Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Jeszcze: ludzkie odruchy. Owszem jest jedno wspomnienie, do którego Tokariew powraca dwa razy, na dwukrotne pytanie, czy rozmawiał z polskimi więźniami: to obraz owego żołnierzyka KOP, osiemnastoletniego chłopca,мальчишки (chłopczyka) jak go określa Tokariew. Zapytał go, ile ma lat: - Osiemnaście. - Jak długo służył? - Sześć miesięcy.- Czym był? - Telegrafistą.- Jego śmierć musiała i wtedy poruszyć komendanta NKWD, wydać się Tokariewowi niesprawiedliwą, bo w końcu każdy ma ukryte głęboko w sobie odruchy dzieciństwa. Przypomina mi to fragment pamiętnika Hessa, gdzie mówi on, że pewnego razu odwlekał jak mógł najdłużej wejście do komory gazowej dwojga ślicznych żydowskich dzieci, ale w końcu aby nie dawać złego przykładu SS - manom, sam zaprowadził je do gazu.