Okamgnienie

„Genetyczna szczepionka będzie potęgować masę mięśniową człowieka, czyniąc zbędnymi wszelkie rodzaje gimnastycznych wysiłków. Robaki, muchy i gołębie pouczą nas, ludzi, w jaki sposób będziemy mogli żyć lepiej i dłużej. Biologia, wsparta inżynierią, projektuje już nowe rodzaje uczuć, których będziemy doświadczali w niedalekiej przyszłości”.

Ostatnia książka eseistyczna napisana przez Mistrza, jej pierwsze wydanie ukazało się w roku 2000. Stanisław Lem lubił publicystykę, bardzo często korzystał z tej formy wyrażania swoich refleksji i przemyśleń, popularyzowania wiedzy oraz przewidywania jaką drogą rozwoju podążą nauka i technika. Nie ulega wątpliwości, że znakomicie odnajdywał się w tym gatunku literackim. „Okamgnienie” zawiera wstęp i dwadzieścia jeden esejów, które nawiązują do dużo starszych, bo powstałych prawie pół wieku wcześniej, publikacji: „Dialogi” i „Summa technologiae”.

Decydując się na ten krok, Lem chciał skonfrontować obie pozycje z „rzeczywistą sytuacją przedproża XXI wieku i rysującymi się nowymi obszarami działania i poznania ludzkiego”. Zaznaczył przy tym, że nie miał zamiaru „kreować się na wszechwiedzącego mędrca, lecz tylko na wolnego pisarza”. Sięgając po „Okamgnienie”, czytelnik powinien zdawać sobie sprawę z faktu, że z racji poruszanej w niej tematyki, a także środków wyrazu w postaci języka i frazy, książka stanowi wyzwanie intelektualne, wymaga maksymalnego skupienia, zwłaszcza od czytelnika, który ma się raczej za humanistę, niż za ścisłowca.

Głównym tematem esejów jest człowiek - jego przeszłość, teraźniejszość, a przede wszystkim przyszłość, w coraz szybciej rozwijającym się technologicznie świecie. Lem porusza problemy związane z inżynierią genetyczną i klonowaniem, pisze o szansach oraz zagrożeniach jakie stawia przed człowiekiem rozwój medycyny i biotechnologii („uporczywie wmawia się nam, że wszystko jest możliwe”),wspomina o sztucznej inteligencji, podróżach kosmicznych („Jesteśmy zwierzętami naziemnymi, toteż pobyt w kosmosie nieszczególnie nam służy”),obcych pozaziemskich cywilizacjach („Wydaje mi się, że jednak lepiej byłoby, gdybyśmy byli w kosmosie samotni”). Nie szczędzi ludziom przykrych słów („Zasadniczo ludzie cierpią albo na głupotę krótkowzroczną, albo na dalekowzroczną”) i wręcz bezlitośnie krytykuje „żurnalię, jak i żądnych rozgłosu uczeńców”.

Wszystko to jednak nie jest wyrazem pogardy dla człowieka, ale troski i przestrogi przed tym, do czego może doprowadzić rozwój nauki i technologii. Stanisław Lem obawiał się, że człowiek zginie w końcu przez to, co sam stworzył, bo jest bezrefleksyjny i w zasadzie mało przewidujący. Dlatego chciał nam uświadomić, jacy my, ludzie, jesteśmy mali - jak nic nieznaczący, nic nie rozumiejący pył w otchłani Wszechświata.

Na koniec zaś stwierdził sarkastycznie, że z czasem człowiek „poważnie przyczyni się do nastania miłego końca świata, którego, jak mawiał niezapomniany Kisiel, wam i sobie życzę”.



Amen.

„Genetyczna szczepionka będzie potęgować masę mięśniową człowieka, czyniąc zbędnymi wszelkie rodzaje gimnastycznych wysiłków. Robaki, muchy i gołębie pouczą nas, ludzi, w jaki sposób będziemy mogli żyć lepiej i dłużej. Biologia, wsparta inżynierią, projektuje już nowe rodzaje uczuć, których będziemy doświadczali w niedalekiej przyszłości”.

Ostatnia książka eseistyczna...

