[Opis – Wydawnictwo Helenka] Nie daj się zwieść pozorom,

The Bowl Book nie jest zwykłą książką z przepisami na dania serwowane w miskach.
To przewodnik po świecie wegańskiej kuchni, który zarówno pomoże Ci rozpocząć przygodę z roślinnym gotowaniem w domu, jak i zainspiruje do eksperymentowania i tworzenia własnych receptur, obali kilka mitów i zasypie ciekawostkami o technikach gotowania i przechowywania żywności. Wśród praktycznych informacji, w albumie znajdą się opisy wegańskich produktów i ich zastosowanie, podpowiedzi na temat wyposażenia domowej kuchni i spiżarni oraz ciekawostki o zasadach zdrowego odżywiania.

Ponad 60 autorskich przepisów na owocowe i warzywne miski to ogromna baza wiedzy o diecie roślinnej, a także o prostym, szybkim, pożywnym gotowaniu i zrównoważonej konsumpcji.

To wszystko zilustrowane przepięknymi fotografiami i wydane w albumowej oprawie.

Zuzanna Mądrzak: Zacznę może trochę kontrowersyjnie. Nie jem mięsa od kilkunastu lat, znam Jadłonomię, Wegannerd i ErVegana, mam cały internet w zasięgu palca. Po co mi kolejna wege książka kucharska? Co wyróżnia „The Bowl Book”?

Nat Orce: Koncept na „The Bowl Book” powstał z głodu wiedzy praktycznej o gotowaniu. Ja nauczyłam się gotować dopiero w dorosłym życiu, nie wyniosłam tego z domu. A gdy załapałam, o co w tym wszystkim chodzi, zafascynowało mnie to. Spotykałam się jednak z wieloma osobami, które nie podzielały mojego entuzjazmu, „bo gotowanie jest trudne, żmudne, skomplikowane”. Brakowało mi takiej książki kucharskiej, która będzie miała wszystko – rzetelne informacje, proste i przystępne przepisy – a do tego byłaby po prostu apetyczna, cieszyła oko. Dlatego pierwsze 100 stron książki to skarbnica ciekawostek, technik, porad, dzięki którym gotowanie staje się łatwiejsze, bardziej oczywiste i wydajniejsze. Ta część zaspokoi potrzeby osób rozpoczynających zarówno przygodę kulinarną w domu, jak i z weganizmem. Przepisy z kolei są wszechstronne i otwarte, mają liczne wariacje i stanowią także źródło wiedzy o składnikach, sposobach przetwarzania żywności, oszczędzaniu czasu czy energii (własnej, jak i elektrycznej). Już cię przekonałam, czy mam wymieniać dalej?

Natalia Kusiak: Ja muszę też dodać kolejny argument: to przepięknie wydana książka, która będzie ozdobą każdej kuchni. Nat przepięknie sfotografowała wszystkie dania. Wnętrze książki jest niezwykle żywe, kolorowe. Samo przeglądanie jej to niesamowita przyjemność i mam nadzieję inspiracja do spróbowania roślinnej kuchni. Od początku pracy nad tym projektem wiedziałyśmy, że chcemy też podzielić się ideą przygotowywania posiłków w formie bowli, gdzie konkretne składniki można ze sobą zestawiać zgodnie z własnymi preferencjami czy stanem lodówki. Ta metoda, którą same praktykujemy w naszych kuchniach, wytrąca też z ręki argument braku odpowiednich składników do przygotowania zdrowego posiłku.

Pomysł na książkę zrodził się w trakcie pandemii. Czy czas lockdownów wiązał się dla was z jakimiś szczególnymi wyzwaniami kulinarnymi, które przyczyniły się do powstania „The Bowl Book”?

NO: Obie jesteśmy podróżniczkami i fankami gastrowakacji (mówiąc inaczej, testowania jak największej liczby nowych smaków i podjadania lokalnych dań). Gdy podróże nagle nie były możliwe, a restauracje zamknięto, zostałyśmy „zmuszone” do gotowania dla siebie codziennie. Nuda i dużo czasu wolnego spowodowały, że obie zaczęłyśmy więcej eksperymentować w kuchni. Dla mnie był to powrót do gotowania od czasu zamknięcia mojej restauracji i projektu Urban Dinner, czyli biletowanych, kameralnych kolacji. Wyciągnęłam wiele wniosków z tych przedsięwzięć i uprościłam do maksimum mój sposób przygotowywania posiłków, aby nadal czuć radość z gotowania, ale też nie popaść w powtarzalność, monotonię smaków.

NK: Myślę, że w przypadku tej historii możemy bardziej mówić o niespotykanych wcześniej okazjach niż specjalnych wyzwaniach. To był czas, kiedy obie, normalnie realizujące 15 różnych projektów równocześnie, w końcu miałyśmy czas, aby codziennie gotować, eksperymentować w kuchni i wymieniać się uwagami. Poniekąd to dzięki pandemii powstała ta książka.

