Wielostronność literacka Goethego jest nie tylko dowodem wybitnej indywidualności dążącej do najpełniejszego rozwoju. Postępowa nauka widzi w tym także klucz do obiektywnego historycznego ujmowania życia poety. Z ówczesnej sytuacji polityczno-społecznej wynikała konieczność niezbędna dla istnienia narodu i zbudowania jego jedności. Trzeba było tworzyć wspólną kulturę, literacki język, piśmiennictwo, teatr, uwolnić się od kulturalnych wpływów obcych i prowincjonalnej ciasnoty. Wielkie to zadanie, rozpoczęte przez poprzedników, wykonał Goethe i pod tym względem można by porównać jego działalność – przy zachowaniu odpowiedniej proporcji – z działalnością naszych postępowych pisarzy końca XVIII w., przede wszystkim Ignacego Krasickiego.
Zofia Ciechanowska