Ta książka to takie "Zwierciadło Lema"
w którym przegląda on siebie kilkadziesiąt lat później,
a raczej przegląda to co napisał wcześniej z tym co jest "teraz". Książka z roku 2000 a wybiega w niej w niektórych momentach do tego czego jeszcze nie ma dziś...

To nie jest typowe dzieło Lema, podczas lektury napotkamy się ze zbiorem tematycznych esejów.

Zachęcam do przeczytania - choć chwilami męczy ;)

Ta książka to takie "Zwierciadło Lema"
w którym przegląda on siebie kilkadziesiąt lat później,
a raczej przegląda to co napisał wcześniej z tym co jest "teraz". Książka z roku 2000 a wybiega w niej w niektórych momentach do tego czego jeszcze nie ma dziś...

To nie jest typowe dzieło Lema, podczas lektury napotkamy się ze zbiorem tematycznych esejów.

Zachęcam do...

Wszystkie osoby ,które w recenzjach twierdzą ,że "Lem się myli bo ai już powstało" albo nie potrafią czytać ze zrozumieniem, albo nie wiem. Tak ai powstało ale nie jest jakąś potężną świadomością z science fiction ani potężnym mózgiem, na tą porę jest ono w zasadzie troche skomplikowaną strukturą wypluwającą wiele zagnieżdżonych if'ów… a więc na tą porę jest wadliwym narzędziem jak każdy inny program/urządzenie ,które nam chcą wepchnąć korporacje (mimo ,że nikt tego nie chciał i nie potrzebował). I dokładnie o tym mówił Lem, że będzie to imitacja świadomości. A stworzenie “SI” na tą porę się nie opłaca ze względu na ilości zasobów jakie by były na ten cel potrzebne. Książka w zasadzie nadal aktualna bo porusza tematykę tego aby nie wierzyć wielkim korporacjom i populistom w nauce. Myślę ,że gdyby Lem żył nadal to mógłby zrobić z tego zabawny video esej na youtube ah szkoda że ludzie nie żyją 200 lat.
Mogę sobie tylko wyobrazić jakie piękne krytyki mógłby pisać na temat współczesnych tech bros.

Wszystkie osoby ,które w recenzjach twierdzą ,że "Lem się myli bo ai już powstało" albo nie potrafią czytać ze zrozumieniem, albo nie wiem. Tak ai powstało ale nie jest jakąś potężną świadomością z science fiction ani potężnym mózgiem, na tą porę jest ono w zasadzie troche skomplikowaną strukturą wypluwającą wiele zagnieżdżonych if'ów… a więc na tą porę jest wadliwym...

Traktuje te książkę trochę jak antologie książek Lema lub po prostu ich opis. Żałuje, że przeczytałem ją jako 5 w kolei, ponieważ było w niej masę odniesień do Edenu oraz Summy Technologie - których niestety jeszcze nie przeczytałem. Jednakże dowiedziałem się wiele o inspiracjach Lema i jego zainteresowaniach światem artykułów naukowych.

Traktuje te książkę trochę jak antologie książek Lema lub po prostu ich opis. Żałuje, że przeczytałem ją jako 5 w kolei, ponieważ było w niej masę odniesień do Edenu oraz Summy Technologie - których niestety jeszcze nie przeczytałem. Jednakże dowiedziałem się wiele o inspiracjach Lema i jego zainteresowaniach światem artykułów naukowych.

Napisane po zderzeniu opinii Lema z pracami zagranicznych autorów w różnych dziecinach nauki po zniesieniu żelaznej kurtyny. Jest pewnego rodzaju odświeżeniem wcześniejszej Summy technologie. Autor opisuje po krótce historie oraz opadły zapał, wchodzący w pesymizm amatorów i doktorów nauki w dziedzinach genetyki, astronomii czy astrofizyki, kiedy nowe ścieżki nauki XX wieku przedwcześnie napotkały ślepe uliczki.

Napisane po zderzeniu opinii Lema z pracami zagranicznych autorów w różnych dziecinach nauki po zniesieniu żelaznej kurtyny. Jest pewnego rodzaju odświeżeniem wcześniejszej Summy technologie. Autor opisuje po krótce historie oraz opadły zapał, wchodzący w pesymizm amatorów i doktorów nauki w dziedzinach genetyki, astronomii czy astrofizyki, kiedy nowe ścieżki nauki XX wieku...

