Okupacja w pewnej mierze zmieniła nawet i rozbudziła wieś. Największe zmiany widziało się w okolicach Warszawy, gdzie włościanin, wciągnięty w sieć przemytniczego obrotu, jął przykładać mniejszą wagę do tradycyjnego, samowystarczalnego gospodarstwa, przemieniał się w hodowcę świń, zawiązywał przedsiębiorstwa masarskie i dostarczał miastu nie surowca, ale gotowego przetworu. Kobiety wiejskie wypiekały na sprzedaż chleby pytlowe i razowce. Hodowcy tytoniu część tylko zbioru oddawali fabrykom, resztę fermentowali u siebie i sprzedawali jako gotowy do użytku a całkiem niezły tytoń. Własność wreszcie wielka, odleglejsza od miast, potworzyła spółki i spółdzielnie wytwórców rolniczych, wciągnęła w nie chłopów i robiła wielkie obroty wytworami ziemi. Ten rzut naprzód, to poczucie wspólnoty interesu między własnością wielką, średnią i małą, to zaufanie, jakie powstało nagle pomiędzy dworem i wsią, było z pewnością jednym z czynników, na którym opierał się optymizm wsi w ocenie przyszłości.

Okupacja w pewnej mierze zmieniła nawet i rozbudziła wieś. Największe zmiany widziało się w okolicach Warszawy, gdzie włościanin, wciągnięty...

- Ideały...Umiałbyś powiedzieć, na czym to polega, czemu jesteś naprawdę wierny? - O tym by trzeba dużo mówić. - Ach, te rozmowy, te wieczne dyskusje. Jak długo żyję, słyszę debaty nad programem nowego życia, a ono płynie po staremu jakimś własnym torem i zaskakuje nas raz po praz czyimś cierpieniem, czyimś losem bez wyjścia, czyjąś rozpaczą.

- Ideały...Umiałbyś powiedzieć, na czym to polega, czemu jesteś naprawdę wierny? - O tym by trzeba dużo mówić. - Ach, te rozmowy, te wieczne...

Za uniesienia, choćby najpiękniejsze, płaci się w życiu twardą monetą, jak za wszystko inne i drożej niż za wszystko inne.

Za uniesienia, choćby najpiękniejsze, płaci się w życiu twardą monetą, jak za wszystko inne i drożej niż za wszystko inne.