Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Czesław Leszek Chruszczewski ur. 8 maja 1922 w Łodzi. Syn dziennikarza Stanisława Kempnera-Chruszczewskiego. Podczas okupacji działał w organizacji konspiracyjnej. Uczestnik powstania warszawskiego. Po wojnie mieszkał w Kaliszu, później w Poznaniu. Pracował jako dziennikarz w „Expressie Poznańskim", a od 1958 w rozgłośni PR. W latach 1975-1981 pełnił funkcję prezesa Poznańskiego Oddziału ZLP. Zmarł 12 lutego 1982.
Debiutował w roku 1958, Napisał kilkadziesiąt słuchowisk, scenariuszy filmowych i telewizyjnych. Autor kilkunastu tomów opowiadań i powieści o tematyce fantastycznej: Bardzo dziwny świat (1960); Magiczne schody (1965); Pacyfik-Niebo (1967); Bitwa pod Pharsalos (1969); Różne odcienie bieli (1970); Rok 10 000 (1973); Dookoła tyle cudów (1973); Fenomen Kosmosu (1975); Potrójny czas galaktyki (1976); Powtórne stworzenie świata (1979); Gdy Niebo spadło na Ziemię (1978); Miasto nie z tej planety (1981). Wszystkie utwory ukazały się w Poznaniu nakładem Wydawnictwa Poznańskiego. Czesław Chruszczewski był również redaktorem dwóch antologii: Ludzie i gwiazdy (wybór opowiadań SF pisarzy krajów demokracji ludowej, współautor J. Kaczmarek, Wyd. Pozn. 1976); Gwiazdy Galaktyki antologia opowiadań fantastycznonaukowych pisarzy węgierskich, współautor P. Kuczka, Wyd. Pozn. 1981). Powieść Czesława Chruszczewskiego Fenomen Kosmosu została przełożona na węgierski (1977); tom opowiadań Różne odcienie bieli na niemiecki (1976). Czesław Chruszczewski był aktywnym działaczem międzynarodowego ruchu pisarzy SF; dzięki jego inicjatywie Poznań stał się jednym z ośrodków tej literatury (w latach 1973-1976 odbywały się tu międzynarodowe spotkania twórców SF). Autor Roku 10 000 był członkiem Prezydium Europejskiego Komitetu SF. Za twórczość literacką i działalność organizatorską uzyskał wiele nagród i wyróżnień. W 1972, na I Kongresie Europejskim, SF, zorganizowanym przez Weneckie Centro Culturi SF, otrzymał nagrodę specjalną „Europa SF-Special-Eurocon I-Trieste 1972", a w 1973, podczas Międzynarodowego Spotkania Pisarzy SF w Poznaniu-Nagrodę Główną za książkę Rok 10 000. II Kongres Europejski SF w Grenoble (1974) wyróżnił go nagrodą za całokształt twórczej i aktywnej działalności w dziedzinie SF, a w 1976 nagrodę specjalną przyznał mu III Kongres Europejski SF w Poznaniu. W 1960 za słuchowisko Fotel na autostradzie Czesław Chruszczewski otrzymał nagrodę Komitetu do Spraw Radia i Telewizji, a w 1973 za opowiadanie Bank uczuć - nagrodę Festiwalu Artystycznego „Wiosna Opolska 73". W 1966 nagrodzony został za działalność w dziedzinie słuchowisk radiowych, a w 1977 w 25-lecie pracy pisarskiej za całokształt twórczości literackiej. Twórczość Czesława Chruszczewskiego mimo jej oficjalnej nobilitacji, wzbudzała zawsze w komentarzach i opiniach krytyków wiele polemik, sporów i kontrowersji. Chruszczewski nie opisuje konfliktów między człowiekiem i maszyną, nie próbuje przewidzieć konsekwencji rozwoju techniki i cywilizacji. Opowieści autora Roku 10 000, usytuowane na marginesie literatury science fiction, graniczą raczej z konwencją baśni, przypowieści, są nader często odmianą XX-wiecznej powiastki filozoficznej, transpozycją wątków dydaktycznych: adresowane do zwolenników literatury refleksyjnej, wychowawczej, ilustrują tezy światopoglądowe i etyczne. Tym też należy tłumaczyć ich pozorne niekonsekwencje motywacyjne, uproszczony rysunek bohatera, schematyzm epizodycznej fabuły (opartej najczęściej na motywie m podróży kosmicznej i kontaktu z kosmitami). Akcja wielu utworów stanowi pretekst do wypowiadania treści filozoficznych i moralnych. Mentorstwo Chruszczewskiego wywodzi się z kręgu oświeceniowego racjonalizmu, jest czasami gorzkie i krytyczne, ale nie jątrzące - raczej pobłażliwe i wybaczające, pozbawione odcieni katastroficznych, zakładające, że mieszkańcy Błękitnej Planety sami poradzą sobie z trapiącymi ich problemami. W ulubionym temacie autora, kontakcie z obcą cywilizacją, nasze wady, ograniczenia, namiętności (poczytywane najczęściej za wstydliwy rozdział Judzkiej biografii) stają się formą identyfikacji człowieka, pozwalają odnaleźć wartość naszej egzystencji w różnorodności możliwych bytów. To z lekka ironiczne przesłanie jest wiodącym motywem twórczości Chruszczewskiego; kontakt z Innym Rozumem nie polega na rozwiązywaniu zagadek logicznych, lecz egzystencjalnych - jest pretekstem do obserwacji zachowania wysłanników dalekiego zwiadu. Sprawą otwartą pozostaje wartościowanie dorobku pisarza. Powiastka filozoficzna była gatunkiem o wyraźnym nacechowaniu historycznym, stąd też próby zaadaptowania tej formy do współczesnych warunków kulturowych są już odczuwane jako wyraźna stylizacja literacka.