Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Recenzja z profilu: https://www.instagram.com/przystanek.bookstock/ Pseudonimem „Dakann” posługuje się w Internecie Grzegorz Barański (w dalszej części G.B) – jedna z najbardziej znanych, a na pewno jedna z najdłużej działających na polskim YT osób. Jego kanał „Piątek” zgromadził sporo fanów i właśnie do tego serialu internetowego nawiązuje też luźno nowela G.B. Trzeba jednak zaznaczyć, że znajomość „Piątku” nie jest wymagana i bez trudu można odnaleźć się w fabule „Toski”. „Toska” to swojego rodzaju sprawozdanie o 24 godzinach z życia współczesnego trzydziestolatka. Piątkowy wieczór przeradza się jednak szybko w ciąg zdarzeń, wywołujących masę przemyśleń głównego bohatera. Przyporządkowuję „Toskę” do gatunku epickiego, jakim jest nowela głównie ze względu na jednowątkowość i krótki czas rozgrywania akcji. Mamy tu do czynienia z narratorem pierwszoosobowym, siłą rzeczy subiektywnym w swoich osądach i przemyśleniach, co oczywiście działa na plus, ponieważ pozwala zmniejszyć dystans czytelnika/czytelniczki do opisywanych wydarzeń. W niektórych opiniach G.B. jest zarzucana zbyt mała ilość bohaterów i wątków pobocznych oraz w ogóle oszczędne w środkach opisy. Kompozycyjnie „Toska” wpisuje się jednak w formę strumienia świadomości (o czym świadczą chociażby luźne skojarzenia wtrącane przez narratora). Technika ta ma odwzorowywać naturalny przebieg myśli bohatera, więc fragmentaryczność świata przedstawionego jest jak najbardziej na miejscu. Ktoś mógłby posądzić mnie o nadinterpretację, jednak śledząc G.B. można zauważyć, że klasyka literatury nie jest mu obca, więc moim zdaniem wiedział, co robi i jaki efekt chce osiągnąć. Autor odwołuje się do literatury światowej i do popkultury również bezpośrednio, co także cieszy. W „Tosce” na pierwszy plan wysuwa się jednak melancholia i swojego rodzaju ból, wynikający z istnienia oraz takiej, a nie innej konstrukcji współczesnego świata. Do noweli G.B. można co prawda podejść na luzie, dla śmiechu, ale prędzej czy później również i czytelnikowi/czytelniczce udziela się wisielczy nastrój głównego bohatera. Znajdują się tu co prawda humor, ironia i absurd, które w połączeniu z naturalistycznymi opisami mogą wywoływać śmiech, jednak w dalszym ciągu jest to tzw. „śmiech przez łzy”. Odnosi się on nie tylko do egzystencji jednostki ale stanowi też komentarz do zachowań całych grup społecznych, subkultur jak i w ogóle narodu polskiego. Przez „Toskę” przewija się również wiele postaci drugoplanowych – mniej lub bardziej groteskowych w swoim zachowaniu czy wyglądzie, a na pewno (przynajmniej dla autora) symbolicznych. To pozwala zastanawiać się, czy mamy do czynienia z jawą, snem, alkoholowymi zwidami głównego bohatera, czy może jego podróżą w głąb siebie. Pozostawia to pole wyobraźni i interpretacji, podobnie jak robi to otwarte zakończenie.