Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Ja jednak nie czuję się w nim (świecie} dobrze, rzekłem. Nie wiem, co istnieje, a co nie, i ten bezustanny brak rozeznania sprawia, że męczy mnie wszystko, co nie jest mną, tym bardziej że nie rozumiem, co powinienem uważać za siebie.

Nikły promyk ciemności, który od czasu do czasu napotyka nas na swej drodze, wzbudza prawdziwą pamięć, przebijając prawdziwą myślą wszystkie bariery jasności, chroniące człowieka przed nim samym. Chwila snu czy chwila przebudzenia mogą niespodziewanie otworzyć w nas przepaść.

Z wła­sne­go do­świad­cze­nia wiem, że nie wolno do­pu­ścić do tego, aby ja­kieś nie­roz­wią­za­ne dy­le­ma­ty wlo­kły się za nami w nie­skoń­czo­ność. Gniją po­wo­li, a my de­lek­tu­je­my się ich za­pa­chem, za­po­mi­na­jąc, jak pach­ną róże.

Nie­ste­ty (...) więk­szość do­ty­czą­cych nas za­sad­ni­czych spraw roz­gry­wa się bez na­szej wie­dzy i woli. I nagle mu­si­my pod­jąć jakaś klu­czo­wą de­cy­zję, nie mając zie­lo­ne­go po­ję­cia, czym to się dla nas skoń­czy.

Cięż­ko pod­ję­ta de­cy­zja. Jest taki ka­wa­łek u Beetho­ve­na, nad któ­rym kom­po­zy­tor wpi­sał te słowa. A potem do­pi­sał jesz­cze: Musi tak być? Tak musi być.

Śniło mi się, że umar­łam. Le­ża­łam spo­koj­na ni­czym mucha za­to­pio­na w bursz­ty­nie, za­wie­szo­na mię­dzy wodą, świa­tłem, zie­mią i po­wie­trzem w do­sko­na­łym punk­cie ciszy, która da­wa­ła mi nie­by­wa­łe uko­je­nie.

(...) skry­ta na­tu­ra świa­ta jest stała i nie­zmien­na, a ruch to tylko złu­dze­nie, my­dle­nie oczu dane nam po to, aby­śmy przed­wcze­śnie nie od­kry­li praw­dy o nas sa­mych.

Od Wro­cła­wia po­ciąg wlókł się nie­mi­ło­sier­nie, przy­sta­jąc na każ­dej, nawet naj­mniej­szej sta­cji, po czym ru­szał ma­je­sta­tycz­nie i je­chał z taką pręd­ko­ścią, że można by wy­siąść, na­zbie­rać ja­błek z oko­licz­nych sadów i bez trudu zdą­żyć wsiąść do swo­je­go wa­go­nu.

- Jeż­dżą te lu­dzie wte i wewte, bo nie mają co robić – za­uwa­ży­ła roz­gnie­wa­na – a nie le­piej tak usiąść na tyłku i swoje grze­chy prze­po­wie­dzieć.

Zro­bię ja­jecz­ni­cę z grzy­ba­mi. Te­go­rocz­ne, sama zbie­ra­łam. Sma­żo­ne na praw­dzi­wym maśle, pa­lusz­ki lizać...

– Na maśle? – za­uwa­ży­łam nie­śmia­ło. – To chyba nie­zdro­we. Wie pani, cho­le­ste­rol...

– A kto mówił, że wszyst­ko ma być zdro­we? – spy­ta­ła re­to­rycz­nie. – Całe życie jest nie­zdro­we, a czło­wiek jakoś musi z nim wy­trzy­mać, co nie?...

(...) wpa­trzył się we mnie jak w prze­ter­mi­no­wa­ną flą­drę po za­ni­żo­nej cenie (...).

Za­cho­wy­wa­nie dys­kre­cji to moja... de­for­ma­cja pro­fe­sjo­nal­na (...).

Coraz bar­dziej zda­wa­łam sobie spra­wę, że zna­la­złam się w oku od dawna sza­le­ją­ce­go (...) cy­klo­nu: wszyst­kie ważne spra­wy roz­gry­wa­ją się poza mną, wi­ru­ją wokół mnie, a ja stoję po­środ­ku nich jak ta pierw­sza na­iw­na, nie umie­jąc zna­leźć wyj­ścia z tej trud­nej do ra­cjo­nal­ne­go uza­sad­nie­nia sy­tu­acji.

Zło za­wsze idzie przo­dem.

Jest takie fran­cu­skie słowo "res­sen­ti­ment" – po­wie­dzia­ła cicho – któ­re­go nie od­da­je pol­skie: re­sen­ty­ment. Cho­dzi o od­czu­cie znie­wa­gi, o długo skry­wa­ną, no­szo­ną w sercu urazę, która w ko­rzyst­nych wa­run­kach znaj­du­je swoje uj­ście i wy­bu­cha nie­spo­dzie­wa­nie jako ze­msta, re­wanż za wszyst­kie lata śmier­tel­nej za­zdro­ści i nie­na­wi­ści.

Zbieg oko­licz­no­ści to za­zwy­czaj pozór stwo­rzo­ny na uży­tek nie­wta­jem­ni­czo­nych.

