki robotów" i "Wizja lokalna", czyli książki, gdzie pod płaszczykiem opowieści science-fiction, z satyrycznym zacięciem punktowano absurdy realnego socjalizmu. Tylko amerykański tłumacz Lema połapał się w tym, co Lem miał na myśli w zawołaniu bojowym rodu Selektrytów - AWRUK - i zgodnie z intencją autora przetłumaczył je na angielski słowem TIKCUF...😉 Pozdrawiam! 🤗

Moim zdaniem, Lem w środowisku fanów literatury science-fiction na całym świecie jednak jest kultowy, choć na pewno my Polacy inaczej postrzegamy ową kultowość niż ludzie, którzy Polakami nie są. Dla cudzoziemców najwybitniejsze książki Lema to np. "Solaris", "Głos Pana", "Niezwyciężony" czy "Eden". Tymczasem dla nas Polaków, zwłaszcza dla tych, którzy tak jak ja (chociaż...

Dobrze, Krzysztofie, a czy możesz poprzeć swoje zdanie jakimiś dowodami, że "Lem jest na całym świecie kultowy"? Pytam zupełnie bez złośliwości. Czy potrafisz pokazać, że Lem jest popularny w jakichś krajach. Nie znany ale faktycznie popularny (kultowy).

Moim zdaniem rozpoznawany jest jedynie w bardzo wąskich grupach zainteresowanych literaturą sf i to jeszcze z innych krajów niż ich własny.

Dobrze, Krzysztofie, a czy możesz poprzeć swoje zdanie jakimiś dowodami, że "Lem jest na całym świecie kultowy"? Pytam zupełnie bez złośliwości. Czy potrafisz pokazać, że Lem jest popularny w jakichś krajach. Nie znany ale faktycznie popularny (kultowy).

Moim zdaniem rozpoznawany jest jedynie w bardzo wąskich grupach zainteresowanych literaturą sf i to jeszcze z innych...

Lisie, obaj wiemy doskonale, że królową literatury science-fiction na świecie są Stany Zjednoczone, a miernik "kultowego pisarza" tego gatunku najłatwiej obrazuje skala jego popularności w USA. I chociaż tam Lema znano i tłumaczono na długo przed upadkiem żelaznej kurtyny, to nie osiągnął on tam oszałamiającej popularności. Stało się tak zapewne dlatego, że sam Lem traktował większość amerykańskich pisarzy tego gatunku jako szmirowatych grafomanów, piszących jego zdaniem stek bzdur dla szybkiego, jak największego zysku i poklasku. Jego książki były o wiele ambitniejsze, z o wiele większą filozoficzną głębią, niż nastawiona na elementy przygodowe i rozrywkowe, popularna amerykańska literatura science-fiction. Choć napisane przez Lema "Solaris" i "Głos Pana" to absolutne i niepodważalne przez nikogo klasyki literatury tego gatunku. Wnikliwie analizowane przez literaturoznawców na całym świecie. Ogromny sukces Lem odniósł za to w krajach niemieckojęzycznych, gdzie sprzedano więcej niemieckich tłumaczeń jego książek, niż polskich oryginałów, a także w byłym ZSRR, gdzie organizowano liczne spotkania autorskie pisarza z czytelnikami, na których pękały w szwach aule radzieckich uniwersytetów. Reasumując, Lema zna, czyta i docenia cały świat literatury science-fiction. Czytano by go pewnie jeszcze więcej, chętniej i gorliwiej, gdyby dostał Liteacką Nagrodę Nobla, do której był nominowany, a której nie otrzymał, podobnie jak chyba żaden inny pisarz z gatunku science-fiction z całego świata? Łącznie z największymi amerykańskimi sławami. Moim zdaniem jest to pisarz kultowy, i nie ma na świecie żadnego fana tego gatunku, kto by nie wiedział, kto to jest Stanisław Lem. Ale oczywiście każdy może definiować pojęcie "kultowości" na swój własny sposób. Bowiem ludzie w ogólności, a już czytelnicy w szczególności, nie mają obowiązku myśleć i rozumieć wszystkiego dokładnie tak samo. Pozdrawiam! 🤗

Lisie, obaj wiemy doskonale, że królową literatury science-fiction na świecie są Stany Zjednoczone, a miernik "kultowego pisarza" tego gatunku najłatwiej obrazuje skala jego popularności w USA. I chociaż tam Lema znano i tłumaczono na długo przed upadkiem żelaznej kurtyny, to nie osiągnął on tam oszałamiającej popularności. Stało się tak zapewne dlatego, że sam Lem...

