Nowa Fantastyka 336 (9/2010)

Proza polska

„Wojna piekieł” Grzegorz Senda

Okiem zdrajcy. Akcja dzieje się najprawdopodobniej podczas II wojny światowej w Polsce. Historia opowiadana jest z punktu widzenia jednego z polskich kolaborantów, który zaczyna mieć pewne wątpliwości co do słuszności swoich działań. Historia jest bardzo brutalna i przygnębiająca. Pokazane jest, że rządzi tu prawo silniejszego i nikomu nie można ufać. Szkoda tylko, że fantastyki jest tu niewiele i czasami ciężko się zorientować co tak naprawdę się dzieje w danym momencie. Ogólnie nie jest to lekka lektura.

Miniatury literackie

„Pięć razy Grzegorz Janusz”

Pięć króciutkich tekstów Grzegorza Janusza umieszczonych obok siebie. Pierwszy tekst to tak naprawdę dosyć inteligentny dowcip, którego cała siła jest w puencie. Drugi to niestety dosyć słaba parodia instrukcji tłumacząca jak korzystać z maszyny tortur. Następny tekst to opis piekła mający na celu zastanowienie się nad naturą zła – moim jest to dosyć oklepany motyw i autor nie wnosi tu nic nowego. Przedostatni tekst to fragment orędzia na koniec świata, które nie jest ani zabawne ani pomysłowe, lecz zdaje się niepotrzebne. Utwór kończący ten cykl to niestety bardzo ograny motyw poruszający problemy z własnym ciałem. Niestety większość tekstów tu mnie rozczarowała.

„Wiem, kto jest mordercą” Filip Haka

Nowy poziom metafikcji. Główną bohaterką tego króciutkiego tekstu jest miłośniczka kryminałów, która trafia na dosyć oryginalną powieść. Wydawać by się mogło, że Agatha Christie w „Zabójstwie Rogera Ackroyda” przekroczyła ostatnią granicę. Jednakże twórca bawi się tutaj koncepcją unikając nadmiernej fantastyki.

„Mała, chińska osobowość” Jarosław Klonowski

Duchowość w postapokalipsie. Główny bohater w świecie po globalnym ociepleniu spotyka człowieka twierdzącego, że jest uosobieniem jego świadomość. Bardzo ciekawy pomysł i przez pewien czas bohaterowie toczą bardzo trafną dyskusję. Jednakże ostateczne rozwiązanie okazuje się bardzo błahe, żeby nie powiedzieć banalne. Rozczarowanie.

„Nowy szczegół” Aleksandra Raszka

Ciężko mi coś powiedzieć o tym tekście, bo jest zupełnie o niczym. Nie prowadzi do żadnej refleksji, ani nie jest zabawny. Nawet fantastyki tu nie ma. Ot, smutki pewnej kobiety odwiedzającej wernisaż. Nie wiem po co to wrzucono.

„Szatnia” Piotr Rogoża

Nietypowa preapokalipsa. W mieście pojawiają się plotki o nadejściu enigmatycznej Szatni, która wszystko ma zmienić. Moim zdaniem autor za dużo czas poświęcona na pokazywaniu masowej histerii jako reakcji na niejasne zagrożeniu. O wiele lepiej by było gdyby bardziej rozbudował to, co sugeruje końcówka tekstu sugerująca dosyć oryginalne pomysły na konstrukcję świata przedstawionego.

„Animowana chusteczka” Marek Łukaszewicz

Śladem chusteczki. Zastosowany tu pomysł kojarzył mi się z pomysłem często zastosowanym w fikcji (np. w segmencie „Gift of Gold” z jednego z odcinków serialu „Animaniacy” czy w komiksie „Dawnych wspomnień czar” o Sknerusie McKwaczu) polegający na ukazaniu fabuły z punktu widzenia nieożywionego przedmiotu przemieszczanego z miejsca na miejsce. Zabieg fabularny bardzo zacny i czyta się z zainteresowaniem. Szkoda tylko, że historia to kolejna wariacja na temat opowieści o rycerzu ratującym uwięzioną przez smoka księżniczkę.

