Ogromny esej o fantastyce i futurologii jest po pierwsze: oryginalną i nowatorską próbą stworzenia teorii gatunku, po drugie: błyskotliwą autointerpretacją dzieł Lema, po trzecie: przeglądem światowego dorobku sience fiction w poszukiwaniu autorów i tekstów, które byłyby zdolne stanąć w szranki z naukową futurologią i udowodnić przydatność literatury w modelowaniu przyszłości człowieka. To kolejna Lema "ogólna teoria wszystkiego" - wszystkiego, co dotyczy fantastyki i jej roli w ludzkim poznawaniu.

Niniejszą edycję, która ukazuje się w dwóch wolumenach, oparto na wydaniu z roku 1989.