Jesteśmy społecznością, która kocha książki

,,Ben Hur” to pierwsza powieść w tym roku, która mnie w pełni rozczarowała. ,,Quo Vadis” i ,,Szata”, do których jest porównywana, to jedne z moich ulubionych książek w ogóle, spodziewałam się, że ta chociaż trochę trafi do mojego serca. Stało się inaczej. Tytułowy Juda Ben Hur pochodzi z arystokratycznej rodziny żydowskiej. Na skutek intryg traci majątek, rodzinę i staje się niewolnikiem. Trafia do Rzymu, gdzie zostaje adoptowany przez pewnego patrycjusza. Tam też ponownie spotyka swojego oprawcę, Messalę. Zarys fabuły zapowiada bardzo sensacyjną, atrakcyjną historię. Tymczasem dawno nie czytałam tak nużącej mnie książki. Sam pomysł był naprawdę świetny, ale powieść jest napisana w bardzo nużący sposób, przez który nawet trudno skupić się na fabule. Prawie sto stron autor poświęca fabularyzowanemu opisowi przybycia mędrców ze Wschodu do Betlejem, a z kolei teoretycznie główny plot twist, czyli zdrada Messali, dzieje się jakby poza kadrem. Kiedy słyszałam o ,,Ben Hurze”, zazwyczaj skupiano się na słynnym wyścigu rydwanu, który tutaj był tak wydłużony, że przestał mnie obchodzić, zanim tak naprawdę się zaczął. Autor skupia się na masie szczegółów, przytacza legendy, baśnie, ale w ogóle nie poświęca miejsca, żeby przybliżyć nam historie i emocje bohaterów. Opisy są długie i szczegółowe, ale jakoś w ogóle nie oddają kolorytu Rzymu. Natomiast wątek religijny w ogóle nie porusza, wypada bardzo cukierkowo i naiwnie, bohaterowie bardzo szybko przyjmują chrześcijaństwo i godzą się z inną wizją Mesjasza niż tą, którą promował ówczesny judaizm. I skąd w starożytnym Izraelu tyle blondynów i czemu ma służyć powielenia ,,jasełkowego” stereotypu o Maryi ze złotymi włosami i niebieskimi oczami? Bohaterowie, jak wspominałam, nie noszą ciężaru tej historii. Ciekawe było uczynienie jedną z kluczowych postaci mędrca Baltazara, bo nigdy wcześniej nie spotkałam się z podobnym zabiegiem. Polubiłam też Esterę, bo motyw nieszczęśliwej, ale wiernej miłości mnie porusza, jednak poza tym wątek miłosny także był bardzo słaby. Iras, rywalka Estery, przez większość czasu w ogóle się nie pojawia, więc nawet nie może wzbudzić w nas irytacji, nieszczególnie też widać, żeby Ben Hura ciągnęło do Estery. Moment, kiedy uświadamia sobie, że jedna kobieta go oszukiwała i powinien związać się z drugą w przeciągu kilku minut, mnie rozwalił, nie dostaliśmy też jakiejś sceny ich połączenia. Sam Ben Hur nie wzbudził mojej sympatii, był takim nijakim typem, którym wszyscy manipulują i który zmienia zdanie, zależnie od tego, z kim rozmawia. Wątek Symonidesa i dobrowolnego skazania swoich bliskich na niewolę mnie zniesmaczył. Pozostałe postacie były albo anielsko dobre, albo do cna złe. Rozumiem, kiedy ta powieść powstała, ale przecież z tamtego czasu mamy wiele świetnych książek, które prawie w ogóle się nie zestarzały i nadal budzą żywe emocje. Rozumiem, że literatura religijna rządzi się swoimi prawami, ale już w naszym ,,Quo Vadis” nawrócenie zostało opisane o wiele lepiej, postacie były bardziej wielowymiarowe, a wątek romantyczny bardziej ,,z krwi i kości”. W ,,Szacie” autor świetnie połączył elementy biblijne z fikcją, tak że książka naprawdę angażuje. Nawet ,,Miłość od Boga” Alexandry Ripley, mimo nadmiaru erotyki, jest ciekawym studium charakterów i świetnym obrazem epoki. W ,,Ben Hurze” nie ma żadnego z tych elementów. Ta powieść to już trochę klasyka i kultowa pozycja, dlatego rozumiem, że pewnie na jakimś etapie większość miłośników książek pomyśli, żeby ją przeczytać. Nie będę jej odradzać ani nie sądzę, by trafiła do najgorszych książek roku, bo nie jest jakaś wybitnie tragiczna czy szkodliwa: po prostu dla mnie bardzo nudna. ,, Doświadczenie nauczyło mnie, że można znieść najgorszą sytuację, nawet tortury, choć wcześniej, gdy jeszcze nie zaistniała i tylko ją przeczuwaliśmy, wydawało się inaczej.”