Kto czyta ten trąba, czyli rocznica śmierci Gombrowicza
Dziś przypada 43 rocznica śmierci Witolda Gombrowicza. Przeszedł on do historii literatury (nie tylko polskiej) jako jeden z najważniejszych autorów XX wieku, tworząc wraz z Witkacym i Schulzem wielką trójkę polskich pisarzy współczesnych.
Wykraczający poza epokę w której żył, pisarz i dramaturg swoim życiem i twórczością udowodnił, że „nie trzeba być bogiem, żeby mieć wyznawców”. Sława i uznanie przyszły jednak po latach. Podczas emigracji w Argentynie, na której przebywał w czasie II wojny światowej oraz kilka lat po jej zakończeniu, twórca żył na skraju biedy, a wydawane przez niego książki i dramaty przechodziły bez echa (wyjątkiem była pierwsza powieść, Ferdydurke, która, wydana jeszcze w Polsce, wzbudziła spore zainteresowanie w kręgach literackich). Dla polskich czytelników Gombrowicza „odkrył” redaktor naczelny wydawanej w Paryżu „Kultury” kiedy w latach 50. zaproponował pisarzowi współpracę i rozpoczął publikować na łamach gazety jego Dzienniki. Rozgłos międzynarodowy zdobył natomiast dekadę później, gdy jego dramaty trafiły na sceny europejskie.
Za co cenimy Gombrowicza? Za absurd ocierający się o obrazoburstwo, za krytyczne podejście do romantyzmu i kultury szlacheckiej (z której przecież pochodził). Przede wszystkim jednak za wyrazisty język oraz za groteskową i jednocześnie głęboką i nowatorską analizę opresyjności kultury. Zafascynowany młodością z jednej strony pragnął „Ach, stworzyć formę własną! Przerzucić się na zewnątrz! Wyrazić się!”, z drugiej miał stale świadomość, że „nie ma ucieczki przed gębą, jak tylko w inną gębę”.
Ferdydurke, Kosmos czy Dzienniki to uznawane przez wielu za arcydzieła książki, w których od lat zaczytują się kolejne pokolenia i które z upływem czasu wciąż nie tracą na swojej aktualności. A takie pojęcia jak gęba, upupienie czy synczyzna na stałe weszły do potocznego słownika Polaków. Jedno jest pewne: Gombrowicz „wielkim pisarzem był”.
komentarze [6]
Pewnie by się w grobie przewrócił, gdyby przeczytał o sobie, że "wielkim pisarzem był" i "za co cenimy Gombrowicza?"...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten postCenię Gombrowicza za humor i dużą dozę cynizmu. Jednak nie lubię jego dzieł.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten postBył jednym z niewielu polskich literatów, którzy podjęli dialog ze światem na najpoważniejsze tematy. Zrobił to w adekwatnym, najwyższym stylu, czyli na luzie.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten postDo jakiej dyskusji? Sama to prawda albo, w najgorszym wypadku, powszechnie akceptowane fakty.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post