Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Powiedziałabym, że jest to XIX-wieczna literatura dla kobiet, z rodzaju sentymentalnych, ckliwych romansów, lecz zdecydowanie z tej górnej półki, co zawdzięcza wspaniałemu stylowi autora, jak i subtelności w odmalowywaniu sytuacji materialnej i społecznej kobiet w dziewiętnastowiecznej Francji.

Bez względu na szczęścia i nieszczęścia, jakie przeżywają bohaterowie Balzaca, czy doświadczają "słodkich namiętności" czy tragedii życiowych, czytam tę prozę bez żadnej emocji, bez drżenia o losy bohaterów, ale jednocześnie z dziwną spokojną przyjemnością i łagodnym uśmiechem.

To chyba zasługa równego, bardzo eleganckiego, ale zarazem lekkiego pióra Balzaca. Jego opowieści płyną łagodnie, akcja unosi się i opada jak fala na spokojnej rzece. Autor nie buduje napięcia, nie drażni się z czytelnikiem; prowadzi swoją opowieść równomiernie i rzetelnie.

Powiedziałabym, że jest to XIX-wieczna literatura dla kobiet, z rodzaju sentymentalnych, ckliwych romansów, lecz zdecydowanie z tej górnej półki, co zawdzięcza wspaniałemu stylowi autora, jak i subtelności w odmalowywaniu sytuacji materialnej i społecznej kobiet w dziewiętnastowiecznej Francji.

Bez względu na szczęścia i nieszczęścia, jakie przeżywają bohaterowie Balzaca,...

Zdecydowanie nie. Nie lubię takie prozy - zimnej, surowej, z elementami odstręczającego realizmu. Nie lubię prostej oszczędnej fabuły, pozbawionej odrobiny poetyckości, jakiegoś grama ciepła, które by choć pozornie świadczyło o uczuciowości autora. Bo autor zdaje się pozbawiony zupełne sfery uczuciowości. Wygląda na realistę, lecz realistę zapadającego się w głębie depresji, mrocznego poczucia bezsensu życia, człowieka, który zdawał się nie umieć cieszyć się zwykłymi radościami życia - miłością żony, radością dzieci (ten brak namiętności, radości i pasji widoczny jest w ostatnim utworze zbioru opowiadań, krótkiej i pełnej dystansu do wszystkiego biografii "Życie pewnego szaleńca".

Wygląda na to, że autor w swoich czasach (niełatwych, ocienionych wzrastającym japońskim militaryzmem i cenzurą) wykazywał się godną docenienia odwagą i bezpośredniością. Opowiadania te są jak wyciśnięte maksymalnie ze zbędnych słów same esencje określonych poglądów ("Rashomon", "Pasja twórcza", "Pajęcza nić", "Jesienne góry"), inne wydają się opatrzonym minimum komentarza szkicem zachowań ludzkich ("W gąszczu", "W krainie wodników").

Przykro się czyta prozę kogoś tak nieszczęśliwego w życiu, uśmiechającego się czasem może tylko uśmiechem smutnym i gorzkim, jaki wywołuje obserwacja cierpienia innych dotkniętych ironią losu. Ostatecznie autor w wieku 35 lat, w 1927 roku, popełnił samobójstwo.

Zdecydowanie nie. Nie lubię takie prozy - zimnej, surowej, z elementami odstręczającego realizmu. Nie lubię prostej oszczędnej fabuły, pozbawionej odrobiny poetyckości, jakiegoś grama ciepła, które by choć pozornie świadczyło o uczuciowości autora. Bo autor zdaje się pozbawiony zupełne sfery uczuciowości. Wygląda na realistę, lecz realistę zapadającego się w głębie...

To książka, która mnie uspokoiła i w jakiś sposób wlała w duszę coś ciepłego i pogodnego. A poniżej trochę dłuższy opis dla tych, którzy są ciekawi :-).

Jasza Mazur to niepraktykujący Żyd z Lublina, który odrzucił wiarę, w którego zagubionej duszy powstaje coraz więcej coraz ważniejszych pytań. Pytań o istnienie Boga, pytań o istnienie świata, o wszechświat, ale też pytań mniejszych, o kształt płatków śniegu, o śpiew ptaków. Lecz mimo wielu mądrych, świeckich książek o nauce i świecie Jaszę prześladuje lęk, wyrastający być może z dawnych opowieści o duchach, o dybukach, o wilkołakach i chochlikach. Bo czyż to nie aniołowie od dzieciństwa pilnowali każdego jego kroku i chronili od złego, gdy jako mały chłopiec uczył się chodzić po linie?

Jest on sztukmistrzem. Nie ma zamka, którego nie potrafi otworzyć, potrafi chodzić po linie, ma małpkę i gadającą papugę, jeździ po Polsce, występując i zadziwiając ludzi swoimi sztuczkami. Jego życie prywatne też jest pełne sztuczek - sprytny Jasza lawiruje bez problemu między żoną, kochankami, światem tradycyjnych żydowskich świąt czy towarzystwem złodziei. Jednak, jak mówi przysłowie, i małpie zdarza się spaść z drzewa...

Jasza, przed wyruszeniem w kolejną trasę pyta żony: "Co byś czuła, gdybym nigdy nie wrócił? Co byś zrobiła, gdybym umarł na objeździe? (...) Przypuśćmy, że zakocham się w kimś i będę chciał cię opuścić?" Jasza pyta "jak długo czekałaby na niego, gdyby go uwięziono, gdyby pojechał do Ameryki, albo gdyby zapadł na suchoty i musiał przebywać w sanatorium", i "co by się stało, gdybym został pustelnikiem i dla pokuty kazał się zamurować w celi bez drzwi jak ów święty na Litwie?". Bo w tym momencie, jak i w każdym następnym, Jasza może dokonać wyboru, który doprowadzić go możne do jednej z tych możliwości.

Można powiedzieć, że w pewnej warstwie to opowieść o miłostkach i zdradach wędrownego cyrkowca i hipnotyzera o podejrzanych znajomościach, w innej warstwie to opowieść o walce Dobra i Zła o duszę zagubionego człowieka. Czy krokami Jaszy kierują aniołowie, czy to Bóg karze Jaszę za złe uczynki? A może to dybuk, zła grzeszna dusza, opętał go i prowadzi do nieszczęścia?

To książka, która mnie uspokoiła i w jakiś sposób wlała w duszę coś ciepłego i pogodnego. A poniżej trochę dłuższy opis dla tych, którzy są ciekawi :-).

Jasza Mazur to niepraktykujący Żyd z Lublina, który odrzucił wiarę, w którego zagubionej duszy powstaje coraz więcej coraz ważniejszych pytań. Pytań o istnienie Boga, pytań o istnienie świata, o wszechświat, ale też pytań...