Badania kultury religijnej mogą być prowadzone na dwa sposoby. Pierwszy, związany z tradycją etnografii i etnologii, to badanie konkretnej grupy społecznej, w której życiu i praktykach odzwierciedla się jakaś religia. Za pomocą takiej metody Stefan Czarnowski badał katolicką religijność polskiego ludu nasyconą elementami ludowej religijności (np. magią). Drugi sposób odrywa się od lokalnego gruntu określonej kultury i szuka stałych impulsów, jakie dany system wierzeń kieruje w stronę kultury jako takiej. Taką postawę badawczą przyjął Max Weber, który rekonstruował wkład protestantyzmu w rozwój stosunków kapitalistycznych. W tym przypadku chodzi nie tylko o specyfikę protestanckiego gospodarowania, lecz także o literaturę, filozofię czy sposób widzenia czasu, oceniania katastrof życiowych lub pisania podręczników do religijnej inicjacji. Należy zadać pytanie, jak dana religia profiluje określony sposób wykonywania czynności kulturowych lub jaką wizję świata tworzy. Niniejszy tom jest zbiorem studiów związanych z protestantyzmem, reprezentujących zarówno pierwszą, jak i drugą perspektywę.