Główny bohater powieści jest bojownikiem o wolność i zjednoczenie Włoch. Akcja ksiąski toczy się w latach trzydziestych i czterdziestych XIX stulecia. Trwają walki o wyzwolenie kraju z pod okupacji austriackiej. W skomplikowaną sytuacje polityczną wplątani są również przedstawiciele Kościoła, którzy często w sposób niegodny wykorzystują wiedzę zdobytą np. w konfesjonale, aby donosić na entuzjastycznie nastawionych i ufnych młodych patriotów. Na takim właśnie tle historycznym rozgrywa się dramatyczna historia tytułowego Szerszenia – jego walki, nieszczęśliwej miłości i wewnętrznego rozdarcia. Z młodego naiwnego człowieka przeistacza się w cynicznego rewolucjonistę okaleczonego fizycznie i psychicznie. Jednak za tą fasadą ukryta jest wrażliwość i szlachetność.