„Eli, Eli, lema sabachthani?” /Boże, Boże, czemuś mnie opuścił?/
Mt.27,46.

Shūsaku Endō, nieżyjący już znakomity japoński pisarz, zwany też czasami japońskim Grahamem Greenem, w swoich powieściach poruszał problemy etyczno – religijne widziane z perspektywy katolika żyjącego w społeczeństwie buddyjskim. Będąc obcym we własnym kraju był obcy również w chrześcijańskiej Europie /przebywał we Francji na początku lat 50-tych gdzie studiował/ nie mogąc pogodzić wschodniego i zachodniego stylu życia i ich wykluczających się nawzajem filozofii.

Jedną ze swoich najgłośniejszych powieści – „Milczenie”, wydał w 1966 roku. Oparta na autentycznych wydarzeniach, zmieniona przez autora dla potrzeb narracji i dramatyzmu, opowiada o jezuicie Sebastiáo Rodríguesie, który wraz ze swoimi współbraćmi Francisco Garrpem oraz Juanem de Santa Marią wyrusza do XVII-wiecznej Japonii, aby odszukać swojego dawnego mistrza, ojca Ferreirę. Według niesprawdzonych informacji misjonarz miał wyprzeć się swojej chrześcijańskiej wiary. Do wybrzeży Japonii dociera ostatecznie dwójka z nich – Garrpe i Rodrigues. Jezuici, pełni gorliwego zapału oraz wierząc w „ufność Bożą”, nie spodziewają się, że stoją przed najtrudniejszym zadaniem w swoim młodym kapłańskim życiu. Ich wiara zostaje poddana dramatycznej próbie.

Zaskakującym wydaje się, iż autor, Japończyk, prowadzi swoją opowieść z perspektywy portugalskiego jezuity Sebastiáo Rodríguesa a więc cudzoziemca, co biorąc pod uwagę różnice kulturowe i wyobcowanie Shūsaku Endō, o którym sam często wspominał, wydawało się przedsięwzięciem dość karkołomnym, ale z którym poradził sobie genialnie.

Bo powieść dotyka rzeczy niemal fundamentalnych dla chrześcijaństwa: wiary i jej dogmatów. Autor zastanawia się czy bezwzględne trzymanie się dogmatów w obliczu bezmiaru okrucieństwa i cierpień wiernych jest właściwe, gdzie znajdują się granice ustępstw i co jest właściwą miarą poświęcenia w imię wiary. Rozważania o istocie Boga i pobrzmiewające wątpliwości autora co do uniwersalności chrześcijaństwa – czy zachodnie chrześcijaństwo jest tożsame ze wschodnim?

I to co w powieści wybrzmiewa najgłośniej – milczenie. Milczenie Boga i jego obojętność na cierpienia i modlitwy, co w końcu prowadzi do pytania o sens wiary i istnienie Boga.

Cyt.:
„A gdyby jednak /to oczywiście nieprawdopodobne, ale gdyby jednak/ nie było Boga? - wyszeptał obcy głos w głębi mojego serca.”
Shūsaku Endō, „Milczenie”

Powieść powstała niemal 60 lat temu i przy jej lekturze należy o tym pamiętać. Zmieniły się perspektywy postrzegania wiary i chrześcijaństwa, Europa przestała być już dawno ostoją katolicyzmu, ale prawdy i wątpliwości o których pisał Endō pozostały.

Pełna dramatyzmu, znakomita. Zmuszająca do refleksji.

„Eli, Eli, lema sabachthani?” /Boże, Boże, czemuś mnie opuścił?/
Mt.27,46.

Shūsaku Endō, nieżyjący już znakomity japoński pisarz, zwany też czasami japońskim Grahamem Greenem, w swoich powieściach poruszał problemy etyczno – religijne widziane z perspektywy katolika żyjącego w społeczeństwie buddyjskim. Będąc obcym we własnym kraju był obcy również w chrześcijańskiej...