Urodziła się w krakowskim Prokocimiu w 1923 roku. W maju 1944 roku, jako 19-latka, trafiła do obozu koncentracyjnego. W Auschwitz-Birkenau przeprowadzano na niej eksperymenty pseudomedyczne. W styczniu 1945 r. była uczestniczką marszu śmierci z obozu Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego. Następnie została przetransportowana do Ravensbrück i Neustadt-Glewe. Cudem uniknęła śmierci.

Zofia Posmysz passed away today, two weeks before her 99th birthday.

She was born in Krakow.
In #Auschwitz from 30 may 1942.
No. 7566
Evacuated to KL Ravensbrück & liberated in Neustadt-Glewe.
A journalist, writer, author of 'The Passenger.’https://t.co/MlfsNQQHre pic.twitter.com/0wGivLGwv1

— Auschwitz Memorial (@AuschwitzMuseum) August 8, 2022

Zachować pamięć

Po wojnie Zofia Posmysz przeniosła się do Warszawy. W 1952 roku ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Literacko zadebiutowała jednak już siedem lat wcześniej. W roku 1945 wydała wspomnienia pt. „Znam katów z Belsen...”.

Pracowała m.in. w piśmie „Głos Ludu” jako korektorka. W Polskim Radiu współtworzyła  powieść radiową „W Jezioranach”. Rozgłos przyniosło jej słuchowisko radiowe „Pasażerka z kabiny 45”, na którego motywach powstał film „Pasażerka” w reżyserii Andrzeja Munka. Następnie w roku 1962 wydano książkę pod tym samym tytułem.

Jej powieści przetłumaczono na wiele języków obcych, m.in. angielski, bułgarski, japoński, niemiecki, ukraiński i rosyjski.

W Polskim Radiu pracowała z prozaikiem Janem Piaseckim, za którego ostatecznie wyszła za mąż. Piasecki zmarł w 1985 roku. Para nie doczekała się dzieci.

Do najsłynniejszych dzieł Zofii Posmysz należy „Królestwo za mgłą”, wywiad rzeka, w którym pisarka mówi o swoich obozowych doświadczeniach. W naszym serwisie książkę oceniono blisko pół tysiąca razy. Średnia nota pozycji to wysokie 8,1.

Użytkownik bryl_bart pisze:

„Pozycja wyjątkowa tak ze względu na wspaniałą rozmówczynię z arcyciekawą historią, jak na sposób prowadzenia wywiadu przez autora i zakomponowanie całej książki. Michał Wójcik z dużą klasą, taktem i świetnym przygotowaniem rozmawia z pisarką, która po wielu latach opowiada o pobycie w Auschwitz. Jej perspektywa jest, chciałoby się powiedzieć, osobna. Wspomnienia przefiltrowane przez wrażliwość i inteligencję pisarki, która o obozie pisała inaczej niż wszyscy”.

Choć opowiadanie o wojennych przeżyciach kosztowało ją wiele sił, zawsze podkreślała, że uchwycenie wspomnień to próba zachowania pamięci, a także lekcja dla przyszłych pokoleń.

Zmarła Zofia Posmysz

Zofia Posmysz została uhonorowana m.in.:

• 1964 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1970 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1976 – Nagroda Komitetu ds. Radia i Telewizji za osiągnięcia autorskie w dziedzinie słuchowisk
• 2007 – Nagroda im. Witolda Hulewicza
• 2008 – Nagroda Ministra Kultury za wybitne osiągnięcia w krzewieniu polskiej kultury

Zofia Posmysz zmarła w poniedziałek rano w hospicjum w Oświęcimiu. Miała 98 lat.