Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Nie jest to z pewnością biografia Iosifa Wissarionowicza Dżugaszwiliego. Pojawia się on trochę deus ex machina po śmierci Lenina już jako wszechwładny pan życia i śmierci swoich poddanych. Niewiele jest też o jego życiu prywatnym w okresie zasiadania na Kremlu. Autor skupia się na terrorze rozpętanym przez Bolszewików i stara się wytłumaczyć mechanizm zbrodniczej władzy absolutnej. Kilkaset stron zapełnionych jest przerażającymi opisami zbrodni, doszukiwaniem się przyczyn kolejnych krwawych igrzysk fundowanych przez Sowietów. I właśnie to, oprócz skupienia się na wyrzynaniu partyjnych towarzyszy, co zawsze pozostawia mylne wrażenie, że komunizm był najbardziej niebezpieczny dla komunistów, jest najsłabszą stroną książki. Baberowski stara się tłumaczyć orgię przemocy generalissimusa jego konstrukcją psychiczną, nieufnością i przemocą zawsze towarzyszącą rewolucjonistom. Mam jednak przekonanie, że najbardziej prawdopodobnym wytłumaczeniem bierności części ofiar, był zbudowany przez komunistów kult jednostki. Baberowski traktuje ten wątek po macoszemu, bezrefleksyjnie „łykając” tłumaczenia komunistycznych aparatczyków, spisywane długo po śmierci. A jak pokazują historię naśladowców Stalina właśnie zbudowanie kultu jest najlepszym sposobem dyktatora na śmierć ze starości. Przeczytać jednak warto, bo „wnuczków Stalina” zostało niestety na świecie dużo. I nie mam na myśli tylko putinowskiej Rosji, ale m.in. lewicowych polityków przypinających komu popadnie łatki faszystów. A to wszak „Słońce komunizmu” napisał: „Obiektywnie socjaldemokracja jest umiarkowanym skrzydłem faszyzmu.”. Może więc już gdzieś czai się pryszczaty, zakompleksiony i bezwzględny "zbawca ludzkości", który naszym dobrem będzie tłumaczył każdą swoją największą niegodziwość.