Rozumiem :) Wyjdę na szczególarza, ale USA i byłe ZSRR to nie "cały świat". Owszem spory sukces Lem odniósł w Niemczech. Był też znany w ZSRR, jednak IMO Bułyczow cieszył się tam większa sławą.

Książki Stanisława Lema zostały przetłumaczone na 41 języków (albański, angielski, arabski, armeński, azerbejdżański, baskijski, białoruski, bułgarski, chiński, chorwacki, czeski, duński, estoński, fiński, flamandzki, francuski, grecki, gruziński, hebrajski, hiszpański, japoński, kataloński, koreański, litewski, łotewski, macedoński, mołdawski, niemiecki, norweski, portugalski, rosyjski, rumuński, serbo-łużycki, serbsko-chorwacki, słowacki, słoweński, szwedzki, turecki, ukraiński, węgierski, włoski).

Sporo. A jednak wydaje mi się, ze gdybyśmy na jakimś konwencie sf/fantasy np. w Japonii wypytywali ludzi o Lema, to byśmy trafiali na pojedyncze osoby.

Do czego zmierzam? Do tego, że powstaje jakiś dziwny mit Stanisława Lema, którego "zna cały świat", "jest kultowy na całym świecie" a "literaturoznawcy wnikliwie analizują jego dzieła". Tak mówią w Korei o dziełach Kim Il Sunga, czy tak mówiło się o "dziełach" Mao. Lubię Lema ale patrze na niego krytycznie. Widzę pisarza i widzę człowieka. Mam wstręt do budowania mitów i posągów ze spiżu.

Mam nadzieję, że Cię nie uraziłem, bo nie było to moim celem. Im więcej czytam Lema i o Lemie, tym bardziej zdaję sobie sprawę, że powstaje jego kult. Tylko po co?

Rozumiem :) Wyjdę na szczególarza, ale USA i byłe ZSRR to nie "cały świat". Owszem spory sukces Lem odniósł w Niemczech. Był też znany w ZSRR, jednak IMO Bułyczow cieszył się tam większa sławą.

Książki Stanisława Lema zostały przetłumaczone na 41 języków (albański, angielski, arabski, armeński, azerbejdżański, baskijski, białoruski, bułgarski, chiński, chorwacki, czeski,...

Tak dla ścisłości to Jego dzieła przetłumaczono na 52 języki i wydano łącznie w ponad 41 milionach egzemplarzy. Na wiki były nieaktualne dane, więc dokonałam korekty 😏

Tak dla ścisłości to Jego dzieła przetłumaczono na 52 języki i wydano łącznie w ponad 41 milionach egzemplarzy. Na wiki były nieaktualne dane, więc dokonałam korekty 😏

@Lis Gracki Drogi Lisie! Naturalnie, że mnie nie uraziłeś, bowiem mieć własne zdanie na jakiś temat nigdy nie może być urazą. Nie było w Twoich wpisach żadnej kpiny, szyderstwa czy sarkazmu odnośnie moich poglądów. I ja to szanuję. Po prostu przedstawiłeś własny punkt widzenia. Nie wydaje mi się, żeby było czymś obrazoburczym w polskiej kulturze literackiej pisać krytycznie o twórczości Lema. Tak jak nie będzie "kalaniem własnego gniazda" krytyczny głos pod adresem twórczości Ryszarda Kapuścińskiego czy Olgi Tokarczuk. Oczywiście pod warunkiem, że wcześniej przeczytało się cokolwiek z ich twórczości. Bowiem "kult", który ja mam na myśli, nie ma nic wspólnego z kultem na kształt kultu religijnego, gdzie obowiązują nieomylne dogmaty i prawdy wiary. Dla wielu ludzi na całym świecie pisarstwo Lema jest kultowe, w znaczeniu przemawiające do głębi, otwierające oczy i pobudzające wyobraźnię w wielu obszarach i aspektach. Dla innych z kolei Lem będzie tylko jednym z wielu, być może nawet wybitnym, ale na pewno nie najwybitniejszym pisarzem science-fiction w dziejach tego literackiego gatunku. Wszyscy ci ludzie mają rację, ponieważ ich uczucia zawsze są prawdziwe. Myślę jednak, że Lema warto doceniać, bowiem sam fakt, że w ponad 50 krajach tłumacze zadają sobie spory trud, żeby przekładać trudną dla obcokrajowców polszczyznę na swoje rodzime języki, jest wymierną oceną wysokiej jakości jego książek, autentycznie zasługującą na szacunek. Bez względu na to, czy postrzegamy Lema jako pisarza "kultowego", czy też nie. Pozdrawiam! 🤗

@Madzia Dziękuję za ciekawe i cenne uzupełnienie! 😃 Pozdrawiam serdecznie! 🤗

@Lis Gracki Drogi Lisie! Naturalnie, że mnie nie uraziłeś, bowiem mieć własne zdanie na jakiś temat nigdy nie może być urazą. Nie było w Twoich wpisach żadnej kpiny, szyderstwa czy sarkazmu odnośnie moich poglądów. I ja to szanuję. Po prostu przedstawiłeś własny punkt widzenia. Nie wydaje mi się, żeby było czymś obrazoburczym w polskiej kulturze literackiej pisać krytycznie...

