Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Bo rodzina to swego rodzaju mikrokosmos, który tworzą nie tylko pojedyncze planety, czyli poszczególni członkowie rodziny, ale też wszystkie istniejące pomiędzy nimi relacje i zależności. I jeszcze coś więcej. Bywa, że w życiu rodziny ogromną rolę odgrywają zdarzenia z przeszłości, historie życia przodków, czyli tak zwane przekazy trans generacyjne, działające w sferze pozawerbalnej, często zupełnie nieuświadomione.

Na podstawie własnego doświadczenia, i jako rodzic, i jako terapeuta rodzinny, musze stwierdzić, że dzieci są dużo bardziej lojalne wobec rodziców niż rodzice w stosunku do dzieci. Może to być dla wielu z nas dorosłych, przykre stwierdzenie, ale takie są fakty. Lojalność dzieci jest niesłychana! Dzieci naprawdę gotowe są do wielkich poświęceń w ramach tej lojalności.

To mi przypomina stwierdzenie Freuda, że udana terapia polega na przekształceniu cierpienia neurotycznego w cierpienie realne. Gdy na skutek terapii uświadamiamy sobie swoje problemy, ograniczające nasz rozwój i będące źródłem cierpienia, to bynajmniej nie znaczy, że te problemy znikają. W dalszym ciągu cierpimy, ale teraz przynajmniej wiemy dlaczego. I jest nam trochę lżej.

Wydaje mi się, że każde poczucie winy ma olbrzymią siłę destrukcyjną. Nie można na nim niczego zbudować, nie ma w nim nic konstruktywnego. Poczucie winy blokuje, paraliżuje człowieka, nie służy pozytywnej zmienię wynikającej ze zrozumienia problemu. Zamyka ono i zasklepia człowieka.

Dojrzała religijność oznacza też po prostu miłość do życia.