Zacznijmy od oryginału. Seria powieści dla młodzieży Kroniki Wardstone autorstwa Josepha Delaneya to unikatowa mieszanka fantasy z horrorem, z naciskiem na ten drugi, garściami czerpiąca z lokalnego folkloru rodzimych ziem brytyjskiego twórcy. Jej głównym bohaterem jest nastoletni Thomas Ward, siódmy syn siódmego syna, który z racji swojego urodzenia posiada dar wyczuwania stworów Mroku. Czyni go to idealnym kandydatem do zostania stracharzem, czyli łowcą potworów i wszelkiego plugastwa, z naciskiem na najgroźniejsze monstra – wiedźmy. Jego przeznaczenie dosięga go niedługo przed trzynastymi urodzinami, w osobie Mistrza Gregory’ego, który za opłatą zobowiązuje się wziąć chłopca na swojego ucznia.

Tak rozpoczyna się trudna nauka Toma u stracharza, okres pełen niebezpieczeństw, w czasie którego chłopiec i jego nauczyciel regularnie ocierać się będą o śmierć. Tu nie ma żadnego machania mieczem i zabijania monstrów tuzinami, Gregory i Tom walczą skromnymi środkami, często wygrywają dzięki szczęściu, sam chłopak nie jest zaś żadnym herosem, a… chłopakiem, którego strach nierzadko wręcz paraliżuje. Nie stają też naprzeciw całych armii, męczą się próbując schwytać pojedyncze boginy czy czarownice.

Te powieści, z których pierwsza to Zemsta czarownicy, to historie kameralne, skromne jeżeli chodzi o rozmach, ale przez to doskonale sprawdzają się jako horrory, bo raz, że Delaney ma dryg do podnoszenia napięcia, a dwa – jeżeli nasz bohater nie wycina stworów w pień, ale naprawdę się w nimi zmaga, tym większa groza.

Ich siła tkwi jednak w bohaterach, zwłaszcza zaś relacjach między nimi. Bo choć przyjmuje się, że historie dla młodzieży powinny być proste, wybory w nich jasne, czarno-białe, Joseph Delaney idzie zupełnie inną drogą – mistrz Gregory nie jest nieomylny, buntujący się nieraz Tom ma często rację, w jednej z części nasz bohater trafia nawet na szkolenie do innego stracharza, co poszerza jego perspektywy. Dzięki temu obaj, zarówno Tom, jak i John Gregory, są bardziej ludzcy, emocjonalni, miewają swoje uprzedzenia, bywają uparci. Doskonale wypada zwłaszcza konflikt stracharza z młodą Alice, córką wiedźmy, która sama balansuje na granicy dobra i zła, częściej jednak skłaniając się ku temu pierwszemu, a która – z wzajemnością – czuje coś do Thomasa. Właśnie, kolejny błysk geniuszu: Tom i Alice to żadna tam klasyczna para kochanków, to dzieciaki, których związek rodzi się, dojrzewa i przekształca na naszych oczach, ewoluuje od platonicznej przyjaźni do czegoś więcej, robi to jednak nieśpiesznie, swoim tempem, chyba wbrew każdej zasadzie pisania bestsellera.

#####

I w to wszystko z ubłoconymi (a może to nie było błoto?) buciorami wpakowało się Hollywood. Ziejący tandetą i żywiący się pieniędzmi filmowy smok pożarł te wspaniałe książki, bodajże najlepsze współczesne fantastyczne historie dla młodzieży, i wydalił coś, co nie tylko nie ma wiele wspólnego z oryginałem, ale przede wszystkim w żaden sposób nie broni się jako film fantasy – „Siódmy syn” w reżyserii Sergeya Bodrova to spektakularna katastrofa, tygiel, do którego wrzucono wszystkie możliwe do popełnienia błędy kina gatunkowego.

