Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Do lektury książek z gatunku true crime nie trzeba mnie namawiać. Cóż zrobić, jedni lubią czytać poradniki o uprawie roślin, a inni – tak jak ja o kryminalnych przypadkach. A jeszcze większą frajdę mam wtedy, kiedy historia, która znajduje swe odzwierciedlenie na kartach powieści jest mi zupełnie nieznana. Tak dokładnie było ze sprawą, która stała się przyczynkiem dla popełnienia przez duet autorski Zuzannę Bukłahę i Kacpra Sulowskiego książki zatytułowanej „Ostatni”. Jakież było moje zaskoczenie, że tak barwna historia gdzieś w kryminalistycznych sprawach mi umknęła, tym bardziej, że jak się okazuje to jedna z największych zagadek w historii polskiej kryminalistyki. Okazuje się bowiem, że mieliśmy swojego rodzimego seryjnego zabójcę, który jako ofiary upodobał sobie homoseksualistów, co więcej, nie jakichkolwiek homoseksualistów, ale wprost tych z miasta Łodzi, a żeby było jeszcze ciekawiej to był on tka skutecznym sprawcą, że przez całe lata unikał odpowiedzialności za swe bestialsko popełnione zbrodnie. Jego tropem podążają zatem autorzy zmierzając do uzyskania odpowiedzi na pytania o granice sprawiedliwości, niewinności i odpowiedzialności. Co więcej, jak na rzetelnych reporterów przystało, węszą, analizują i dociekają. Badają akta, przeglądają dokumenty i rozmawiają z ludźmi, którzy mogli coś widzieć, słyszeć, a może sami byli związani z przestępczym procederem? Czy uda im się rzucić nowe światło na sprawę Zabójcy z Pikiety? A może dotrą wprost do niego? Warto sprawdzić. Warto po pierwsze dlatego, że to true crime w wykonaniu Autorów to reportaż fabularyzowany, co sprawia, że świetnie się go czyta, a dodatkowo informacje przekazywane są w bardzo przystępny sposób. Po drugie, autorzy potrafią zaciekawić opowiadaną przez siebie historią, więc książka wciąga od pierwszych stron, wprowadzając czytelnika w atmosferę niepokoju, która udziela się czytającym na równi z autorami tropiącymi nieuchwytnego zabójcę. Dowiadujemy się zatem, że tajemniczy seryjny morderca, pozostawił za sobą jedynie ślady biologiczne, które mogłyby go związać z popełnionymi przestępstwami. Jednak w czasach, gdy technologia kryminalistyczna nie była tak zaawansowana jak dziś, ślady te nie zostały wystarczająco wykorzystane w śledztwie, co doprowadziło do utraty cennych dowodów. Autorzy podjęli niesamowity wysiłek w zgłębienie wszystkich dostępnych materiałów dotyczących sprawy. Dotarli do nieoficjalnych notatek i zdjęć policyjnych z miejsc zbrodni, rozmawiali z świadkami i osobami zaangażowanymi w poszukiwania mordercy, włączając w to członków tajemniczego Archiwum X, którzy uparcie pracowali nad sprawą przez lata. To zaś sprawia, że jednym z głównych wątków książki jest historia Romana Pawluka, mężczyzny obecnie mieszkającego w Katowicach, którego podejrzewano o serię morderstw. Autorzy przedstawiają dowody wskazujące na jego udział w zabójstwach, takie jak niepublikowane wyniki badania wariografem, które jednoznacznie wskazują na jego winę. Z tą jednak trzeba zachować ostrożność, ponieważ techniki wariografu nie są uznawane za stuprocentowo wiarygodne. Niezwykle ważnym elementem książki są również wywiady z przyjaciółmi, bliskimi i osadzonymi, którzy mieli bezpośredni kontakt z Romualdem Pawlukiem. Te wywiady rzuciły nowe światło na jego osobowość i zachowanie, jednak pozostawiały wiele pytań bez odpowiedzi. Czy Pawluk jest naprawdę winny? Czy może został wciągnięty w intrygę? Czy istnieje możliwość, że nie został zidentyfikowany prawdziwy morderca? Książka "Ostatni" to nie tylko fascynujący opis kryminalnego śledztwa, ale również poruszający portret społeczeństwa, w którym przestępstwa o tak okrutnym charakterze pozostawiają wiele do życzenia jeśli chodzi o sprawiedliwość. Istnieje tu także głębszy kontekst społeczny, który analizuje i ukazuje trudności, z jakimi homoseksualne osoby muszą się borykać w społeczeństwie, które przez lata nie zawsze potrafiło zapewnić im ochronę i równość. Polecam serdecznie wszystkim pasjonatom true crime.