Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Podróżując statkami kosmicznymi w hibernacji, ludzie zasiedlili niezliczone światy. W trakcie kolonizacji, oprócz terraformowania nadających się do tego planet, zaprojektowali i wymodelowali dla nich nowe kultury. Giraut dorastał na planecie Wilson w barokowym Nou Occitan - hedonistycznym świecie płaszcza i szpady (elektronicznej),wśród kultywujących romantyczną rycerskość, nieustannie pojedynkujących się poetów, trubadurów i "dam ich serca". Opuści jednak swój rodzinny świat przenosząc się do Kaledonii na planecie Nansen. Trafi tam do bardzo odmiennego - surowego, ascetycznego i utylitarnego społeczeństwa "Racjonalnych Chrześcijan" (tzw. 'private joke'...). Giraut z przyjaciółmi ma pomóc w przyłączaniu planety do sieci teleportacji międzygwiezdnej, która umożliwi błyskawiczne podróże i transport pomiędzy podłączonymi światami. Doświadczenie Tysiąca Kultur każe przygotować się na nieuniknione zaburzenia i problemy społeczno-ekonomiczne towarzyszące tej zmianie. Ale w tym przypadku, nagłe wydarzenia będą nieprzyjemnym zaskoczeniem dla wszystkich. Postawią Girauta w całkiem nieoczekiwanej roli. Zmuszą do podjęcia odpowiedzialności za innych i... dorośnięcia. Tempo akcji nieco faluje (oględny sposób powiedzenia, że chwilami siada...),ale Barnes w dość ciekawy i atrakcyjny sposób porusza tu wiele ważkich tematów. Pierwszym i najbardziej oczywistym jest globalizacja (choć tu bardziej pasowałaby "galaktyzacja") i towarzyszące jej napięcia. Jest też relatywizm kulturowy. Pokazuje, jak kultura chlubiąca się racjonalizmem i utylitaryzmem niepostrzeżenie może ulec wynaturzeniu i skostnieniu w zupełne przeciwieństwo swoich wartości. Z kolei kultura epatująca artystycznym wyrafinowaniem i radością życia, widziana z zewnątrz, może okazać się po prostu... płytka i banalna. I może odsłonić drugie, mniej przyjemne oblicze. Milion... był początkiem czteroczęściowej serii o przygodach Girauta w światach Tysiąca Kultur. Jednak w Polsce kontynuacji nie wydano. Szkoda.