Powstały w październiku 1921 roku 9. pułk strzelców konnych był jednym z najmłodszych pułków kawalerii polskiej okresu II RP. Funkcjonując pierwotnie jako oddział jazdy dywizyjnej był związany z terenami Lubelszczyzny. Od czerwca 1924 roku po przekształceniu w pułk jazdy samodzielnej jego garnizonem macierzystym aż do wybuchu kampanii wrześniowej 1939 r. stało się Grajewo. Swój szlak bojowy w 1939 r. pułk zakończył udziałem w ostatniej bitwie polskiego września pod Kockiem.
Mimo upływu 70 lat od chwili opuszczenia Grajewa przez pododdziały 9. psk społeczeństwo miasta pamięta o nim a jego duch i tradycja są wciąż żywe. Niniejsza monografia wydana staraniem Towarzystwa Przyjaciół 9 PSK w Grajewie jest tego najlepszym przykładem. Ukazuje się ona w roku, w którym przypada kilka związanych z dziejami 9. psk rocznic, m.in. 85-rocznica przybycia pułku do Grajewa, 70-rocznica jego wymarszu na szlak bojowy kampanii wrześniowej 1939 r. oraz 65-rocznica bitwy partyzanckiej odtworzonego w konspiracji spieszonego 9. psk AK.
Niniejsze opracowanie składa się z trzech zasadniczych części. Pierwsza, najobszerniejsza, złożona z kilkunastu rozdziałów problemowych, dotyczy okresu pokojowej służby 9. psk przede wszystkim w garnizonie Grajewo. Druga część monografii została poświęcona tzw. esprit de corps pułku, w związku z czym omówiono w niej zagadnienia pułkowej barwy. Ostatnia część, opisuje obszernie szlak bojowy 9. psk w kampanii wrześniowej 1939 roku. Całość tekstu dopełnia materiał ikonograficzny oraz aneksy, zawierające wybrane obszerne fragmenty materiałów źródłowych.