Houellebecq wygrałby mój prywatny plebiscyt zarówno na najsmutniejszego, jak i na najzabawniejszego pisarza. Wizje, które przedstawia w swoich pierwszych książkach, są tak rozpaczliwie smutne i depresyjne, że przeczytanie każdej z nich odchorowywałam przez parę dni. Wychodzenie z książki? Raczej powolne, żmudne wypełzanie, powrót do świata przyjemności, nadziei, do żywych. Pierwsza była „Możliwość wyspy” - nie mogłam się z niej wyleczyć przez dobry tydzień. Ale gdy tylko to mi się udało, przeczytałam wszystkie pozostałe dostępne wtedy książki MH. Dwa lata temu, na wakacjach na Lanzarote czytałam tę powieść jeszcze raz. Dość powiedzieć, że za drugim razem te ciosy nie bolą mniej.

To po co to czytać? Mimo wszystko dla rozrywki. Te porcje zgorzknienia i cynizmu, jakie serwuje w Możliwości wyspy, Platformie czy Cząstkach elementarnych, relatywnie łatwo się przyjmuje ze względu na fantastyczny styl pisania Michela, prosty, ale obrazowy, inteligentny i the last but not least przezabawny. Jest zabawny do tego stopnia, że wydaje mi się najzabawniejszym pisarzem spośród tych, jakich dotąd poznałam. Nie traci humoru, gdy tworzy swoje fabuły, w których roztrząsa kondycję współczesnego człowieka. Nie traci go, gdy mówi o sobie w wywiadach, esejach czy listach. Pod wytrwale wypracowaną, abnegacką powierzchownością i za zgryźliwą miną cynicznego tetryka skrywa się osoba nie tylko obdarzona wielką inteligencją (tego chyba nie muszę nawet pisać), ale też ogromnym dystansem do siebie i poczuciem komizmu. M.in. dlatego Houellebecq nazywany jest enfant terrible literatury – o społecznych tabu wypowiada się prowokacyjnie, wywołując i treścią, i formą spore kontrowersje.

Kolejne tytuły Houellebecqa były dyskutowane w mediach przy okazji swoich premier. Pamiętam, że Mapa i terytorium nie wszystkim przypadła do gustu. Nie wszystkim podobało się, że MH robi z niej kryminał, w którym sam pada ofiarą morderstwa, a później niby to porwany nie pojawia się na spotkaniu promującym powieść. Jestem częścią tej grupy, której się to podobało. „Mapa i terytorium” stała się jedną z moich ulubionych książek autorstwa tego francuskiego pisarza.

Uległością byłam lekko rozczarowana. Lekko – bo jak sam MH pisze na początku tej powieści – są autorzy, którym wybaczamy absolutnie wszystko, których absolutnie wszystkie teksty przeczytamy, bo darzymy ich taką sympatią.

Dla lepszego poznania pisarza warto przeczytać inne formy, poza powieściami. Jestem na przykład wielką entuzjastką zbioru korespondencji Michela z Bernardem-Henri Lévim zebranej w książce Wrogowie publiczni. Jeśli to nie jest dowcipne, to nie wiem, co jest. A samego Houellebecqa lubię chociażby za ten wywód – i myślę, że sporo o nim mówi:

Kilka dni temu miała premierę kolejna książka Michela Houellebecqa Interwencje 2 – to zbiór tekstów pisarza, które ukazywały się przy różnych okazjach w prasie. Jak sam MH pisze we wstępie:

Książkę oczywiście już mam w domu. Czeka. MH łypie na mnie z okładki.

W sumie nie wiem, o kim będę pisać za tydzień. Wyczerpałam grupę ulubionych, najważniejszych dla mnie pisarzy. Oczywiście, są jeszcze inni, ważni, lubiani, wywierający wrażenie, dający do myślenia, pretendujący itd. itp., ale tych naprawdę najbliższych i najważniejszych już wymieniłam. Aż prosi się, by przy Houellebecqu powiedzieć: koniec. Ostatni gasi światło.

W ciemności tli się żar. To autor nie potknął się, ale zapalił papierosa i patrzy na ekran, który ożywa: