Zbiór 12 opowiadań o przygodach genialnego detektywa z londyńskiej Baker Street, który potrafi rozwikłać najbardziej skomplikowane zagadki kryminalne, posługując się sztuką dedukcji. W rozszyfrowywaniu problemów pomaga Sherlockowi przyjaciel, poczciwy dr Watson, a także znajomość psychologii, chemii, prawa, literatury sensacyjnej, policyjne kroniki wypadków oraz nieodłączna fajka, czasami również gra na skrzypcach. Mając nieprzeciętną sprawność fizyczną, wychodzi cało z najgorszych opresji.

Zawiera opowiadania:
Niezwykła kobieta
Stowarzyszenie Rudych
Zaginiony
Tajemnica Boscombe Valley
Pięć pestek pomarańczy
Człowiek z blizną
Błękitny karbunkuł
Nakrapiany szal
Kciuk inżyniera
Szlachetnie urodzony kawaler
Diadem z berylami
Tajemnica Copper Beeches

Pomimo że Sherlock Holmes pojawił się w dwóch wcześniejszych książkach, to jednak dopiero publikacja opowiadań z niniejszego zbioru przyniosła mu prawdziwy rozgłos i uwielbienie czytelników.