Proza zagraniczna

„Obcy w raju” Edward M. Lerner

W poszukiwaniu zaginionych pobratymców. W przyszłości ludzkość musi radzić sobie ze skutkami nadmiernej próby kolonizacji obcych planet. Po wielu miejscach we wszechświecie porozrzucani są ludzie nie pamiętający swojego pomieszczenia. Dwójka głównych bohaterów to astronauci, którzy odkryli planetę zamieszkałą przez potomków ziemskich kolonistów, których biologia zmieniła się pod wpływem nowych warunków… Tekst ten przypominał mi science-fiction w starym stylu, gdzie bohaterowie trafiają na obcą planetę i usiłują rozwiązać zagadkę. Fabuła jest bardzo intrygująca, a rozwiązanie nie rozczarowuje, chociaż moim zdaniem nie jest zbyt oryginalne. Bardzo sprawne wykorzystanie klasycznego pomysłu.

„Śmierć w Bawarii” S. Andrew Swann

Zagadka kryminalna w alternatywnej wersji rzeczywistości. Niemcy, rok 1942. Policja zostaje wezwana, by zbadać okoliczności prawdopodobnie samobójczej śmierci bardzo przeciętnego obywatela nazywającego się… Adolf Hitler. Jest to całkiem dobrze opowiedziana historia detektywistyczna, gdzie czytelnika intryguje nie tylko rozwikłanie tajemnicy, ale też sama konstrukcja świata przedstawionego z alternatywną wersją historii. Niestety ostateczne rozwiązanie jest bardzo typowe, ale za to dobrze poprowadzone.

Publicystyka

„Piekło jest we mnie” Przemysław Pieniążek

Przegląd nadnaturalnych mścicieli walczących z siłami zła. Omawiane są tu najbardziej znane przykłady z różnych mediów jak Hellboy, Blade czy John Constantine. Obeznany w tematyce czytelnik raczej nie dowie się niczego nowego, ale dla laików temacie jest to coś w sam raz. Sam z chęcią poczytałem trochę więcej o niemal nieznanym mi Solomonie Kanie

„Piekielne wojny” Michał R. Wiśniewski

Ten przegląd skupia się na tematyce wojennej w fantastyce. Początkowo można sądzić, że autor będzie tu omawiać kolejne pozycje chronologicznie, bo zaczyna od historii alternatywnej z XIX w. Jednakże wkrótce okazuje się, że ważniejsze jest samo podejście danego utworu do zagadnienia wojny, co sprawia, że można zauważyć pewną różnorodność i tekst nie jest nużący. Poruszane są zarówno klasyki pokroju powieści „Wojna światów” Herberta George’a Wellsa, jak i też mniej znany tekst „Cudowna broń” Philipa K. Dicka. Warto się zapoznać.

„Niemcy muszą zwyciężyć” Agnieszka Haska i Jerzy Stachowicz

Kolejny tekst w ramach „Literatury z lamusa”. Tym razem autorzy przedstawiają jak wyglądały literackie wizje alternatywnych konfliktów zbrojnych na przełomie XIX i XX w. Jest tu miejsce zarówno na teksty opisujące globalne konflikty, jak i też bardziej osobiste opowieści. Czasami nie sposób się nie uśmiechnąć czytając o niektórych pomysłach, a czasami z kolei jest zaskakująco poważnie. Kolejna ciekawa publicystyka.

Proza polska

„Wojna piekieł” Grzegorz Senda

Okiem zdrajcy. Akcja dzieje się najprawdopodobniej podczas II wojny światowej w Polsce. Historia opowiadana jest z punktu widzenia jednego z polskich kolaborantów, który zaczyna mieć pewne wątpliwości co do słuszności swoich działań. Historia jest bardzo brutalna i przygnębiająca. Pokazane jest, że rządzi tu prawo silniejszego i...