W roku 1890 czterdziestoczteroletni Henryk Sienkiewicz wstępuje w szranki pisarzy-egzotystów ruszając w podróż do Afryki i zapowiadając cykl korespondencji. Wiadomość o zamierzonej wyprawie myśliwskiej do Afryki południowej spotkała się z wielkim zainteresowaniem. Znakomity pisarz ruszał do kraju mało znanego, dla Polaków zwłaszcza trochę legendarnego. Lata 1888-1892 to najbardziej nasycony czarnymi barwami okres twórczości Sienkiewicza. Nostalgia, o której tak często pisze na kartach listów i wspomnień afrykańskich, nie jest więc jakimś niespodzianym wyskokiem ani przejawem nadmiernej obawy przed oddaleniem się od rodziny, ale wyrazem ogólnego stanu psychicznego. Wyprawa do Afryki miała być chwilową ucieczką od dręczących problemów obrzydłej codzienności. Tom "Listów z Afryki" obejmuje dwadzieścia trzy szkice. Tylko dwa powstały w czasie samej podróży, resztę spisał autor po powrocie. Są to więc raczej "wspomnienia" niż "listy" z Afryki. Sienkiewicz wyruszył z Neapolu 25 grudnia 1890 r. Zaopatrzony był w liczne listy polecające, między innymi od lorda Roberta Arthura Salisbury, wybitnego polityka angielskiego, kardynała Lavigerie, prymasa Afryki, i Arthura Silva White'a, szkockiego podróżnika i geografa. Trzonem wyprawy miała być miesięczna wycieczka myśliwska w głąb lądu. Punkt wyjścia nie był jeszcze ustalony. Zanzibar wchodził w grę jako jedna z ewentualności, dalszych planów w ogóle nie robił.