Maryann Karinch

Upraszczając bardzo treść zawartą w tej książce, mogę przytoczyć wyrażenie „oczy są zwierciadłem duszy” i właściwie żartobliwie rzecz ujmując, z grubsza jest o tym mowa. W rzeczywistości książka ta nie odkrywa nowych nieznanych lądów. Autor opiera swoje metody na psychologicznych (już dawno zresztą poczynionych) spostrzeżeniach, że prawa i lewa półkula ludzkiego mózgu odpowiadają za odmienne czynności. Lewa półkula to nasz policjant i cenzor (logiczne i analityczne myślenie),prawa zaś - nasz błazen i artysta (to w skrócie: myślenie abstrakcyjne, wyobraźnia, kreatywność, emocje). Hartley, podobnie jak reprezentanci NLP, uważa, że w zależności od procesów myślowych, gałki naszych oczu wędrują w różne strony. I tak można wyróżnić (dla osób praworęcznych): 1. ruch oczu do góry w lewą stronę – to wizualne przypominanie, przywoływanie obrazów, które realnie miały miejsce w przeszłości, 2. ruch oczu do góry w prawą stronę – wyobrażanie sobie i konstruowanie zupełnie nowych obrazów, 3. horyzontalny ruch oczu w lewą stronę (tak jakby w stronę ucha) – przypominanie sobie dźwięków, muzyki, słów z przeszłości, 4. horyzontalny ruch oczu w prawą stronę – konstruowanie, wymyślanie nowych melodii i dźwięków, 5. ruch oczu w dół w prawą stronę – to kinestetyka, emocje, poruszenie, stan niepewności, 6. ruch oczu w dół w lewą stronę – dialog wewnętrzny, kalkulacje, obliczenia. Dla osób leworęcznych będzie to oczywiście lustrzane odbicie wymienionych powyżej zachowań. Autor zaznacza jednak, że najważniejszą rzeczą jest dokonanie wstępnego rozpoznania i zaklasyfikowania danej osoby do odpowiedniego typu osobowości. Pierwszy podział, na którym opiera się to wyróżnienie: wzrokowców, słuchowców i kinestetyków (czy dane osoby myślą obrazami, dźwiękami czy odczuciami). Jednak nie jest to jedyny podział, który Hartley i Karinch biorą pod uwagę. Dlatego też sztuka rozpoznania czy ktoś kłamie czy nie, wcale nie jest taka prosta. Jest też trochę o tym, że przepływ informacji pomiędzy półkulami u kobiet i mężczyzn różni się (u kobiet jest szybszy, co może być wytłumaczeniem tzw. kobiecej intuicji),a także o wyjątkach od reguły i sposobach rozpoznawania ich. Ze względu na kontekst i cele, dla których w/w metody były stosowane (autor podaje m.in. przykłady ze swojej pracy z jeńcami),książka ta wywarła na mnie trochę przygnębiające wrażenie. Same metody jednak, jak wspomniałam, nie są nowe i opisali je już wcześniej twórcy programowania neurolingwistycznego: John Grinder i Richard Bandler. Poza tym, biorąc pod uwagę fakt, że wokół owych technik w środowisku psychologów toczy się spór i są one uważane za wątpliwe (m.in. odstępstwa od wzorca, złożoność interpretacji),to myślę, że gdyby ktoś chciał jedynie na nich opierać swoje spostrzeżenia o obserwowanej osobie, to może dość często dopuszczać się nadinterpretacji. Metody Hartleya nie są więc niezawodne, niemniej jednak dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z psychologią i tym zagadnieniem, książka może być bardzo interesująca.* * Opracowanie książki pierwotnie ukazało się 01.2017 r. na stronie: www.bookfreak.pl