Jak się łączy doświadczenia i preferencje kulinarne dwóch osób w jedną książkę kucharską? Miałyście momenty, w których ktoś rzucał, na przykład, „no chyba żartujesz”?

NO: Mnie osobiście zaskoczyło, jak gładko nam poszła ta współpraca! Nie należę do „łatwych” osób, a nie miałyśmy żadnego konfliktu. Kuchnia łagodzi obyczaje!

W jakim stopniu to, co można znaleźć w Bowl Book, wyniosłyście z domu? W waszych rodzinach gotowało się świadomie i odważnie?

NK: Obie mamy bardzo podobną historię. Nauczyłyśmy się gotować same, dopiero jako dorosłe kobiety. W moim rodzinnym domu gotowało się raczej mięsnie, jakość składników nie była priorytetem, ale mimo wszystko z pewnym wzruszeniem wspominam rodzinne posiłki. Obie dotarłyśmy do takiego momentu w życiu, w którym podjęłyśmy decyzję, że chcemy nauczyć się przygotowywać coś więcej niż tosty z serem, i obie metodą prób i błędów doszłyśmy do miejsca, w którym jesteśmy dzisiaj. W książce jest kilka przepisów inspirowanych wspomnieniem tradycyjnej polskiej kuchni, gdzie przypominamy sobie trochę smaki dzieciństwa, ale tym razem w nowym, zdrowym wydaniu. Wydaje mi się, że to jedyny most między tym, jak jadło się w naszych rodzinnych domach, a tym, jak my jemy i gotujemy dzisiaj.

We wstępie do książki pada takie zdanie: „jeśli gotowanie ma być przyjemne i praktyczne, to warto unikać rygorystycznego podejścia na rzecz intuicji”. Naszła mnie refleksja, że to jest coś, o czym mówią pokolenia od millenialsów wzwyż. Nasze matki i babcie (bo, nie oszukujmy się, rzadko ojcowie i dziadkowie) gotowały tak po prostu, zazwyczaj z tego, co akurat było pod ręką, w sezonie, dawniej też w sklepach. Macie czasem wrażenie, że powstała jakaś luka w naturalnych umiejętnościach? Że młodsze osoby częściej traktują samodzielne gotowanie jak jakiś skomplikowany proces, wiedzę tajemną, grubsze przedsięwzięcie?

NO: Postęp i pośpiech wprawiły nas w permanentny stan poczucia braku czasu. Moja mama, i jak się domyślam nie ona jedyna, przedstawiała gotowanie jako ciężar, niechciany obowiązek. Wychodząc z założenia, że do gotowania trzeba się zmusić, trudno o pasję i frajdę z karmienia siebie, a co dopiero całej rodziny. Wszystko to razem wzięte spowodowało, że mało kto z naszego pokolenia wyniósł z domu rodzinne przepisy czy wiedzę o gotowaniu. Teraz jednak, podobnie jak w innych dziedzinach życia, zaczynamy wracać do tradycji, życia w zgodzie z naturą, lokalnie, wolniej i świadomiej. A co za tym idzie coraz częściej otwieramy się na słuchanie intuicji. I nie mówię tu o tym, że właśnie w tym momencie mamy smaka na pizzę. Ale na przykład słuchamy, gdy ciało podpowiada, że potrzebuje wody (chociażby zwykła suchość w ustach, ból głowy czy suchość skóry), kwasów omega (apetyt na ryby) czy lekkiego jedzenia (niestrawność).

Jaki macie stosunek do wegańskich zamienników mięsa? Nadal często pojawia się w dyskusjach argument, że mogą sobie być, ale niech nie nazywają się tak samo, jak mięsne oryginały. Pamiętam też taki żart krążący przez wiele lat, że na grupach o diecie roślinnej zawsze znajdzie się ktoś, kto podważy zasadność istnienia gotowych produktów hasłem: „można to sobie zrobić w domu z fasoli”.

NK: Hm… to nie jest dla mnie taki czarno-biały temat, bo uzależniony jest od wielu czynników. Ja staram się jeść jak najmniej przetworzone produkty. Zdecydowanie szybciej sięgnę po tofu czy tempeh niż po produkt z kategorii beyond meat. Niemniej jednak z perspektywy propagowania diety roślinnej czym więcej wegańskich alternatyw znajdziemy w sklepach, tym ten proces zmiany diety będzie łatwiejszy dla innych.

Jak wspominacie swoje początki ograniczania mięsa w diecie? Ja pamiętam, że kiedy zaczynałam życie wege na początku lat 2000, w sklepach można było kupić gulasz w proszku z kostką sojową i parówki sojowe w puszce – i to był totalny hit, chociaż parówki miały konsystencję plasteliny. Przepisów na bezmięsne dania szukało się na forum puszka.pl, i szczerze, daleko im było do tego, jak wygląda roślinne gotowanie w 2023 roku.

