W pełni szczęśliwy jest człowiek, który trwale przeżywa uzasadnione i głębokie zadowolenie z całości swego życia. Tak definiuje szczęście jeden z najbardziej znanych filozofów i historyków filozofii Władysław Tatarkiewicz. Zastrzega jednak, że trwałe, uzasadnione i głębokie emocjonalno-intelektualne zadowolenie z całości życia to stan idealny, do którego dążymy, ale rzadko osiągamy w realnym życiu. Dlaczego?

Odpowiedzi można szukać w poradniku Ewy Woydyłło, psychologa i terapeutki uzależnień, pt. „Dobra pamięć, zła pamięć”. W magazynie pamięci każdego z nas gromadzą się bowiem przeżycia i fakty, jakie sobie sami przypominamy, a także te, które wprowadzają do naszej świadomości inni ludzie, opowiadając nam o nas. Nasz mózg je przyjmuje i zapamiętuje, niezależnie od tego, czy są one prawdziwe, czy nie. Ponadto sam nas niekiedy zwodzi, fabrykując wspomnienia, które nie mają odniesienia do rzeczywistości. A na tym materiale buduje się nasz autoportret. Wygraliśmy, gdy pozytywny. Co zrobić, gdy negatywny?

Jeden z rozdziałów książki psycholożka zatytułowała „Jesteś tym, co pamiętasz”. Celem jej książki będzie więc przekonanie czytającego, że pamięć można kształtować i od nas zależy, czy zechcemy nastawić ją na przywoływanie tego, co dobre, czy tego, co złe. Pierwsze prowadzi do życia szczęśliwego, drugie oznacza nieustanne przeżywanie traumy i nieszczęścia. Niszczy.

I choć człowiek nie jest w stanie zmienić swojej przeszłości - truizm to nader oczywisty - to może zmienić myślenie o niej. Poradnik psycholożki pomaga uświadomić sobie ciężar pamięci i rozpocząć pracę nad nią. Dlatego poszczególne rozdziały traktują o celowości pamięci, o toksyczności wdrukowanych w pamięć negatywnych komunikatów nas dotyczących, mówią o procesie gojenia pamięci, o pozytywach i negatywach żalu oraz analizują problem tzw. poczucia własnej wartości, potraktowany dość bezwzględnie. Styl rozważań autorki jest niezwykle przystępny, choć osadzony także w konkretnej terminologii psychologicznej. Pisze ona z myślą o czytelniku, który zmaga się z niszczącą go wewnętrznie pamięcią, ale zdaje sobie z tego sprawę i chciałby podjąć pracę na rzecz uwolnienia się od złych wspomnień i negatywnego myślenia o sobie. Ton rozważań doświadczonego psychologa, jakim jest Ewa Woydyłło, jest także dość osobisty, odnosi się ona bowiem niekiedy także do własnego życia.

Aby pokazać czytelnikowi różne możliwości pracy nad sobą - własnej, jak i u boku profesjonalisty - umieszcza ona w książce rozmowy z innymi terapeutami: Anną Dodziuk (o zaniżającym poczucie wartości własnej wstydzie), Małgorzatą Sieczkowską (o leczeniu traumy) i Jerzym Korzewskim (o poznawaniu siebie i hipnozie) oraz mężem Wiktorem Osiatyńskim, prawnikiem, społecznikiem, o którym napisała: mało znam ludzi, którzy by tę pracę [nad pamięcią] wykonali tak gruntownie jak on.

Nasza pamięć powinna być naszym sojusznikiem w drodze ku głębokiemu zadowoleniu z życia. Niezależnie od tego, co nas w nim spotkało. Bywa, że niezbyt lubi się własne życie, ocenia je raczej krytycznie, rozpamiętuje to, co się nie udało, co wyszło nie tak, co ciągle boli i nie pozwala o sobie zapomnieć... Nawet jeśli tylko - a właściwie czasami na szczęście - to warto sięgnąć do „Dobrej pamięci, złej pamięci” Ewy Woydyłło. 

Justyna Radomińska