Eka Kurniawan

Powieść indonezyjskiego autora rozgrywająca się na Jawie i tylko częściowo … na jawie. Określana na wyrost jako indonezyjski realizm magiczny, w swojej istocie zapewne opowiada historię w wyewoluowany, bajkowy i ludowy sposób, poprzez odniesienia do postaci nie z tego świata, obecnych w lokalnych podaniach. A widać, że lokalna ludność, w zasadzie prawie w komplecie muzułmańska, żyła też w świecie pojęć wywodzących się nie tylko z islamu, ale także hinduizmu, chrześcijaństwa (tu pod wpływem kolonizatorów) oraz pierwotnego animizmu. Historycznie fabułą obejmuje okres przedwojennych czasów panowania Holendrów, wojnę i japońską okupację oraz niepodległą Indonezję (i walkę o ten status),w tym przewrót obalający Sukarno i kładący kres sile tamtejszej partii komunistycznej (pokazany w filmie „Rok niebezpiecznego życia) oraz aneksję Timoru Wschodniego, aż do 1997 roku. Fabuła obejmuje historię pół-Holenderki, przyszłej pięknej prostytutki, matki trzech pięknych i jednej szkaradnej córki oraz ich rodzin. Ale daleko jej do łzawych sag – wręcz przeciwnie. Fabuła jest pełna seksu (aż zaskakujące, jak wielką odgrywa rolę w największym muzułmańskim kraju na świecie),w tym gwałtów i kazirodztwa, przemocy ze śmiercią włącznie, masakr zwierząt i ludzi oraz dla kontrastu namiętnych uczuć (miłości) i budowania wszystkiego od nowa. Przy tym rozgrywa się to w egzotycznej, nadmorskiej scenerii. Orientalny i poniekąd perwersyjny charakter ma konstrukcja akcji, nawiązującej do przeszłości i budowanej poprzez sztucznie tworzone – niekiedy do przesady – związki, o motywacjach niewątpliwie obcych kulturze europejskiej. I to jest jeden z minusów książki. Drugi to język – daleki od prawdziwego realizmu magicznego Carpentiera, Marqueza, Bulatovića czy Bodora. Prosty, niemal gazetowy. Może jest to wynikiem tłumaczenia nie z oryginału, lecz z angielskiego przekładu? Ale za to czyta się łatwo i szybko. W sumie ciekawa lektura z kręgu nieznanej nam kultury. Przeczytane w ramach lipcowego wyzwania – książka rozgrywająca się w ciepłych krajach (Indonezja).