cytaty z książki "Dziesięć (możliwych) przyczyn smutku myśli"
katalog cytatów
[+ dodaj cytat]
Możemy udowodnić, iż procesy myślenia, konceptualizacji, zachodzą nawel we śnie. Pewne odmiany myślenia okazują się odporne na wszelkie zakłócenia; podobnie zresztą jak oddychanie. Na krótką chwilę potrafimy wstrzymać oddech. Brak dowodów, że możemy powstrzymać myślenie. Niektórzy próbowali wprowadzić się w ten stan. Mistycy, adepci medytacji pragnęli osiągnąć stan myślowej próżni, a w efekcie – świadomości nastawionej wyłącznie na recepcję. Próbowali zamieszkać w nicości. Ale przecież nicość sama w sobie jest pojęciem filozoficznym, paradoksem i - jeśli przy tym jej osiągnięcie nastąpiło w wyniku ukierunkowanej medytacji i ćwiczeń duchowych (casus Loyoli) - zawiera duży ładunck emocjonalny. Święty Jan od Krzyża opisuje zawieszenie przyziemnej myśli jako pełnię Bożej obecności. Prawdziwy zanik pulsu myśli, tak samo jak zanik fizjologicznego pulsu w naszym ciele, jest równoznaczny ze śmiercią. Przez jakiś czas włosy i paznokcie zmarłego nadal rosną. O ile wiemy, nie istnieje żadne najkrótsze choćby przedłużenie myśli poza śmierć. Stąd też wywodzi się hipoteza, po części gnostycka, iż Bóg i tylko Bóg potrafi oddzielić się od własnej myśli, taki bowiem jest warunek sine qua non aktu stworzenia.
Słynny smutek post coitum, dojmująca potrzeba papierosa - są miarą próżni między oczekiwaniem a substancją, między wyśnionym obrazem a zdarzeniem empirycznym.
Eros jest bliskim krewnym smutku "na śmierć".
Gdyby nasze procesy myślowe były mniej naglące, mniej dosadne, mniej hipnotyczne (jak podczas masturbacji i śnienia na jawie), mniej obezwładniające byłyby też nasze nieustanne rozczarowania, dławiąca szara grudka w samym sercu bytu. Załamania nerwowe, patologiczne ucieczki w nierzeczywistość, inercja chorych umysłowo może być strategią służącą przezwyciężeniu rozczarowania, goryczy zawiedzionych nadziei.
Jak stwierdził Pascal, posiłkując się poruszającą metaforą „myślących trzcin", nieskończoność myśli stanowi jeden z najważniejszych, a może nawet decydujący wyznacznik dignitas człowieka. Pozwala wyznaczyć ludzki element w ludzkim zwierzęciu.