NO: Mmm, parówki z puszki brzmią nie najsmaczniej. Ominęło mnie to, a tak naprawdę to ominęło mnie wszystko. Przeszłam na wegetarianizm jako nastolatka i nie miałam bladego pojęcia, jak to się je. Nie byłam wielką fanką warzyw, w domu zawsze było mięso na obiad, więc zostawały mi takie produkty jak mleko z płatkami, kanapki z serem i pyzy ze śliwkami. Moja mama nie miała pojęcia, co dla mnie gotować, jadłam, co popadnie, i niestety skończyło się to pogorszeniem stanu zdrowia – do dziś zbieram żniwo tej diety pszenno-owocowej. Dopiero podróż na Sri Lankę w 2013 roku zainspirowała mnie do rozszerzenia diety i gotowania, zabawy w kuchni. Równolegle na mapie Warszawy zaczęły się pojawiać coraz to nowsze wege knajpy, a asortyment sklepów zaczął się powiększać.

NK: Ja z kolei wyłączyłam mięso z diety jakieś 8–10 lat temu i tak jak wspomina Nat, to były już czasy, kiedy dostępne było praktycznie wszystko, co nam się zamarzy. Prężnie działały w Warszawie restauracje serwujące wegańskie menu. Dla mnie był to bardzo komfortowy proces. Mogę sobie tylko wyobrazić, że z roku na rok będzie to coraz łatwiejsze.

Piszecie, że ważna jest dla was ideologia less waste. Co to dla was znaczy i dlaczego jest tak istotne? Czy wiąże się na co dzień z jakimiś wyzwaniami, wyrzeczeniami?

NO: Mam silne poczucie odpowiedzialności podczas zakupów i przygotowywania posiłków. Moim priorytetem jest niemarnowanie jedzenia i szanowanie jego wartości. To cenny dar naszej planety, którą niestety nadmiernie eksploatujemy. Stąd też w „The Bowl Book”, podobnie jak w mojej kuchni, chciałam położyć nacisk na oszczędzanie – czasu, pieniędzy i odpadów. Podpowiadamy, jakie dania możemy przygotować razem, np. piekąc warzywa w piekarniku do dwóch przepisów, oraz namawiamy, by wykorzystywać niektóre warzywa bez obierania ich. Napisałyśmy także rozdział o tym, jak przechowywać jedzenie, aby nie psuło się szybko, i jak rozpoznać, czy warzywa i owoce, które kupujemy, są świeże – a zatem nie trzeba będzie ich wyrzucić, zanim zdążymy coś z nich ugotować.

Macie swój ulubiony przepis z książki?

NO: Dla mnie to vegan porn – chlebek bananowy z lodami bananowymi i masłem orzechowym oraz polewą karmelową z miso.

NK: Ja mam kilku faworytów, w zależności od okazji. Kiedy chcę się przed kimś popisać, robię mininaleśniki bananowe, które podane z owocami wyglądają jak wyciągnięte z Pinteresta. Teraz, po powrocie do Polski, w kółko gotuję zupy, moja ulubiona to chyba rozgrzewająca koreańska. A kiedy zapraszam kogoś na obiad, to moim pewniakiem jest zawsze pieczony bowl.

Co jest dla was najważniejsze podczas gotowania?

NK: Nie wiem, czy to odpowiedź godna autorki książki kucharskiej, ale dla mnie dzisiaj najważniejsze jest to, aby proces przygotowywania posiłku był lekki, przyjemny i dawał mi satysfakcję. Moje życie jest szybkie, intensywne. Chcę zdrowo jeść, chcę gotować, ale to, jak to robię, musi pasować do mojego trybu życia, nie na odwrót.

O autorkach

Natalia Kusiak

@nataliakusiak

Trudno mi opisać to, czym się zajmuję jednym słowem. Przez 4 lata pracowałam na etacie w domu produkcyjnym, w weekendy zarywałam nocki grając jako kobiecy kolektyw DJski na imprezach w całej Polsce – w tym na Openerze. W 2018 r. zakochałam się, rzuciłam wszystko i zaczęłam podróżować, spełniłam swoje marzenia o życiu na walizkach. Interesuję się literaturą, sportem i kuchnią. Współtworzę projekt „Żeby się Chciało”, który łączy sport i medytacje oraz publikuję podcasty „Pierwsza randka" i „Telefon do przyjaciela".

Nat Orce

@nataboutfood

Od nastoletnich lat zajmowałam się fotografią, ale moje serce nieustannie wołało do sprawdzania się i eksplorowania innych pasjonujących mnie dziedzin. Po drodze do napisania The Bowl Book zrealizowałam jeszcze wiele projektów, m.in. tworzyłam markę odzieżową „Charlotte Rouge” i prowadziłam wegańską kawiarnię. To jednak podróżowanie, gotowanie oraz fotografowanie ludzi, natury czy jedzenia sprawia, że czuję się spełniona.

Książka „The Bowl Book” jest dostępna w sprzedaży.

---
Artykuł sponsorowany, który powstał przy współpracy z wydawnictwem.