Nieznana historia sowieckich wspinaczy. „Alpiniści Stalina”

LubimyCzytać LubimyCzytać
24.02.2021

patrona lubimyczytać.pl„Alpiniści Stalina” to niepublikowana opowieść o braciach, dwóch góralach pracujących dla chwały sowieckiego reżimu. Przeplatającą się z dziejami rodzącego się komunizmu historię pionierów rosyjskiego alpinizmu, Witalija i Jewgienija Abałakowów spisał Cédric Gras.

Nieznana historia sowieckich wspinaczy. „Alpiniści Stalina”

Alpiniści StalinaWitalij i Jewgienij byli syberyjskimi sierotami, którzy zanim zostali znanymi alpinistami, uwielbiali wspinaczkę skalną. Przeprowadzili wiele wypraw między Kaukazem a Azją Środkową, których kulminacją były wejścia na imponujący Szczyt Stalina i Szczyt Lenina – w imię władzy ludowej.

W kulturze, w której wspinaczka górska była podyktowana ideologią nowego świata, zdobywaniem nowych terytoriów i wojną, Donos na Witalija sprawił, że alpinista trafił do więzienia, był torturowany przez NKWD i cudem uniknął łagrów. Jego brat przeciwnie – przed rewolucją ukończył Akademię Sztuk Pięknych, teraz jako słynny rzeźbiarz stał się pupilkiem władzy. Witalij nigdy nie zrezygnował jednak ze swoich marzeń i mimo inwalidztwa po latach wrócił do wspinaczki.

Korzystając z wielu źródeł, między innymi z zachowanych dzienników Jewgienija, Cédric Gras w książce „Alpiniści Stalina” z reporterską pasją odkrywa białe plamy w historii światowego alpinizmu i wydobywa z zapomnienia niezwykłą historię braci Abałakowów.  

Abałakow to nazwisko o dwóch obliczach, przypisane do dwóch bohaterów i
dwojga imion. Witalij i Jewgienij – dwójka dzieciaków, których cały ZSRR
pozna później jako „braci Abałakowów” i którzy niczym korsarze wezmą we
władanie ocean chmur. Pewnego dnia jeden z nich będzie się szykował do
wyprawy na Mount Everest, tymczasem wdowa po drugim będzie opłakiwać
swojego „pioniera troposfery”. Propagandowa prasa nie mogła zdradzić
radzieckiemu czytelnikowi, że bracia z początku nienawidzili rewolucji
październikowej. Ikony komunizmu mogły być przedstawiane wyłącznie jako
nabierający świadomości proletariusze. Dlatego z okresu dorastania Witalija i
Jewgienija zachowano wyłącznie ich wyprawy wspinaczkowe w okolice
legendarnych Stołb.

– „Alpiniści Stalina”

Piotr Pustelnik o książce „Alpiniści Stalina”:

Alpiniści Stalina autorstwa Cédrica Grasa to opowieść niezwykła. Bo kto dzisiaj pamięta, jak rodził się sowiecki alpinizm, kto i jak tworzył jego podwaliny, eksplorował bardzo dziś popularne siedmiotysięczniki Pamiru? A o tym właśnie jest ta książka. Historia życia braci Abałakowów (z lektury dowiedziałem się, że Witalij miał brata Jewgienija, przysięgam, że o tym nie wiedziałem) przeplata się z burzliwymi dziejami początków komunizmu – z tragicznym dla braci skutkiem. Z tej książki czytelnik dowie się, że „abałakow” to nie tylko sposób na punkt asekuracyjny w lodzie, ale także nazwisko wybitnych alpinistów z wielkim jak na ówczesne czasy dorobkiem. Autor, reporter śledczy, z pasją i skrupulatnością tropi losy braci w konwencji faktograficznej, konsekwentnie unikając jakiejkolwiek oceny ich postępowania. Tę, Czytelniku, pozostawia Tobie. Warto tę książkę przeczytać. Naprawdę. Polecam.

Słowo od Autora:

Znajomi badacze obiecywali mi ciężką przeprawę. „Zobaczysz – przepowiadali – archiwa dotyczące czystek zostały z powrotem pozamykane. Rosja za Putina zamiata ofiary stalinizmu pod dywan. Nic ci nie pokażą”. Byłem przygotowany na konfrontację z widzimisię urzędników, kolekcjonowanie najróżniejszych pieczątek, byłem gotów wykorzystać całą moją znajomość języka rosyjskiego i tajników międzynarodowej biurokracji do tych niesamowitych poszukiwań. Nie wyobrażałem sobie, że mógłbym napisać coś o tych ludziach, nie zapoznawszy się wcześniej z ich procesami – rodem z kart powieści Kafki. Chciałem poczuć zapach papieru, który nasycono kłamstwami prowadzącymi do śmierci.

Zdjęcie z 1933 roku ukazuje dwudziestosześciolatka. Jego twarz wygląda bardzo rosyjsko. Fotografię wykonano na czarno-białej kliszy, ale wyraźnie widać blond włosy zbryzgane słońcem. Niżej lekko zmarszczone brwi, a pod nimi serdeczne spojrzenie. Wszyscy, którzy go znali, są jednogłośni w wyrazach uznania. Był człowiekiem o zarazem wielkiej woli i wielkiej łagodności. Ile razy widziałem w poświęconych mu tekstach słowo „uśmiech”! Miał wszystko, czego trzeba, żeby być ubóstwianym. Budził entuzjazm we wszystkich republikach, a ZSRR uczynił z niego wzór – „alpinistę numer 1”. Jewgienij stał się wcieleniem nowego człowieka radzieckiego: nie do zdarcia, zwycięskiego, a przy okazji także skromnego – przynajmniej pozornie. Jako wynagrodzenie za zasługi Abałakow otrzymał 105 rubli i 11 kopiejek. Mniej więcej tyle kosztował wówczas płaszcz.

– „Alpiniści Stalina”

Cedric Gras

Cédric Gras – pisarz i podróżnik, z wykształcenia geograf. Zafascynowany rozległymi przestrzeniami euroazjatyckimi przez dziesięć lat podróżował po byłym Związku Radzieckim. Jeden wschodzących głosów we francuskim piśmiennictwie podróżniczym, pisze książki, realizuje także filmy dokumentalne. Członek „Société des explorateurs français” (Stowarzyszenia Francuskich Odkrywców). W 2019 roku wraz z Aurélie Miquel zrealizował film dokumentalny o pionierach radzieckiego alpinizmu Vers les Monts Célestes avec Cédric Gras.

Po polsku ukazała się jego książka „Uciekałem przed zimą. Podróż na rosyjski Daleki Wschód” (Wydawnictwo Akademickie Dialog 2016). Książka „Alpiniści Stalina” otrzymała francuską prestiżową nagrodę dziennikarską Albert Londres Prize.

Książka „Alpiniści Stalina” jest już dostępna w sprzedaży.

Przeczytajcie fragment książki.

Alpiniści Stalina

Issuu is a digital publishing platform that makes it simple to publish magazines, catalogs, newspapers, books, and more online. Easily share your publications and get them in front of Issuu's millions of monthly readers.

Artykuł sponsorowany


komentarze [1]

Sortuj:
więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
LubimyCzytać  - awatar
LubimyCzytać 24.02.2021 12:09
Administrator

Zapraszamy do dyskusji.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post