Same zmiany względem książkowego oryginału nie są z definicji złe, w końcu książka i film to zupełnie inne media, więc adaptacja jest konieczna, widz kinowy to również inny odbiorca niż czytelnik, daje mu się więc inny produkt. To wszystko jasne. To wszystko nie usprawiedliwia jednak Bodrova, który z „Kronik Wardstone” zaczerpnął imiona bohaterów i bardzo, bardzo, bardzo ogólne zręby ich relacji, wciskając ich na siłę w zupełnie nową fabułę, a w zasadzie pozbawioną sensu sieczkę z mieczami, smokami i jarzębinowymi laskami, które przy okazji są miotaczami płomieni (tak, laska stracharza jest miotaczem płomieni; sam stracharz nie używa zaś srebrnego łańcucha, czyli jednego z książkowych symboli fachu).

Fabuła w „Siódmym synu” jest całkowicie pretekstowa i podporządkowana wyłącznie jednej dyrektywie: mniej więcej co dziesięć minut ktoś ma z kimś walczyć, nie ważne, po co, nie ważne, dlaczego, nie ważne, czy z sensem – ma być łubudubu, ma być efektownie, ma być efekciarsko. Dlatego z wiedźmy Mateczki Malkin zrobiono smoka, dlatego dokooptowano jej grupkę wtórnych do bólu pomocników, „bossów” rodem z gier komputerowych, jak czteroręki szermierz czy kobieta-leopard, dlatego z Johna Gregory’ego zrobiono pijaka i dupka, a przy okazji mega-turbo-ninję z kijem, dlatego dostał pomagiera w postaci człowieka-świni (który zastąpił cudowną postać opiekującego się domem stracharza bogina!), dlatego z bogina zrobiono olbrzymo-kreto-nosorożca, dlatego wreszcie wprowadzono jakiś idiotyczny naszyjnik, który zamienił laskę stracharza w miotacz kul ognistych, które spalały wiedźmy. Dużo tego, a  jedno głupsze od drugiego, wszystko nie tak jak w książce.

Wyraźne są w „Siódmym synu” prymitywne inspiracje „Władcą Pierścieni” Jacksona, przez co urokliwą angielską prowincję zastąpiły dziwne miasta na szczytach gór czy domy wewnątrz skał, tak aby wszystko sprawiało wrażenie robionego z rozmachem – sztucznie pompowano tym samym świat stracharza, który był raczej mały. Gdzieś też przebrzmiewają echa filmu „Hansel i Gretel: Łowcy czarownic”, bo z Johna Gregory’ego na siłę starano się zrobić wielkiego pogromcę potworów, z całym arsenałem wymyślnych broni, generalnie film Bodrova sprawia zaś wrażenie, jakby za niedościgniony ideał brał potworki typu „Starcie tytanów” z Samem Worthingtonem. Głupio? Głupio. Ale patrz, jaki fikuśny stwór!

„Siódmy syn” powtarza dziesiątki filmowych klisz, idzie po fabularnej linii najmniejszego oporu, nie dbając ani o logikę, ani oryginalność, stawiając na pojedynki i w zamierzeniu chyba zabawne teksty Gregory’ego, w którego wciela się Jeff Bridges, z jakieś powodu mówiący jak kopnięty w głowę przez konia Teksańczyk (rola ta będzie czarną plamą w karierze Bridgesa). To film słaby i mdły nawet wedle niewygórowanych standardów hollywoodzkich widowisk fantasy, traktujący książkowy pierwowzór raczej jako kulę u nogi, a nie źródło wspaniałych inspiracji, jakim powinny być powieści Delaneya.

Przez to obraz Bodrova jest gorszą ekranizacją i gorzej oddaje ducha „Kronik Wardstone”, niż „Wiedźmin” Brodzkiego oddawał ducha prozy Andrzeja Sapkowskiego. Fakt, może i efekty specjalne w „Siódmym synu” stoją na wyższym poziomie, tutaj trudno się przyczepić, jednak w niemalże każdym innym aspekcie Michał Żebrowski jako Gerlat kładzie na łopatki Johna Gregory’ego według Jeffa Bridgesa.

Faktem jest, że nie wiem, jakim tworem jest „Siódmy syn” w reżyserii Sergeya Bodrova, ale z pewnością nie jest to adaptacja „Kronik Wardstone” Josepha Delaneya. Tego obrazu z książką nie łączy niemalże nic.