Mizora. Przepowiednia. Amerykańska utopia feministyczna XIX wieku
- Kategoria:
- fantasy, science fiction
- Seria:
- Bibliotheca Utopiana
- Tytuł oryginału:
- Mizora. A Prophecy (1890)
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
- Data wydania:
- 2020-10-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 1999-10-01
- Liczba stron:
- 156
- Czas czytania
- 2 godz. 36 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788382060454
- Tłumacz:
- Anna Banacka
- Tagi:
- powieść amerykańśka--19 w. klasyka utopia feministyczna
Skuteczna gwarancja praw człowieka, przestrzeganie praw dziecka i praw więźniów, konwencja antyprzemocowa, wyeliminowanie ubóstwa, chorób i ciężkich przestępstw, poszerzenie oferty bezpłatnej edukacji, zdalne nauczanie, ekologiczne źródła energii, zdrowa żywność, dbałość o tężyznę fizyczną, wynalezienie automatycznego odkurzacza, interaktywnej telewizji i holograficznego smartfona, a także możliwość podróżowania z szybkością światła – to zaledwie początek listy osiągnięć ultrakobiet z Mizory, zlaicyzowanej, utopijnej krainy bez mężczyzn, do której przypadkowo trafia narratorka, rosyjska księżniczka Vera Zarovitch, przyjaciółka polskich powstańców i niepokorna, choć bogobojna rzeczniczka wolności obywatelskich.
MIZORA: PRZEPOWIEDNIA, powieść Mary Bradley Lane z końca XIX wieku, jest pierwszą amerykańską utopią feministyczną, która wprowadza radykalne rozwiązanie kwestii płci i rasy poprzez modyfikację genomu obywateli idealnego państwa znajdującego się we wnętrzu Ziemi. [lewe skrzydełko]
Dziewiętnastowieczna powieść Mary Bradley Lane Mizora jest jedną z pierwszych amerykańskich utopii feministycznych i pierwszą, która przedstawia radykalną wizję doskonałego świata. Radykalizm tej wizji jest wynikiem wprowadzenia motywu ostatecznego rozwiązania kwestii płci i rasy oraz wyeliminowania patologii społecznych poprzez modyfikację genomu mieszkanek utopijnej Mizory. Powieść ukazywała się najpierw anonimowo w odcinkach w wydawanej w Ohio gazecie Cincinnati Commercial od listopada 1880 do lutego 1880 roku. Wydanie książkowe, które pojawiło się w 1890 roku – MIZORA: PRZEPOWIEDNIA. MANUSKRYPT ZNALEZIONY POŚRÓD PRYWATNYCH DOKUMENTÓW KSIĘŻNICZKI VERY ZAROVITCH, BĘDĄCY PRAWDZIWĄ I WIERNĄ RELACJĄ Z JEJ PODRÓŻY DO WNĘTRZA ZIEMI, Z DOKŁADNYM OPISEM KRAJU I JEGO MIESZKAŃCÓW, ICH ZWYCZAJÓW, OBYCZAJÓW I RZĄDU - nie wzbudziło większego zainteresowania czytelników. Dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku MIZORA została ponownie odkryta przez krytykę feministyczną, co spowodowało włączenie jej do kanonu amerykańskiej literatury utopijnej.
Powszechnie uważa się, że MIZORA jest jednym z najbardziej znaczących utworów pierwszej fali feminizmu, dotychczas kojarzonej niesłusznie wyłącznie z ruchem sufrażystek. [Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego]
Seria „Bibliotheca Utopiana" ma przybliżyć polskim czytelnikom najbardziej reprezentatywne angielskie i amerykańskie utopie i dystopie literackie, których powstanie datuje się od XVII w., a kończy na XX w., nigdy dotąd nietłumaczone na język polski*. Gatunek zapoczątkowany w XVI w. przez słynną KSIĄŻECZKĘ ZAISTE ZŁOTĄ I NIEMNIEJ POŻYTECZNĄ JAK PRZYJEMNĄ O NAJLEPSZYM USTROJU PAŃSTWA I NIEZNANEJ DOTĄD WYSPIE UTOPII Thomasa More’a ewoluował na przestrzeni wieków. Przechodząc różne fazy, od form traktatowych po powieść utopijną, do dziś fascynuje odbiorców swym potencjałem nakierowanym na przyszłość. Seria obejmuje najważniejsze klasyczne teksty utopijne, przedstawiające odmienne obrazy idealnych światów, utopie futurystyczne i feministyczne oraz apokaliptyczne, antysocjalistyczne, antyimigranckie i satyryczne dystopie stanowiące ostrzeżenie przed groźbą totalitaryzmu lub innych destruktywnych zjawisk społecznych. W ramach serii są publikowane powieści reprezentujące bardzo różny poziom artystyczny – od literacko nieporadnych, ale historycznie ważnych, po dzieła uznawane za klasyczne. Każdy tom zawiera obszerny wstęp omawiający podstawowe znaczenia utworu i jego miejsce w historii literatury utopijnej oraz niezbędne objaśnienia ułatwiające czytelnikowi zrozumienie utworu. [IV strona okładki]
_______
* Zapowiadana powieść THE PRINCE OF ABISSINIA: A TALE (1759; popr. 1759, wt THE HISTORY OF RASSELAS, PRINCE OF ABISSINIA: AN ASIATIC TALE 1768) Samuela Johnsona ukazała się w polskim przekładzie pt. HISTORIA RASSELASA w 1801 roku. [przyp. mój, MSN]
*
Pierwodruk: Cincinnati Commercial, sr3, November 1880-February 1881
Pełny tytuł pierwszego wydania książkowego: Mizora: A Prophecy: A Mss. Found Among the Private Papers of Princess Vera Zarovitch: Being a True and Faithful Account of her Journey to the Interior of the Earth, with a Careful Description of the Country and its Inhabitants, their Customs, Manners and Government, Written by Herself (G. W. Dillingham, 1890, as by Princess Vera Zarovitch
Projekt okładki i stron tytułowych: Karolina Zarychta
ZAWARTOŚĆ
Wstęp (Ludmiła Gruszecka-Blaim)
Mary Bradley Lane - Mizora
Bibliografia
Bibliotheca Utopiana. Tom 4