Autor wniknął w czasu saskie, by przekazać czytelnikom, informacje zmieniające nasze spojrzenie na rządy Augusta III. Zwłaszcza o próbach wzmocnienia władzy centralnej w Saksonii i Rzeczpospolitej (system ministerialny z rozmysłem kształtowany przez króla, a nie oddanie sterów władzy w ręce Bruhla, by zajmować się polowaniami i jadłem) oraz o mecenacie artystycznym (muzyka, teatr, malarstwo, w tym Canaletto).

Z książki wyłania się też ciekawy obraz Saksonii, która jeszcze na początku wojny trzydziestoletniej 1618-1648, była arbitrem spraw w Rzeszy (między protestantami a cesarzem), coraz to bardziej tracąc wpływy (w czasach unii personalnej z Rzeczpospolitą próbując wejść do wyższej ligi), po wojnie siedmioletniej, została zaś sprowadzona do parteru i praktycznie przestała się liczyć wśród mocarstw. Ówcześnie żyjący ludzie, między innymi w wyniku bezczelnej propagandy pruskiej i rosyjskiej (mających interes w słabej Polsce), o wszystkie problemy Saksonii i Rzeczpospolitej, obarczali pierwszego ministra królewskiego Bruhla. Autor stara się przekonywać, że osłabienie gospodarcze, to przede wszystkim „zasługa” polityki celnej dworów ościennych (również psucia monety przez króla Prus), zwłaszcza wobec Saksonii (Fryderyka II, a także Austrii). Sąd na Bruhlem, po śmierci króla, nie wykazał żadnych dowodów na jego malwersacje, tak samo, jak w 1756 Fryderyk II, nie wykazał dowodów na chęć wywołania wojny przez Saksonię przeciw Prusom.
Wydaje się więc że skrzywiony obraz czasów saskich, w tym pogrążanie Bruhla i oskarżanie Augusta III o gnuśność, została de facto „sfabrykowana" przez politykę informacyjną Prus. Zadziałała ona tak skutecznie, że nawet potomstwo elektora Saksonii, po zniszczeniach wojny siedmioletniej, szukało pomocy na dworze w Prusach, nie uświadamiając sobie faktu, komu Saksonia zawdzięcza upadek swojej pozycji. Identycznie w Rzeczpospolitej, nie znając testamentów politycznych elektorów i królów Pruskich, część magnaterii łudziła się, że w oparciu o Prusy, można jeszcze coś wywalczyć w Europie.

Bardzo spodobał mi się też akapit, który zacytuję, a wydaję się on najbardziej trafiać w sedno tamtych czasów (w jaki sposób Prusy, zyskały pozycję w Europie, skupionej bardziej na kulturze, dyplomacji, a dopiero w dalszej kolejności na wojnie):

„August…był sojusznikiem solidnym i uczciwym, przestrzegającym norm w stosunkach międzynarodowych…Stał się nawet ich ofiarą w tym sensie, że obstając przy tych zasadach nie był w stanie przeciwstawić się generalnemu naruszaniu wszelkich norm przez Fryderyka II. Ilustracją tego było starcie się dwóch systemów: saskiego i pruskiego w czasie wojny siedmioletniej, przebieg okupacji pruskiej w Saksonii, a nawet gwałty pruskie na terenie Polski. Pod tym względem Fryderyk zapoczątkował nową epokę w stosunkach międzynarodowych, prowadząc do zniszczenia świata ukształtowanego po wojnie trzydziestoletniej. W świecie, który powstawał, a którego bohaterem stawał się król pruski i poszerzał grono swych wielbicieli i naśladowców, zalety Augusta II traciły na wartości. Wydaje się, że jego pośmiertne losy stały się ofiarą zmiany dotąd obowiązującej skali ocen. Nową skalę tworzył sięgający szczytu rozgłos oświeconych monarchów Prus i Rosji – Katarzyny i Fryderyka.”

W książce zabrakło mi tylko, nieco wnikliwszego spojrzenia na historię państw tamtego okresu, gdyż nie zawsze można się zorientować w jakich warunkach polskich i ogólnoeuropejskich, August III podejmował określone działania. Trzeba się posiłkować innymi tytułami, aby lepiej zrozumieć niektóre kwestie poruszane przez autora.

Myślę że najlepszą zachętą dla czytelników do sięgnięcia do książek Pana Staszewskiego jest wywiad z autorem pod tytułem „Potęga stereotypu”:
http://www.sprawynauki.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1621&catid=317&Itemid=30

Autor wniknął w czasu saskie, by przekazać czytelnikom, informacje zmieniające nasze spojrzenie na rządy Augusta III. Zwłaszcza o próbach wzmocnienia władzy centralnej w Saksonii i Rzeczpospolitej (system ministerialny z rozmysłem kształtowany przez króla, a nie oddanie sterów władzy w ręce Bruhla, by zajmować się polowaniami i jadłem) oraz o mecenacie artystycznym (muzyka,...