Ponieważ Paul Newman uznawany był często za swoisty „skarb narodowy” to biografię pióra Shawna Levy wypadałoby określić mianem skarbnicy wiedzy na temat życia tej legendy kina. Napisana potoczyście ozdobiona barwnymi anegdotami odkrywa nieznane oblicze bardzo znanego człowieka. Autor tworzy wiarygodny portret Paula jako człowieka oraz jako aktora zachowując równowagę pomiędzy tymi dwoma kluczowymi strefami. Cieszy fakt, że Levy nie pcha się na siłę do życia swojego bohatera, nie węszy wszędzie sensacji. Niemniej jednak potrafi także zauważyć drobne skazy na jego wizerunku. Autor jako zawodowy krytyk filmowy ma  również dobre oko w kwestiach kinematografii.

Paul Newman stanowił szczególny przypadek w Hollywood – był znany przede wszystkim ze swojej pracy twórczej, a nie skandali. W oczy aż razi jego wrodzona skromność oraz ta  normalność; cechy tak rzadkie w  hollywoodzkim, zwariowanym środowisku. Pomimo statusu wielkiej gwiazdy (w dodatku „obciążonej” nieprzeciętną urodą) nigdy nie zachowywał się jak typowy przedstawiciel tego zawodu.

Życie Paula Newmana to także spory kawałek historii kinematografii z uwzględnieniem współpracy ze słynnym Actors Studio czy najważniejszymi reżyserami. Kariera Newmana obejmuje przeszło 60 tytułów. Levy dużo miejsca poświęca jego charakterystyce jako aktora. Choć w życiu Paulowi niemal zawsze sprzyjało szczęście to jego filmowym bohaterom już nie – na ekranie odgrywał role ludzi lekceważonych, wykluczonych i cierpiących. To jego znak rozpoznawczy, zawsze stawiał sobie poprzeczkę wyżej niż od niego wymagano. Traktowany z lekceważeniem z powodu tego nieodwracalnego faktu, że urodził się piękny, nauczył się przekuwać to piękno w narzędzie podstępu, kreując postacie, których urok zewnętrzny skrywał skomplikowaną i bolesną głębię. Z biegiem czasu i to przestało mu starczać – zaczął skłaniać się ku reżyserii. Shawn Levy z właściwą sobie bystrością opisuje proces rozwoju swojego bohatera widoczny zarówno na polu osobistym, jak i zawodowym.

Na koniec, ujmę wprost to, co próbuje przekazać przez całą tą recenzję – jest to publikacja z prawdziwego zdarzenia o aktorze z prawdziwego zdarzenia. W dodatku pierwsze wydanie (jakiejkolwiek) biografii Newmana na polskim rynku - trudno uwierzyć, że aktor pokroju Marlona Brando czy Humphreya Bogarta był tak konsekwentnie pomijany przez polskich wydawców. Czekać jednak było warto, a teraz warto przeczytać ten efekt blisko 4-letniej pracy pisarza. Polecam nie tylko fanom Paula, ale także wszystkim zainteresowanym starym kinem w najlepszym wydaniu.

Anna Aniszczenko

Cytaty za: „Paul Newman. Biografia” Shawn Levy, Wyd. Dolnośląskie, 2013 r.