Latarnik
- Kategoria:
- literatura piękna
- Wydawnictwo:
- Państwowy Instytut Wydawniczy
- Data wydania:
- 1950-05-15
- Data 1. wyd. pol.:
- 1950-05-15
- Język:
- polski
Akcja toczy się w latach 70. XIX wieku w Aspinwall i na samotnej wysepce leżącej niedaleko Panamy. We fragmentach, w których pisarz zastosował retrospekcję, opowiedziano wydarzenia rozgrywające się od 1830, czyli od powstania listopadowego, w którym Skawiński brał udział.
Bohaterem noweli jest Polak – Skawiński, który przybywa do Aspinwall, aby tu objąć posadę latarnika. Jest zmęczony życiem, które obfitowało w przygody, niestety zwykle kończące się dla Skawińskiego katastrofą. Wziąwszy udział w powstaniu, musiał opuścić kraj, tułał się po całym świecie, wiele razy ryzykując życie. W końcu zaczął szukać miejsca, w którym na dobre mógłby się osiedlić. Wybrał Aspinwall i latarnię morską, gdzie rozpoczął ciche, spokojne życie. Wiele rozmyślał i wspominał, nie zaniedbując nigdy swoich obowiązków. Podziwiał tropikalną przyrodę, zaprzyjaźnił się z odwiedzającymi jego latarnię mewami.
Pewnego dnia oprócz zapasów żywności Skawiński otrzymał paczkę z książkami. Znalazł wśród nich Pana Tadeusza Mickiewicza. Podczas lektury zapomniał o tym, gdzie jest. Poczuł się znowu jak w swojej ojczyźnie, za którą tak bardzo tęsknił. W końcu zapadł w mocny sen o Polsce. Następnego ranka otrzymał wiadomość, że przez jego zaniedbanie rozbiła się łódź. Dopiero wtedy uświadomił sobie, że nie zapalił latarni. Został zwolniony z posady i musiał wyruszyć na nowe tułacze szlaki. Tym razem miał jednak przy sobie cząstkę swojej ojczyzny – Pana Tadeusza.