Powieść Louisa Aragona, druga z cyklu Świat rzeczywisty, opublikowana po raz pierwszy w 1936 i nagrodzona w tym samym roku Nagrodą Renaudot. Książka ta jest częścią świadectwa walki francuzów domagających się chleba , pokoju, wolności.

Akcja utworu rozpoczyna się w fikcyjnym, prowincjonalnym miasteczku Sérianne. Dominującą postacią lokalnego życia politycznego jest od lat doktor Barbentane, członek Partii Radykalnej, średni przedsiębiorca, wyznający paternalizm w swoich stosunkach z robotnikami. Planuje on, że jego pozycję odziedziczy pierwszy syn Edmund, studiujący w Paryżu medycynę, zaś młodszy Armand, wykonując wolny zawód, również dołączy do grona lokalnej klasy drobnych posiadaczy.

Pod wpływem własnych obserwacji, związanych z pojawieniem się w Sérianne działaczy socjalistycznych, jak i samobójstwem wykorzystanej przez jego ojca służącej, Armand zaczyna jednak interesować się - początkowo z mieszanymi uczuciami - losem robotników. Narastający konflikt z ojcem skłania go wreszcie do ucieczki z domu i przeniesienia się do Paryża, gdzie - nie uzyskawszy spodziewanej pomocy od brata, który wypędza go - Armand szybko wpada w całkowitą nędzę. Tymczasem Edmund, pragnąc przede wszystkim wieść łatwe i przyjemne życie, romansuje najpierw z panią Beurdeley, żoną dyrektora szpitala, w którym pracuje, a następnie z Carlottą, luksusową kurtyzaną i zarazem kochanką magnata przemysłowego Quesnela.