Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Trudno jest mi sobie wyobrazić odwiedziny polskich cmentarzy wojennych we Włoszech bez książki o. Adama Studzińskiego. Dodatkowo życiorys o. Studzińskiego, kapelana Pułku Pancernego „Skorpion”, kawalera Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Molitari, to materiał na osobną, pasjonującą książkę. W 50 rocznicę bitwy o Monte Cassino ukazał się Przewodnik po polskich cmentarzach wojennych we Włoszech, który zawiera pełny spis poległych polskich żołnierzy (w układzie alfabetycznym) wraz z planami cmentarzy (Monte Cassino, Loreto, Bolonia i Casamassima) i dokładnym rozmieszczeniem grobów. Spis poległych opracowany przez o. Studzińskiego zawiera: Nazwisko i imię, Stopień i oddział, Datę urodzenia i miejscowość urodzenia, Datę śmierci, Lokalizację grobu (taras, sektor, nr grobu). Kiedy szukałem grobu Adolfa Bocheńskiego na cmentarzu w Loreto, odnalezienie go według wskazówek i planu zawartego w Przewodniku zajęło mi kilka minut. A gdybym miał go szukać bez tej pomocy wśród 1080 grobów? Przewodnik powstał podczas kilkakrotnego pobytu o. Adama Studzińskiego w Italii. Oto, co pisze o jego powstawaniu sam autor: Zajęło mi to wiele czasu. W sumie przebywałem na cmentarzach sześć tygodni. Trzeba było bowiem przejść wszystkie groby, zrobić plan ich rozmieszczenia i nanieść na niego numery nazwisk ze spisu, aby w ten sposób dojść do jakiegoś porządku. Tą drogą można było poprawić nie tylko numerację grobów, ale i miejsca pochówku, bo okazało się, że wielu nie było pochowanych np. w Loreto, ale w Bolonii i odwrotnie. Niemało pomyłek było i na cmentarzu w Casamassimie, gdzie w późniejszym czasie dano tam nową numerację grobów, które teraz otrzymały bieżący numer na całym cmentarzu. Poprawiono też przy tej okazji zanikające na grobach, wskutek działania słońca, nazwiska, ponieważ nie były wyryte na kamiennych krzyżach, ale namalowane. Zrobiono to niefortunnie, bo niezgodnie z pisownią polską. (…) Nic więc dziwnego, że wobec tylu pomyłek, niejednokrotnie słyszało się narzekania u tych, którzy szukali swoich krewnych czy znajomych na cmentarzach, gdzie według różnych katalogów mieli spoczywać, a ich tam nie znajdowali. To było głównym powodem, dlaczego postanowiłem ten spis sporządzić, by temu na przyszłość zapobiec. I w ten sposób wypełnić pewien obowiązek wobec tych żołnierzy, z którymi się było na froncie. O. Adam Studziński, Przewodnik…, s. 7-8. Skoro generał brygady o. Adam Studziński swój obowiązek wypełnił i przygotował Przewodnik, to i nam, wybierającym się do Włoch, wypada spełnić swój obowiązek i zapalić znicz na grobach poległych rodaków.