Przeczytać, jeśli czujesz się mocny.

Lem-futurysta, Lem-przepowiadacz. Człowiek 20 wieku po raz n-ty spogladający w nowe tysiąclecie.
Eseje w przebogatym, wielce wysmakowanym języku, okraszonym dodatkowo swoistymi neologizmami, z raczej lemowsko-pesymistycznym nastawieniem i nutą sarkazmu. Komentarze o tematyce tak szerokiej jak głęboką była wiedza autora. Jednak wszystkie dywagacje przeprowadzone zostały na rok 2000. Jak poruszone problemy widziałby Lem ćwierć wiku później to temat na powieść s-f dla ambitnego pisarza współczesnego.

Ci, którzy oczekują konkretnych wizji, do jakich przyzwyczaili czytelników autorzy s-f, będą rozczarowani. Lem jest powściągliwy i wielką rezerwą spogląda w przyszłość, bardziej studząc zapędy futurologów niż poddając się owczemu pędowi przewidywań. Można wyczytać też - zupełnie niepotrzebną (?) - chęć autousprawiedliwienia w pisarskich dokonaniach tej 'przewidywaczej' a nieziszczonej części.

Może nie jest łatwo ale warto.

Przeczytać, jeśli czujesz się mocny.

Lem-futurysta, Lem-przepowiadacz. Człowiek 20 wieku po raz n-ty spogladający w nowe tysiąclecie.
Eseje w przebogatym, wielce wysmakowanym języku, okraszonym dodatkowo swoistymi neologizmami, z raczej lemowsko-pesymistycznym nastawieniem i nutą sarkazmu. Komentarze o tematyce tak szerokiej jak głęboką była wiedza autora. Jednak wszystkie...

Pozycja cierpi na typowe "przeterminowanie", np. zawarte w niej rozważania nad SI. Jest to w sumie dłuższy esej, czyta się szybko, ale chyba jednak bardziej dla lemowskich wyjadaczy, niż zwykłego czytelnika.

Pozycja cierpi na typowe "przeterminowanie", np. zawarte w niej rozważania nad SI. Jest to w sumie dłuższy esej, czyta się szybko, ale chyba jednak bardziej dla lemowskich wyjadaczy, niż zwykłego czytelnika.

Czy zastanawialiście się kiedyś dokąd zaprowadzi nas rozwój nowoczesnych technologii? Uczyni nasz życie lepszym, czy może sprowadzi na nas zagładę?
Takie pytania zadaje Stanisław Lem na stronach "Okamgnienia". Jednocześnie autor stara się skonfrontować współczesny stan wiedzy z hipotezami postawionymi we wcześniejszych publikacjach. O dziwo okazują się one niezwykle trafne. Podążając za tokiem rozumowania Lema możemy wysnuć wnioski, że rozwój technologiczny rodzaju ludzkiego niesie ze sobą wiele pozytywnych aspektów, nie mniej pozostawia spore pole dla nadużyć i słabo zamaskowanej ignorancji.
"Okamgnienie" to jedna z najtrudniejszych lektur, jaki zdarzyło mi się czytać. Jednak warto było się w nią zagłębić choćby po to by spojrzeć na pewne sprawy z zupełnie innej perspektywy. Zdecydowanie polecam!!

Czy zastanawialiście się kiedyś dokąd zaprowadzi nas rozwój nowoczesnych technologii? Uczyni nasz życie lepszym, czy może sprowadzi na nas zagładę?
Takie pytania zadaje Stanisław Lem na stronach "Okamgnienia". Jednocześnie autor stara się skonfrontować współczesny stan wiedzy z hipotezami postawionymi we wcześniejszych publikacjach. O dziwo okazują się one niezwykle...

