Jak zaznaczył przewodniczący kapituły Nagrody Literackiej Gdynia, Jerzy Jarniewicz, o tym, kto w danym roku otrzyma wyróżnienie, nie decyduje arytmetyka, liczenie, ale rozmowa członków i członkiń jury. A z relacją z tegorocznych obrad „mogłaby powstać osiemdziesięciostronicowa książka, zdradzająca miejscami znamiona powieści sensacyjnej”. Poza Jerzym Jarniewiczem w roku 2021 o przyznaniu Nagrody Literackiej Gdynia decydowali również: Adam Lipszyc, Eliza Kącka, Zbigniew Kruszyński, Tomasz Swoboda, Aleksander Nawarecki, Natalia Gromow oraz Dorota Kozicka. Oto nazwiska zwycięzców i zwyciężczyń, wybranych przez kapitułę w czterech kategoriach.

Natalia Malek zwyciężczynią w kategorii Poezja

Natalia Malek, poetka i kuratorka wydarzeń literackich oraz współtwórczyni nieformalnej grupy artystycznej kobiet Wspólny Pokój, wcześniej dwukrotnie już nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia, została wyróżniona za swój tom „Karapaks”. Doceniono wyrazisty styl autorki i nietypowy kształt samych wierszy. Te z kolei można by nazwać, zgodnie z duchem samej książki, najeżonym znaczeniami, zachęcającymi do rozszyfrowywania połączeń słów, śmiałych metafor. To wiersze przedstawiająca niepowtarzalnośc konkretnych doświadczeń, liryki łączą też wyczulenie na szczegół, zaczepność języka z łagodną i badawczą obserwacją świata. Użytkownicy serwisu lubimyczytać.pl przyznali „Karapaksowi” średnią ocen 5,3/10. 

Waldemar Bawołek zwycięzcą w kategorii Proza

Waldemar Bawołek, zanim zaczął pisać, wykonywał szereg innych prac: był instruktorem higieny w Terenowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, zarządzał piekarnią, wykonywał prace fizyczne jako robotnik gospodarczy. Zadebiutował w 1996 roku, do Nagrody Literackiej Gdynia był nominowany dwa razy. W roku 2021 otrzymał nagrodę za powieść „Pomarli” – oniryczną prozę, w której wspomina bliskich zmarłych. Wujka Mordawskiego, z zamiłowaniem opowiadającego anegdoty z czasów pracy w milicji, babcię dewotkę czy Mateusza, pogrążonego w smutku miłośnika muzyki klasycznej. Rzeczywistość miesza się w książce Bawołka z fantazją, przeszłość z teraźniejszością, realizm z fikcją. Uzytkownicy serwisu lubimyczytać.pl ocenili „Pomarłych” na 6,0/10.

Magda Heydel zwyciężczynią w kategorii Przekład na język polski

Magda Heydel jest autorką przekładów na język polskich utworów takich pisarzy i pisarek jak Joseph Conrad, Virginia Woolf, T.S. Eliot, Ted Hughes, a przez kapitułę Nagrody Literackiej Gdynia 2021 została wyróżniona za przekład „Opowiadań” Katherine Mansfield. Mansfield, urodzona w roku 1888 i uznawana za jedną z najwybitniejszych pisarek XX wieku, pozostawiła po sobie pięć tomów opowiadań. Dzisiaj uważa się je za jedno z najważniejszych osiągnięć prozatorskich zeszłego stulecia, są doceniane za odkrywcze przekształcenie formy opowiadania, w świecie anglosaskim doczekały się licznych wydań. W Polsce Mansfield jest jednak znacznie mniej znana, dlatego przekład Heydel stanowi ważny wkład w przybliżenie czytelnikom i czytelniczkom z naszego kraju twórczości tej autorki. „Opowiadania” otrzymały od użytkowników serwisu lubimyczytać.pl średnią ocen 7,5/10.

Joanna Krakowska laureatką w kategorii Esej

Joanna Krakowska jest historyczką współczesnego teatru, eseistką i redaktorką, profesorką w Zakładzie Historii i Teorii Teatru w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk, a także wicenaczelną miesięcznika „Dialog”. Nagrodę Literacką Gdynia 2021 otrzymała za „Odmieńczą rewolucję. Performans na cudzej ziemi” – książkę, która stanowi wycinek historii performansu, queeru, Nowego Jorku, kontrkultury, ale zarazem również popkultury. Wycinek ten jest jednak trochę inny niż te najbardziej znane, ponieważ w książce Krakowskiej jest więcej kobiet, a mniej muzyki, więcej teatru, a mniej Warhola, To historia odmieńczego performansu na Manhattanie od lat sześćdziesiątych do dziewięćdziesiątych, z podróżami w przyszłość i przeszłość, także do Polski. „Odmieńcza rewolucja...” otrzymała w serwisie lubimyczytać.pl średnią ocen 7,1/10.

Warto dodać, że Nagroda Literacka Gdynia przyznawana jest od 2006 roku, do życia powołał ją Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek. Wyróżnienie ma na celu uhonorowanie wyjątkowych osiągnięć żyjących twórców z Polski.

[as]