Jesteśmy społecznością, która kocha książki

"Polacy na szczytach świata" to zbiór tekstów różnych autorów, które stanowią wspomnienia z pierwszych wypraw alpinistycznych Polaków w góry dalsze niż Tatry i Alpy w okresie międzywojennym. Materiały źródłowe zostały wybrane przez alpinistę Justyna Wojsznisa i są tekstami różnego rodzaju - są to fragmenty dzienników z wypraw, listów, wspomnień, artykułów, książek itp. Lektura dostarcza również informacji o powstawaniu i pierwszych działalnościach Klubu Wysokogórskiego. Książka zawiera opis siedmiu wypraw. Każda z nich jest ciekawa, każda inna, każda miała inną specyfikę, za to wszystkie były interesujące. Najbardziej podobały mi się wyprawy na Kaukaz ze względu na niesamowite osiągnięcia, "przygody" a raczej niebezpieczeństwa oraz w Himalaje z powodu zbliżającej się wtedy wojny i sposobie, w jakim się to objawiało w tekstach oraz emocji, jakie odczuwałam podczas lektury zwłaszcza ostatnich fragmentów. Wiadomo, że niektóre teksty były nudne, nie zawsze działy się ciekawe rzeczy i nie wszyscy autorzy mieli dar opowiadania, ale i tak moim zdaniem pozycja ta jest bardzo wartościowa i warto po nią sięgnąć. Dla mnie szczególnie takim przypadkiem jest Spitsbergen, który bardzo mi się dłużył przy czytaniu, jednak wyprawa odbywała się w tak specyficznych warunkach i z takimi niespotykanymi gdzieś indziej przeciwnościami, że wywarła na mnie duże wrażenie. Dowiedziałam się także, że wtedy wyprawy miały charakter zarówno sportowy jak i naukowy. Oprócz zdobywania szczytów prowadzono prace kartograficzne, geologiczne, botaniczne i archeologiczne, które były niejednokrotnie bardzo znaczącymi odkryciami i udokumentowaniem nieznanych terenów. Książka jest dla mnie również pochwałą naszej polskiej wytrwałości, sprytu, wytrzymałości, nieugiętości i pomysłowości w pokonywaniu trudności. Chyba coś musi być w nas, że idziemy tam, gdzie inni nie byli i robimy to, o czym inni by nawet nie pomyśleli i to wszystko wbrew przeciwnościom. Może nie zawsze nam to wychodzi na dobre, ale taka już jest ta nasza fantazja ułańska. Bardzo podoba mi się tytuł - jest prosty, pomysłowy i po prostu piękny. Książka zawiera piękne czarno-białe fotografie. Szkoda, że nie są kolorowe, ale i tak wspaniale oddają grozę i majestat gór. Rozumiem, że w 1966 roku raczej nie wydawało się książek "na bogato". Moja wyobraźnia jednak zadziała i wydaje mi się, że zwłaszcza zdjęcie z Mount Stanley w Ruwenzori (str. 401) bardzo zyskałoby na koloryzacji. Niezbyt podobało mi się, że tytuły rozdziałów lub opisy poprzedzające same teksty z wyprawy spojlerowały dalsze wydarzenia. Objawiało się to na przykład tytułami "Pierwszy atak" - czyli wiadomo, że był drugi i ten pierwszy się nie powiódł, "Na szczycie" lub "Porażka" - mówi samo za siebie. Najgorszym przypadkiem było wspomnienie o fakcie śmierci jednego z uczestników na początku tekstu o tej wyprawie. Lekturę gorąco (albo raczej mroźno) polecam zainteresowanym polskim alpinizmem i himalaizmem. Ostatnia wyprawa jest krótko wspomniana w pierwszym odcinku miniserialu dokumentalnego "Himalaiści", który również polecam.