,,Życie jest jakąś formą trwania obleczonej w ciała informacji."
Lem był wizjonerem.Jego wyobraźnia niczym plazma.A rozwiązania techniczne,które proponował budzą podziw w wielu miejscach na świecie do dnia dzisiejszego. Są niezwykle celne. Potrafił przewidzieć,co będzie mieć miejsce w przyszłości.Interesowały go między innymi :biotechnologia,kosmologia, nanotechnologia,transhumanizm, rozwój cywilizacji (w tym inżynieria genetyczna)i technologii,co ma wielokrotnie odniesienie w ,,Okamgnieniu."W esejach zastanawia się nad,,rozwojem."Pisze o ewolucji,cywilizacjach pozaziemskich, zmianach klimatycznych,sztucznej inteligencji.Umiał w neologizmy,jak nikt.Porusza tu zagadnienia naukowo-filozoficzne, które znamy doskonale z codziennego życia, gier,czy przy korzystaniu z czytnika e-booków.Piętnuje ignorancję.Zmusza do zastanowienia nad tematem nieśmiertelności i roli człowieka we wszechświecie.Przypomina o tym jak ważna jest nasza symbioza z naturą.
Mimo niewielkiej objętości,,Okamgnienie"wymaga ogrom skupienia i czasu.Powoduje morze refleksji.Eseje do rozwalania w sobie na atomy, wielokrotnego odczytywania zawartych tam warstw.Korzystajcie z tej dobroci wszyscy,szczególnie,że Wydawnictwo Literackie
chwilę temu pokusiło się o wznowienie.

,,Można przypuścić, że wszyscy ludzie mają świadomość,lecz na ogół nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę."

,,Starożytni mawiali:„mundus vult decipi,ergo decipiatur”.Świat łaknie oszustw, więc jest oszukiwany."

,,Życie jest jakąś formą trwania obleczonej w ciała informacji."
Lem był wizjonerem.Jego wyobraźnia niczym plazma.A rozwiązania techniczne,które proponował budzą podziw w wielu miejscach na świecie do dnia dzisiejszego. Są niezwykle celne. Potrafił przewidzieć,co będzie mieć miejsce w przyszłości.Interesowały go między innymi :biotechnologia,kosmologia,...

„Okamgnienie” to trzecia książka autora, która wpadła w moje ręce. Tym razem powieść licząca zaledwie 172 strony i będąca podróżą w świat przyszłości.
Rzut oka na rozwój nauki - kierunek w jakim podąża technologia oraz to co może przynieść. Lem przewiduje, a wiele z jego spostrzeżeń okazuje się niebywale trafnych.
Solidnym trzonem tej lektury są rozważania autora na temat cywilizacji, z włączeniem tematów fascynujących oraz budzących powszechne zainteresowanie również współcześnie. Podane w ciekawy sposób pokazują jak wszechstronną wiedzą odznaczał się pisarz. Co jednak nie może ujść uwadze - jego przewidywania to wprawna interpretacja oraz analiza badań (szczególnie amerykańskich),pozwalających wysuwać takie, a nie inne wnioski.
Z jednej strony warto docenić jego zdolność do podobnych rozważań oraz talent do ich plastycznego przedstawienia, z drugiej zaś dostrzec można, że wizjonerstwo owych teorii ma swoje źródła głównie w artykułach ze świata nauki.
Sama nie do końca odnajduję w książkach o podobnej tematyce. Z pewnością budzą we mnie wiele emocji, a warsztat Lema zasługuje na uznanie i podziw, ale futurystyczny świat to coś, z czym moja wyobraźnia na pewnych płaszczyznach nie daje sobie rady.
Choć rozważania zawarte w „Okamgnieniu” podane są w przystępny, klarowny sposób to wymagały ode mnie także dozy skupienia i zaangażowania.
Z pewnością jeszcze kiedyś skuszę się na którąś z pozycji z dorobku autora, ale myślę, że nim to nastąpi minie dłuższa chwila.

„Okamgnienie” to trzecia książka autora, która wpadła w moje ręce. Tym razem powieść licząca zaledwie 172 strony i będąca podróżą w świat przyszłości.
Rzut oka na rozwój nauki - kierunek w jakim podąża technologia oraz to co może przynieść. Lem przewiduje, a wiele z jego spostrzeżeń okazuje się niebywale trafnych.
Solidnym trzonem tej lektury są rozważania autora na temat...