Piękne liczby... jednak kiedy przyjrzeć się bliżej - o ile na wiki są aktualne informacje - to nie wygląda to wcale kultowo. Oto przykład: Chorwacja.

https://hr.wikipedia.org/wiki/Stanisław_Lem

Na chorwacki przetłumaczono dwie książki: "Obłok Magellana" i "Solaris".

https://da.wikipedia.org/wiki/Stanisław_Lem

Na duński przetłumaczono "Solaris", "Kongres futurologiczny" i jedno opowiadanie.

Z reguły tłumaczone są powieści i to nie wszystkie. Zależy od kraju. Rzadko bywa, że tłumaczone były "Dialogi" czy późniejsze zbiory esejów.

IMO nie zakrawa to na kultowość. Np. Rumunom bardzo podoba się "Solaris" bo wznawiali kilka razy. Poza "Katarem" wznowionym w 2014 roku, wszystkie pozostałe wydania są z lat 90'. A to tylko jeden casus.

Piękne liczby... jednak kiedy przyjrzeć się bliżej - o ile na wiki są aktualne informacje - to nie wygląda to wcale kultowo. Oto przykład: Chorwacja.

https://hr.wikipedia.org/wiki/Stanisław_Lem

Na chorwacki przetłumaczono dwie książki: "Obłok Magellana" i "Solaris".

https://da.wikipedia.org/wiki/Stanisław_Lem

Na duński przetłumaczono "Solaris", "Kongres futurologiczny"...

@Krzysztof  masz rację. Uważam, że Lem jest kultowy w Polsce - niezaprzeczalnie! Ilość wznowień, koszulki, gadżety, kilka stron Mu poświęconych, słuchowiska, przedstawienia teatralne, filmy biograficzne i książki Mu poświęcone. Każdy słyszał o Lemie, nawet jeśli żadnej z jego książki nie czytał. Do tego stopnia, że wiele wytworów kultury nawiązuje do jego postaci np. Kaliber 44 w utworze "Film".

Wszystko to buduje moje wyobrażenie kultowości. Wydaje mi się, że tak kultowy Lem jest tylko w Polsce.

@Krzysztof  masz rację. Uważam, że Lem jest kultowy w Polsce - niezaprzeczalnie! Ilość wznowień, koszulki, gadżety, kilka stron Mu poświęconych, słuchowiska, przedstawienia teatralne, filmy biograficzne i książki Mu poświęcone. Każdy słyszał o Lemie, nawet jeśli żadnej z jego książki nie czytał. Do tego stopnia, że wiele wytworów kultury nawiązuje do jego postaci np....

@Lis Gracki Jest to bardziej konsekwencją tego, że język polski nie należy do najłatwiejszych do nauczenia się dla obcokrajowców. Wedle mojej wiedzy język polski plasuje się bodaj na czwartym miejscu najtrudniejszych do nauczenia się języków obcych na świecie. Do tego pisarstwo Lema, nasycone pojęciami z fizyki, chemii, astronomii, informatyki czy szeroko rozumianej techniki, nie jest najłatwiejsze do tłumaczenia nawet dla najwybitniejszych tłumaczy. Dane, które przytoczyłeś, biorą się być może nie tyle z braku chęci tłumaczenia Lema na dany język, co z braku odpowiednio wykwalifikowanego tłumacza, gotowego umiejętnie przełożyć jego książki na bardzo wysokim poziomie. Poza tym, w dobie współczesnej powszechnej znajomości języka angielskiego, czytelnicy Lema w Danii i Chorwacji nie muszą wcale czytać go po duńsku lub chorwacku. Mogą się posługiwać angielskimi tłumaczeniami jego książek, które wcale nie są jakoś szczególnie bardzo trudne do zdobycia na tamtejszych rynkach wydawniczych. 

@Lis Gracki Jest to bardziej konsekwencją tego, że język polski nie należy do najłatwiejszych do nauczenia się dla obcokrajowców. Wedle mojej wiedzy język polski plasuje się bodaj na czwartym miejscu najtrudniejszych do nauczenia się języków obcych na świecie. Do tego pisarstwo Lema, nasycone pojęciami z fizyki, chemii, astronomii, informatyki czy szeroko rozumianej...