Suma logiczna
- Kategoria:
- filozofia, etyka
- Seria:
- Wielcy Filozofowie
- Tytuł oryginału:
- Summa logicae
- Wydawnictwo:
- Agora, Wydawnictwo Naukowe PWN
- Data wydania:
- 2010-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2010-01-01
- Liczba stron:
- 532
- Czas czytania
- 8 godz. 52 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788301162061
- Tłumacz:
- Tadeusz Włodarczyk
- Tagi:
- filozofia brytyjska - średniowieczna logika
Wilhelm Ockham to jedna z najbarwniejszych postaci średniowiecza. Wnikliwy i krytyczny teolog, logik z uniwersytetu w Oksfordzie, zbuntowany franciszkanin, zwolennik ascezy - w ferworze tzw. sporu o ubóstwo ośmielił się oskarżyć o herezję samego papieża.
Jego uniwersytecka kariera załamała się już wcześniej, gdy stał się obiektem ataków swych mniej postępowych kolegów z oksfordzkiej uczelni. Nie spodobały się jego poglądy teologiczne, dotyczące poznania Boga, ale też logiczne, np. na temat pojęć ogólnych. W efekcie Ockham ponad trzy lata spędził w więzieniu inkwizycji - dopóki z niego nie uciekł. Odtąd zajął się już sprawami doczesnymi i refleksją polityczną, znów dość ryzykowną, lecz tym razem wspieraną przez cesarską łaskawość Ludwika Bawarskiego.
Suma logiczna jest świadectwem przekonania, że logika to droga do prawdy. I faktycznie, zastosowana tu zasada - powiedzielibyśmy dziś - ekonomii myślenia, słynna brzytwa Ockhama, niezmiernie przysłużyła się nauce i filozofii. Podobnie cenne było oddzielenie logiki i metafizyki, które otworzyło drogę nowoczesnemu sposobowi myślenia o języku, mechanizmach działania umysłu i łączenia słów z rzeczami.
Wreszcie dla dzisiejszego czytelnika niezwykłe i odświeżające są analizy poszczególnych pojęć, jak: różnica, podział, ilość, całość itd., które u Ockhama ukazują się całkiem nam na nowo, jakbyśmy zetknęli się z nimi po raz pierwszy.