Wykłady o istocie religii
- Kategoria:
- filozofia, etyka
- Seria:
- Biblioteka Klasyków Filozofii
- Tytuł oryginału:
- Vorlesungen uber das Wessen der Religion
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Naukowe PWN
- Data wydania:
- 1953-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 1953-01-01
- Liczba stron:
- 342
- Czas czytania
- 5 godz. 42 min.
- Język:
- polski
- Tłumacz:
- Eryk Skowron, Tadeusz Witwicki
- Tagi:
- filozofia religia etyka ateizm
Religia była dla Feuerbacha przyczyną wszelkiego zła na świecie. Co jest istotą feuerbachowskiej walki z religią? Przekonanie, że człowiek w zasadzie jest dobry, że jest altruistą. Przestał być takim, bo swe cnoty umieścił w bogu. Feuerbachowska filozofia religii znajduje swoje uzasadnienie w jego idealistycznej socjologii i idealistycznej etyce. „Człowiek człowiekowi bogiem”. Społeczeństwo to po prostu „naturalny związek ludzi dążących do szczęścia własnego i szczęścia drugich”, realizujących miłość do bliźniego. Szczęście osobiste - rozumował Feuerbach - jest zresztą możliwe tylko pod warunkiem współżycia z innymi ludźmi. Ofiarność dla drugiego, miłość bliźniego, to zatem nie jakiś „postulat rozumu praktycznego”, ale po prostu naturalna inklinacja naszego serca. Feuerbach widział wszędzie, w każdej domenie życia społecznego tylko i wyłącznie stosunki moralne. Ale, jeżeli tak, jeżeli istotnie siłą napędową życia jest miłość, w takim razie problem walki z religią wysuwa się istotnie na plan pierwszy. Engels pisał do Marksa: „Feuerbach mówi, że musi się najpierw uporać się definitywnie z tym świństwem religijnym, zanim będzie mógł się zająć komunizmem i reprezentować go piórem.” Feuerbach nie rozumiał inaczej zmiany stosunków społecznych, jak przez krytykę religii, krytykę przy pomocy „oświecenia”. Lenin genialnie określił ateizm Feuerbacha jako „typowy przykład oświeceniowego ateizmu z zapaszkiem socjalistycznym.”