Po­wią­za­nia, (...), nie­wi­dzial­ne nici, prze­strzen­na, zmie­nia­ją­ca się w cza­sie siat­ka wza­jem­nych od­nie­sień, akcji i re­ak­cji. Pro­szę spoj­rzeć sze­rzej na ten pro­blem. Naj­mniej­szy ruch w jed­nym punk­cie daje na­tych­mia­sto­wy sy­gnał do całej pa­ję­czy­ny: mucha za­plą­ta­ła się w sieci. Ten, kto w swoim mnie­ma­niu od­nie­sie z danej zdo­by­czy naj­więk­szą ko­rzyść, bę­dzie dążył do wy­łącz­no­ści, eli­mi­nu­jąc po­śred­ni­ków, z któ­ry­mi mu­siał­by się dzie­lić zy­skiem.

Wiedziałam, że tego rodzaju ludzie, żyjący w spowolnionym tempie prowincjonalnego upływu godzin, nie zdając sobie z tego sprawy, gromadzą mnóstwo informacji.
Nie segregują ich według doniosłości, lecz przypisując każdej z nich tę samą wartość (tę, która zaprzątnęła ich uwagę), równomiernie składają owe spostrzeżenia jedno na drugim w słoju pełnym kandyzowanej pamięci.

(...) więk­szość ludzi ima­gi­nu­je sobie swoją prze­szłość, wy­do­by­wa­jąc z opa­da­ją­ce­go na dno życia osadu czasu tylko to, co chce za­pa­mię­tać. Resz­tę zaś do­pi­su­je sobie ni­czym akom­pa­nia­ment do słów za­po­mnia­nej pio­sen­ki, która uwię­zła w ich ser­cach, bu­dząc nie­raz po no­cach prze­brzmia­łym i nie­do­kład­nie za­cho­wa­nym w pa­mię­ci re­fre­nem.

(...) to szalenie interesujące - poznawać przeszłość różnych osób. Coś minęło, coś przeszło obok mnie... Jakby się czytało pamiętniki z dawnych lat...

Ludzie, jak ta wstydliwa przypadłość, zakłócają naturalny bieg rzeczy i stąd te konflikty, wojny, niepokoje...

- Na dziecko nikt nie zwraca uwagi w takim zamęcie, a ono zawsze zajrzy tam, gdzie nie trzeba.

- Ma pani rację (...). -Dzieci w pewnym wieku stają się wścibskie. Ciekawi je, co też dorośli przed nimi ukrywają.

(...) przeszłość gryzie jak wściekły pies, trzeba się przed nią mieć na baczności.

(...) przy­szłość nie­ustan­nie nad­cho­dzi, ży­wiąc się tym, co prze­szło. Pły­nie­my w tym nur­cie i nic na to nie po­ra­dzi­my.

Nie warto mówić praw­dy, gdy kłam­stwo le­piej służy.

Nie ma przy­pad­ków (...). – To, co nam się zdaje przy­pad­ko­we i nie­prze­wi­dy­wal­ne, jest wy­pad­ko­wą wielu zja­wisk, dzie­ją­cych się poza nami i bez na­szej wie­dzy. Cza­sa­mi wy­star­czy sama obec­ność, aby spro­wo­ko­wać pewne zaj­ście. Do­szło­by do niego tak czy owak, ale nie­kie­dy jedno wy­po­wie­dzia­ne słowo uru­cha­mia całą ka­ska­dę wy­da­rzeń, jakby tylko na nie cze­ka­ły. Nie można mieć o to do ni­ko­go pre­ten­sji.

Ja mówię na ta­kich ludzi, cy­tu­jąc Mu­si­la, czło­wiek bez wła­ści­wo­ści. Poj­mu­je pani w czym rzecz? Tacy fa­ce­ci ide­al­nie na­da­ją się na taj­nia­ków. Po­zor­nie bez wy­ra­zu, po­zba­wie­ni cech cha­rak­te­ry­stycz­nych, w grun­cie rze­czy... jak to się mówi w fil­mach: uzbro­je­ni i nie­bez­piecz­ni. Nikt nie jest w sta­nie ich za­pa­mię­tać.

Lu­dzie za­wsze plot­ku­ją, a jeśli brak im te­ma­tu, to wy­ko­śla­wia­ją lub zmy­śla­ją fakty, by­le­by tylko...
- Do­piec bliź­nim? – spy­ta­łam.

Zupełnie obojętni mi, obcy ludzie, z którymi nie chcę mieć nic wspólnego, wkręcają się ze swoją przeszłością w mój czas obecny, a ja, nie dość, że muszę analizować stan przeszły tych osób, to jeszcze czuję się zobowiązana rozplątywać ich teraźniejsze, zupełnie nieobchodzące mnie problemy.

Nigdy nie lubiłem ojczyma. (...). Chociaż trudno mu było cokolwiek zarzucić. Zawsze poprawny, opanowany, wydawał mi się człowiekiem niezwykle zamkniętym w sobie, jakby skrywającym jakąś tajemnicę, której odkrycie zniszczy całą jego egzystencję.